سکته مغزی از خطرناکترین عارضه هایی است که امروزه افراد زیادی را درگیر خود کرده است این عارضه با برخی علائم اولیه خود را نشان میدهد که با تشخیص زودرس قابل پیشگیری خواهد بود. بهتر است با این علائم هشداردهنده برای سکته مغزی آشنا شوید تا بتوانید با آن مقابله کنید.
تحقیقات نشان می دهد تقریبا 80% از سکته های مغزی قابل پیشگیری هستند.
سالانه حدود 800,000 نفر در جهان دچار سکته مغزی می شوند. در واقع آمارها نشان می دهند هر 40 ثانیه یک سکته مغزی رخ می دهد و هر 4 دقیقه یک نفر جان خود را از دست می دهد. با این حال تحقیقات نشان داده 80% سکته های مغزی قابل پیشگیری هستند. در ادامه با این بیماری و علائم آن آشنا می شوید.
سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی (به انگلیسی stroke) زمانی رخ می دهد که جریان خون به مغز قطع شود. اگر خون حاوی اکسیژن به مغز نرسد، سلول های مغز می میرند و آسیب دائمی به مغز می رسد. دو نوع سکته مغزی وجود دارد. در سکته مغزی ایسکمیک (ischemic stroke)، لخته خون منجر به مسدود شدن جریان خون به سمت مغز می شود. در سکته مغزی خونریزی دهنده نیز رگ های خونی ضعیف پاره شده و بیمار خونریزی مغزی می کند.
سکته مغزی
سکته مغزی، پنجمین علت مرگ و میر در ایالات متحده است و سالانه حدودا 800,000 نفر قربانی دارد. بسیاری از مردم از سکته مغزی جان سالم به در می برند و با توانبخشی هایی مانند گفتار درمانی یا فیزیوتراپی حرفه ای بهبود می یابند.
بسته به شدت سکته مغزی و مدت زمانی که جریان خون به مغز قطع شده است، ناتوانی های موقت یا دائمی ایجاد می شود. هرچه سریع تر متوجه علائم سکته مغزی شده و تحت مراقبت های پزشکی قرار بگیرید، درمان سکته مغزی موفقیت آمیز تر خواهد بود و احتمال آسیب یا عوارض بعد از درمان کاهش می باید.
علائم سکته مغزی
تشخیص به موقع علائم سکته مغزی و کمک های پزشکی در سریع ترین زمان شانس زنده ماندن و بهبود را بالاتر می برد. کمک های پزشکی در کوتاه ترین زمان باعث می شود مدت زمان مسدود بودن جریان خون به مغز کاهش یابد و عوارض بعد از سکته مغزی کمتر در فرد دیده شود. در ادامه با علائم سکته مغزی بیشتر آشنا می شویم:
ضعف ناگهانی
ضعف ناگهانی یا بی حسی در بازوها، پاها یا صورت از جمله علائم سکته مغزی است مخصوصا اگر ضعف تنها در یک طرف بدن باشد. اگر در آینه لبخند بزنید متوجه خواهید شد ماهیچه های یک طرف صورتتان دچار افتادگی و سستی شده است. اگر بخواهید دست های خود را بالا ببرید، احتمالا در بلند کردن یکی از آن ها دچار مشکل خواهید شد. بسته به شدت سکته مغزی، حتی می تواند منجر به فلج شدن یک طرف بدن نیز شود.
گیجی ناگهانی
سکته مغزی می تواند منجر به گیجی ناگهانی شود. به عنوان مثال اگر در حال تایپ کردن در کامپیوتر یا مکالمه باشید، ناگهان دچار ناتوانی در صحبت کردن، فکر کردن یا درک کردن شوید.
تغییر ناگهانی در بینایی
از دست دادن بینایی یا مشکل در دیدن در هر دو یا یکی از چشم ها از دیگر علائم سکته مغزی به شمار می رود. ممکن است به طور ناگهانی بینایی خود را از دست بدهید یا اینکه دجار تاری یا دو بینی شوید.
از دست دادن تعادل به صورت ناگهانی
به دلیل ضعف ناگهانی در یک سمت بدن ممکن است مشکل در راه رفتن، از دست دادن تعادل یا سرگیجه را نیز تجربه کنید.
سردرد ناگهانی
سردرد شدید ناگهانی بدون دلیل خاص می تواند از دیگر علائم سکته مغزی باشد. این سردرد همچنین می تواند با سرگیجه یا استفراغ نیز همراه باشد.
اگر سابقه سردرد میگرنی داشته باشید، ممکن است این علائم یا مشکلات بینایی را عادی بدانید. برای اینکه تفاوت های علائم سکته مغزی و میگرن را بدانید با دکتر خود مشورت کنید. از آنجایی که سکته مغزی می تواند زندگی فرد را تهدید کند باید به محض اینکه به علائم سکته مغزی مشکوک شدید با اورژانس تماس بگیرید.
اقدامات اولیه بعد از علائم سکته مغزی
علائم سکته مغزی می توانند به آرامی و طی چند ساعت یا چند روز گسترش یابند. اگر دچار سکته مغزی خفیف یا حمله ایسکمیک گذرا (TIA) شده باشید، علائم موقت بوده و معمولا طی یک تا دو ساعت بهبود می یابند. به همین دلیل ممکن است این علائم را با میگرن، استرس یا مشکلات عصبی اشتباه بگیرید.
نشانه های سکته مغزی باید توسط دکتر بررسی شوند. اگر تا سه ساعت پس از مشاهده علائم سکته مغزی ایسکمیک به بیمارستان بروید، دکتر داروهای سکته مغزی را به شما می دهد که مشکل لخته خون را حل کرده و جریان خون به مغز دوباره برقرار می شود.
کلمه FAST را به خاطر بسپارید و با این کلمه خود یا فرد مشکوک را آزمایش کنید و سکته مغزی را تشخیص دهید:
(Face) F : از فرد مورد نظر بخواهید لبخند بزند. به دنبال علائم افتادگی صورت در یک سمت باشید.
A (Arms): از بیمار بخواهید دست هایش را بالا ببرد. ببینید که آیا در بالا بردن یکی از آن ها دچار مشکل می شود یا خیر.
S (Speech): از او بخواهید یک عبارت را تکرار کند.
T (Time): زمان را از دست ندهید. اگر فرد علائم سکته مغزی را داشت بلافاصله با نزدیک ترین اورژانس تماس حاصل کنید.
علت سکته مغزی
هرکسی می تواند دچار سکته مغزی شود، اما احتمال آن در برخی افراد بیشتر است. در ادامه با برخی علل ابتلا به سکته مغزی آشنا می شویم:
بیماری ها:
سابقه سکته مغزی یا حمله قلبی
کلسترول بالا
فشار خون بالا
بیماری قلبی
دیابت
بیماری سلول داسی شکل (SCD)
سبک زندگی و رفتارها:
رژیم غذایی ناسالم
چاقی
مصرف دخانیات
عدم فعالیت فیزیکی
مصرف زیاد الکل
عوامل خطرساز:
سابقه خانوادگی
سن: بالای 55 سال سن
جنسیت: زنان بیشتر از مردان در معرض خطر هستند
نژاد: آفریقایی-آمریکایی ها بیشتر در معرض خطرند.
سکته قلبی نیز یکی دیگر از علل مرگ و میر سالانه بسیاری از مردم است.
