اختلال مغزی که با نشانه هایی همچون از دست دادن حافظه و فراموشی همراه است می تواند به دلیل بروز زوال عقل باشد، در این مقاله هشت عامل اصلی بروز بیماری زوال عقل را با هم مرور می کنیم.
«ابتلا به مریضی آلزایمر یا اشکال دیگر زوال عقل، دست کم اگر عمری طولانی داشته باشید، امکان دارد اجتناب‌ناپذیر به نظر برسد. در شرایطی که آمار و اعداد مبتلا شدن به زوال عقل هشداردهنده می باشند اما کارهای زیادی را میتوانید انجام دهید تا خطر مبتلا شدن به این شرایط را کاهش دهید.
عامل اصلی که باید موردنظر قرار دهید بر پایه یک سبک زندگی سالم شکل می‌گیرد. گرچه ژن‌های شما احتمالا نقشی با اهمیت در مبتلا شدن به زوال عقل – مجموعه‌ای از نشانه ها که دربردارنده از دست دادن حافظه و سختی در گفت وگو کردن یا نوشتن به شیوه ای یکپارچه، شناختن اشخاص و مکان‌های آشنا و انجام وظیفه ها همه روزه می‌شوند – یا عدم مبتلا شدن به آن ایفا کنند، نگهدارى از خود نیز عاملی اصلی هست.
در ادامه هشت عامل خطرناک که برای کاهش خطر مبتلا شدن به شرایط کشنده زوال عقل باید از آنان اجتناب کنید، معرفی شده‌اند.
افزایش وزن
اگر وزن شما به صورت ملحق شده در حال افزایش هست، باید این روند را متوقف نمایید. بنا به نتیجه های مطالعه‌ای که در نشریه پزشکی Alzheimer’s & Dementia منتشز شد، کسانی که از شاخص توده بدنی (BMI) زیادتر بهره مند می باشند، نسبت به آنهایی که وزن عادی دارند، احتمال بیشتری دارد به زوال عقل مبتلا گردند. هر پنج واحد افزایش در شاخص توده بدنی، خطر مبتلا شدن به زوال عقل را به میزان یک سوم افزایش می‌دهد.
افزایش قند خون
دیابت نوع ۲ کنترل نشده دیرزمانی هست که با مبتلا شدن به زوال عقل پیوند خورده هست، زیرا قند خون افزایش یافته به تمام اندام‌های بدن آدم، من جمله مغز عارضه وارد می‌کند اما حتی افزایش اندک در قند خون نیز می‌تواند مشکل‌آفرین باشد. نتیجه های مطالعه‌ای که در دانشگاه هاروارد انجام گردید و در نشریه New England Journal of Medicine منتشز شد، نمایش داد کسانی که میانگین قند خون آنان ۱۱۵ میلی‌گرم در دسی لیتر – محدوده پیش‌دیابت – بود، نسبت به کسانی که قند خون عادی داشتند، ۲۰ درصد احتمال بیشتری داشت تا به زوال عقل مبتلا گردند.
افزایش اندک در سطح قند خون می‌تواند با التهاب همراه باشد که به مغز عارضه وارد می‌کند. اگر بیشتر از ۴۵ سال سن دارید، برای حاصل شدن اطمینان از این که در محدوده پیش‌دیابت یا دیابت قرار ندارید، سالانه قند خون خود را تست کنید. اگر اضافه‌وزن دارید یا با عاملان خطرناک دیگر رو به رو هستید، این کار را از سنین پایین‌تر شروع کنید.
کم‌تحرکی
ورزش باعث می‌شود تا سطوح فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF)، پروتئینی که از فوت سلول‌های مغزی موجود پیشگیری کرده و به تولید سلول‌های جدید کمک می‌کند، افزایش یابد. نتیجه های مطالعه‌ای که توسط پژوهشگران دانشگاه بوستون انجام گردید و در نشریه JAMA Neurology منتشز شد، نمایش داد، کسانی که بالاترین سطوح BDNF را دارند، پایین ترین میزان مبتلا شدن به زوال عقل را تجربه می‌کنند.
اگر کم‌تحرک هستید، دلواپس نشوید زیرا هیچ وقت برای شروع مسیر افزایش فعالیت جسمانی دیر نیست. بنابر مطالعه دانشگاه بوستون کسانی که بیشتر از ۵۰ سال سن داشته و مشکلات حافظه را گزارش کردند اما حدود ۹۰۰۰ گام در هفته پیاده‌روی می‌کردند، هم از نظر حافظه و هم قدرت شناختی نسبت به گروه کنترل بهبود بیشتری را نمایش دادند. شما میتوانید تنها با ۳۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط تا شدید (مانند پیاده‌روی سریع) در روز از فواید تحرک بدن در مبارزه با زوال عقل بهره‌مند شوید.
استفاده ناکافی از مواد غذایی در بر دارنده چربی
استفاده چربی لزوما باعث چاق شدن شما نمی‌شود و حتی امکان دارد از بدن و مغز شما نیز حراست کند. کسانی که یک رژیم غذایی با محتوای چربی فراوان را دنبال می‌کنند به صورت مرسوم کربوهیدرات، بویژه کربوهیدرات‌های پالایش شده، کمتری استفاده می‌کنند. استفاده کربوهیدرات می‌تواند باعث التهاب و سر انجام زوال عقل گردد. نتیجه های مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۲ توسط کلینیک مایو انجام گردید، نمایش داد، کسانی که چربی بیشتری استفاده می کنند – یک سوم از کل کالری‌های دریافتی – در قیاس با آنهایی که قسمت چربی در رژیم‌های غذایی‌شان کمتر از یک‌چهارم بود، ۴۲درصد احتمال کمتری داشت اختلال شناختی را تجربه نمایند.
این مطلبو از دست ندید! تعطیلی مدرسه ها در سلسله و دلفان،ازنا و الیگودرز
کمتر از ۵۰ درصد از کل کالری‌های دریافتی خود را از استفاده کربوهیدرات‌ها تامین کنید و بر چربی‌های سالم، دوستدار قلب و تقویت‌کننده مغز مثل آنهایی که در روغن زیتون، بذر کتان، مغزهای خوراکی و ماهی‌های چرب یافت می‌شوند، معطوف شوید.
کم بودن ویتامین D
اشخاص زیادی به میزان کافی ویتامین D دریافت نمی‌کنند و این در شرایطی هست که احتیاج به این ماده مغذی با افزایش سن زیادتر نیز می‌شود. مقدار استفاده توصیه‌شده همه روزه برای این ویتامین ۶۰۰ واحد بین‌المللی برای اشخاص کمتر از ۷۰ سال و ۸۰۰ واحد بین‌المللی برای اشخاص پیرتر هست. ویتامین D برای طیف گسترده‌ای از فعالیت‌های بدن احتیاج هست و تندرستی مغز نیز در میان آنان قرار دارد.
نتیجه های مطالعه‌ای که در نشریه Neurology منتشز شد، نمایش داد که خطر مبتلا شدن به زوال عقل در کسانی که از پایین ترین سطوح ویتامین D بهره مند می باشند، نسبت به شرکت‌کنندگانی با بیشترین میزان این ویتامین ۵۳ درصد زیادتر بوده هست و میزان خطر برای کسانی که بشدت با کم بودن ویتامین D رو به رو بودند تا ۱۲۵ درصد افزایش داشت.
استفاده نوشیدنی های رژیمی
نتیجه های مطالعه‌ای که توسط دانشگاه بوستون انجام گردید و در نشریه Stroke منتشز شد، نمایش داد، کسانی که همه روزه دست کم یک نوشیدنی شیرین شده با شیرین‌کننده‌های تصنعی را استفاده می‌کنند، در قیاس با کسانی که از استفاده این نوشیدنی‌ها اجتناب می‌کنند، تقریبا سه برابر احتمال بیشتری دارد طی یک دهه به مریضی آلزایمر مبتلا گردند. استفاده همه روزه نوشیدنی‌های شیرین معمولی یا رژیمی با ظرفیت مغز کوچک‌تر پیوند خورده هست.
نوشیدنی‌های شیرین (چه دارای شکر یا شیرین‌کننده تصنعی باشند) به نظر می‌رسد محرک التهابی هست که به مغز عارضه می‌زند. علاوه بر این آنان امکان دارد زمینه‌ساز مبتلا شدن به بیماری‌هایی مثل مریضی قلبی و دیابت نوع ۲ گردند که خطر زوال عقل را افزایش می‌دهند.
زندگی در اماکن پرازدحام
ساکنان شهرها باید هوشیار باشند، زیرا بنا به نتیجه های مطالعه پژوهشگران کانادایی که در نشریه Lancet منتشز شد، کسانی که در فاصله ۵۰ متری از جاده‌هایی با ترافیک فراوان زندگی می‌کنند، در قیاس با آنهایی که در فاصله بیشتر از ۳۰۰ متری ساکن می باشند، هفت درصد احتمال بیشتری دارد به زوال عقل مبتلا گردند. پژوهش‌های پیشین پیوندی بین آلودگی هوا و مریضی قلبی را نشان داده بودند. به همین علت پژوهشگران اعتقاد دارند که آلودگی هوا وارد جریان خون شده و باعث التهاب می‌شود که بر قلب و مغز آدم مؤثر هست.
تنهایی
بنا به نتیجه های مطالعه‌ای که در نشریه Journal of Neurology Neurosurgery & Psychiatry منتشز شد، خطر مبتلا شدن به زوال عقل در اشخاص مجرد نسبت به همتایان متاهل خود ۴۲ درصد زیادتر هست. اشخاص مجرد امکان دارد زیادتر احساس تنهایی و افسردگی را تجربه نمایند که از عاملان خطرناک برای زوال عقل شمرده می‌شوند.
البته برای گریز از تنهایی تنها گزینه موجود ازدواج نیست لکن با برقرار کردن ارتباطات اجتماعی نیز میتوانید خطر مبتلا شدن به زوال عقل را کاهش دهید. از این طریق نه فقط شانس بیشتری برای تقویت مغز و ذهن خود دارید، لکن شادتر نیز می باشید.»
جام جم
