خاطرات بخش جدایی ناپذیر از ما است اما هرچه قدر که سن ما افزایش می‌یابد کم کم حافظه ما ضعیف‌تر می‌شود. این ضعف حافظه در برخی از بزرگ‌سالان به گونه‌ای است که دیگر قادر به زندگی مستقل نیستند و به طور حامل حافظه آنها از دست می‌رود. این ینی از بزرگ‌ترین تهدیدهای زندگی سالمندان است؛ اما خبر خوب این است که دانشمندان در یافته‌اند که مغز انسان توانایی‌های شگفت انگیزی در توانایی یادگیری و رشد دارد که می‌تواند در هر شرایط سنی حتی در دوران پیری هم رخ دهد.
ما در ادامه چندین توصیه که به بهبود مغز شما در تمامی سنین کمک می‌کند را آورده‌ایم:
1-چیز جدیدی یاد بگیرید
حافظه درست مانند قدرت عضلانی است، هرچه قدر شما بیشتر از آن استفاده کنید، قوی‌تر می‌شود؛ اما شما نمی‌توانید هر روز یک وزنه را بلند کنید و انتظار داشته باشید که قوی‌تر شوید، برای مغز هم همین‌گونه است و شما دائماً باید یک چالش را برای خود ایجاد کنید در واقع یادگیری یک مهارت جدید راهی مناسب برای تقویت حافظه و مغزتان است.
– فعالیت جدید مانند سفالگری یاد بگیرید.
– بازی‌های ذهنی مانند سودوکو و شطرنج انجام بدهید.
– می‌توانید یک رقص جدید مانند تانگو یاد بگیرید.
– یک زبان جدید یاد بگیرید.
تحقیقاتی در سال 2007 نشان داد که یادگیری یک زبان جدید می‌تواند ابتلا به زوال عقل را کاهش داده و یا به تأخیر بی اندازد.
2-تکرار و بازیابی
هر بار که می‌خواهید چیز جدیدی را یاد بگیرید آن را تکرار کنید؛ زیرا این کار احتمال ثبت اطلاعات توسط ذهن را افزایش می‌دهد. در واقع تکرار ارتباطی که بین نورون‌ها ایجاد می‌شود را تقویت می‌کند. بهترین نوع تکرار این است که آن را چند بار با صدای بلند بخوانید و یا اینکه جمله را بنویسید؛ اما تحقیقات نشان می‌دهد برای مؤثرتر کردن کار، بهتر است آنها را حفظ کنید؛ مثلاً جمله‌ای را که دائم از روی یک بخش کتاب می‌خوانید، سعی کنید بدون نگاه کردن به متن آن را بگویید و درواقع آن جمله را حفظ کنید.
3-تکنیک قصر ذهنی
تکنیک قصر ذهنی اغلب توسط قهرمانان حافظه استفاده می‌شود. در این تکنیک قدیمی شما در ذهنتان یک مکان قصر مانند را در ذهنتان می‌سازید و خاطرات را در مکان‌های مختلفان ذخیره می‌کنید. در واقع شما اول یک مکان مشخص را در ذهنتان خلق می‌کنید حالا اطلاعات را در بخش‌های مختلف آن مانند اتاق‌های آن ذخیره می‌کنید. شما باید بارها و بارها به قصر خود سفر کنید و اطلاعات را که در بخش‌های مختلف آن گذاشته‌اید بازخوانی کنید تا با این تکنیک آشناتر شوید.
4-از تمامی حواس خود استفاده کنید
یکی از تکنیک‌هایی که متفکران از آن برای حفظ کردن استفاده می‌کنند، به‌کارگیری دیگر حواس است. آنها از رنگ، بو و سلیقه‌ها و علاقه‌مندی‌های خود در حفظ کردن اطلاعات استفاده مکنند.
5-به سرعت سراغ گوگل نروید
درست است که تکنولوژی مدرن بسیار مفید است اما متاسفانه باعث تنبلی ذهن ما نیز شده است. قبل از این که از گوگل برای پیدا کردن پاسخ سؤال خود استفاده کنید، سعی کنید تا این کار را با فکر کردن و فشار آوردن به مغز خود انجام دهید. این کار به روند تقویت مغز شما کمک می‌کند.
6- جی پی اس را فراموش کنید
یکی دیگر از اشتباهاتی که ما انجام می‌دهیم استفاده مدام از جی پی اس در رانندگی است. تحقیقات در سال 2013 نشان داده است که استفاده از تکنیک‌های مانند gps برای ناوبری – باعث ضرر رساندن به بخشی از مغز به نام hippocampus می‌شود که مسئول حافظه فضایی و انتقال داده‌ها از حافظه کوتاه مدت به بلند مدت است. آسیب رسیدن به Hippocampus به شدت باعث مشکلات حافظه در مغز خواهد شد.
به همین دلیل بهتر است بیشتر از مغز خود و درگیر کردن آن با چالش پیدا کردن مسیر استفاده کنید تا مغزتان از شما سپاس گذار باشد!
7- خواب منظم
سعی کنید که برنامه خواب و بیداری شما به طور منظم و سر ساعت انجام شود این کار ضمن بالاتر بردن کیفیت خواب شما می‌تواند به بهبود وضعیت سلامت مغز شما نیز کمک کند. همچنین نیم ساعت قبل از خواب خود از دیدن تلویزیون و یا خیره شدن به صفحه موبایلتان خودداری کنید زیرا نور آنها باعث تولید بیشتر ملاتونین می‌شود، ملاتونین یک هورمون است که چرخه خواب را کنترل می‌کند، وضعیت بد و مختل ملاتونین در مغز می‌تواند چرخه خواب شما را خراب کرده و اختلالاتی در آن به وجود بیاورد که بر مغزتان نیز تأثیرگذار است.
8-خوردن غذا
برخی غذاها مانند چربی و نمک در مختل شدن وضعیت حافظه نقش فراوانی دارند و بهتر است از مصرف زیاد غذاهای زیر اجتناب کنید:
– شکر
– نمک
– غذاهای فراوری شده
– گوشت قرمز
– غذاهای سرخ شده
– پنیر
9-تقویت فیزیکی
تحقیقات نشان داده است که انجام منظم ورزش باعث افزایش اکسیژن و انتقال مواد مغذی بدن می‌شود و سلول‌های جدیدی را در مغز ایجاد می‌کند که برای ذخیره سازی حافظه بسیار مهم است. البته نکته خوب این است که نیازی نیست که شما ورزش شدیدی داشته باشید، حتی پیاده روی سریع نیز می‌تواند به شما کمک کند.
10-مدیریت استرس
وقتی که شما استرس دارید، بدنتان هورمون استرس مانند کورتیزول را آزاد می‌کند. کورتیزول نشان داده است که تاحد زیادی باعث کاهش حافظه مغز می‌شود. حتی در مطالعاتی که روی حیوانات انجام شده به این نتیجه رسیده‌اند که استرس و افسردگی می‌تواند صدمات شدیدی به مغز شما وارد کند.
11-نوشیدن آب
بیشتر مغز انسان از آب ساخته شده است. آب به عنوان سپری برای جذب شوک‌ها از مغز و نخاع دفاع می‌کند؛ بنابراین کم بود آب می‌تواند آثار مخربی برای مغز ایجاد کند. همچنین تحقیقات نشان داده است حتی کم آبی خفیف می‌تواند باعث بروز اختلالات و از بین رفتن حافظه شود.
نتیجه
حافظه مانند باقی بخش‌های بدن است که می‌توانید با عمل و عادت‌های صحیح به خوبی پرورش دهیم. شما می‌توانید از کارهای کوچک شروع کنید، مانند یک کار چالش برانگیز کوچک برای یادگیری یک چیز نسبتاً ساده، ورزش کردن را نیز فراموش نکنید. همچنین خوردن مواد غذایی مفیدی مانند سبزیجات، آجیل، ماهی نیز در نگهدای از حافظه شما می‌تواند مفید باشد. همچنین سعی کنید از تکنیک های برتری که افراد معروف برای حفظ کردن استفاده می‌کنند بهره بگیرید.
