علائم زایمان چیست؟ غیر قابل پیش بینی بودن زمان زایمان، باعث اضطراب و دلواپسی می شود. آیا چیزی که حس می کنید گرفتگی عضلات هستند یا فقط یک درد شکمی است؟ آیا کیسه آب پاره شده و اگر این چنین است، کی این اتفاق افتاده است؟  بزرگترین ترس و واهمه این است که اگر در محل و زمان نامناسبی این اتفاق بیفتد، چه باید بکنم؟ ترس شما قابل درک است. از این رو، این مقاله از بخش زنان و زایمان دکتر سلام، تمام نشانه های درد زایمان را به شما نشان می دهد تا بتوانید برای روز زایمان آماده باشید. همچنین در مورد اینکه زمان زایمان شما نزدیک است و یا هنوز وقت دارید، به شما کمک خواهد کرد.

علائم زایمان و زمان شروع درد زایمان

شما می توانید تاریخ تولد فرزندتان را تخمین بزنید. زایمان قبل از هفته 37 و 38 بارداری یک زایمان زودرس است و بین هفته  39 و 40 بارداری، کامل می باشد و  بعد از هفته 42 ، دیر است. تعداد کمی از زنان قادر به تخمین زمان زایمان خود به طور دقیق هستند.

علائم زایمان

علائم زایمان – نشانه های درد زایمان

زمان زایمان با دادن علائم زایمان که نشانه های هشدار دهنده هستند، فرا می رسد. در اینجا چند نشانه قبل از زایمان که به شما در وضع حمل کمک می کند را ذکر می کنیم:

قرار گرفتن نوزاد در لگن

هنگامی که کودک برای متولد شدن، آماده می شود، ممکن است در عمیق ترین قسمت لگن، قرار بگیرد، که در این صورت شما احساس سبک تری می کنید. فشار قفسه سینه و شکم کاهش خواهد یافت و  به راحتی می توانید نفس بکشید و یک وعده غذایی کامل را بخورید.

با این حال، به این معنا نیست که زایمان نزدیک است و ممکن است چند هفته دیگر طول بکشید. علاوه بر این، مادرانی که برای اولین بار زایمان می کنند، نسبت به مادرانی که تجربه چندین زایمان را دارند، ممکن است زودتر از موعد مقرر، شاهد قرار گرفتن نوزاد در لگن خود باشند.

علائم زایمان و ایجاد انقباضات شدید

یکی از اصلی ترین علائم زایمان ، انقباضات می باشد همان طور که به زمان زایمان نزدیک تر می شوید، این انقباضات هم شدیدتر و طولانی تر می شوند تشخیص اینکه این گونه انقباضات، واقعی یا غیر واقعی هستند، دشوار است (Braxton Hicks) . در اینجا به شما می گوییم که تفاوت این انقباضات را چگونه شناسایی کنید:

انقباضات واقعی

این انقباضات بعد از هفته 37 بارداری شروع می شوند و اگر زودتر از راه برسند، نشانه هایی از زایمان زودرس هستند.

  • آنها منظم هستند و یک الگو را دنبال می کنند.
  • با گذشت زمان طولانی تر و بیشتر می شوند.
  • انقباضات از پشت کمر شروع شده و به ناحیه کشاله ران می رسند.
  • فعالیت یا حرکت، باعث توقف یا کاهش انقباضات نمی شوند.
  • باعث پاره شدن کیسه آب می شوند.
  • خونریزی
  • بروز تغییراتی در دهانه رحم

علائم زایمان

انقباضات غیر واقعی

این انقباضات در سه ماهه دوم شروع می شوند و در سه ماهه سوم نیز تکرار می شوند.

  • منظم نیستند.
  • در طول زمان پیشرفتی ندارند.
  • باعث سفت شدن شکم می شوند.
  • با هر گونه فعالیت یا حرکتی از بین می روند.
  • باعث پاره شدن کیسه آب نمی شوند.
  • عدم خونریزی
  • هیچ تغییری در دهانه رحم به وجود نمی آید.

نوع دیگری از انقباضات واقعی وجود دارند که در بین علائم اولیه زایمان و مراحل کامل شدن آن، بروز می کنند که خیلی طولانی، شدید و نزدیک نیستند، اما باعث تغییر در دهانه رحم می شوند. دکتر، در مورد این چنین حالتی، شما را راهنمایی خواهد کرد.

تغییرات دهانه رحم در طول زایمان

سرویکس، دهانه رحم است که نوزاد از این طریق متولد می شود. این دهانه در طول بارداری،  ضخیم، بسته، به سمت عقب می باشد و دارای لایه ای  مخاطی برای محافظت از نوزاد است. تغییراتی که در سرویکس روی می دهد، از علائم زایمان می باشد که عبارتست از:

نازک شدن دهانه رحم

دهانه رحم شروع به نازک شدن و گشاد شدن می کند، که نشان دهنده آمادگی قسمت پایین رحم برای زایمان می باشد.

باز شدن رحم در هنگام زایمان

 دهانه رحم در حدود 10 سانتیمتر باز می شود، اما بیشترین مقدار باز شدن، قبل از زایمان اتفاق می افتد. فقط پزشک می تواند اندازه باز شدن دهانه رحم را تشخیص دهد.

خونریزی

آیا خونریزی نشانه ای از زایمان است؟ بله، همزمان با تغییرات دهانه رحم، شاهد ریزش مخاط رحم نیز خواهید بود که یا به صورت لخته و یا ترشح، به مدت چند روز ادامه دارد. رنگ آن قهوه ای، صورتی یا قرمز رنگ است و به همین دلیل، از آن به عنوان خونریزی نام برده می شود. این حالت نشان دهنده نزدیک بودن زایمان است. اما توجه داشته باشید که هر زن بارداری این علائم را ندارد. اگر متوجه خونریزی در بین هفته 32 تا 34  بارداری شدید، باید با پزشک خود تماس بگیرید زیرا ممکن است نشانه ای از زایمان زودرس باشد.

علائم زایمان

علائم زایمان و جدا شدن کیسه آب

پاره شدن خود به خود کیسه آب یا “جدا شدن کیسه آب” نشانه ای مهم برای زایمان است. این اتفاق زمانی می افتد که کیسه آمنیوتیک پاره می شود و مایع از مهبل (واژن) خارج می شود. هنگامی که کیسه آب پاره می شود، باید بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید و اطلاعاتی را درباره غلظت و رنگ مایع، در اختیار پزشک بگذارید. رنگ سبز این مایع، ممکن است بر اثر تخلیه روده نوزاد باشد.

فقط حدود 10٪ زنان این علامت را قبل از زایمان دارند، در حالی که بقیه، این حالت را در طول  زایمان تجربه می کنند. گاهی اوقات اگر کیسه آب پاره نشود، ممکن است کودک در داخل کیسه آمنیوتیک متولد شود.

غریزه لانه سازی (آماده کردن محل نگهداری نوزاد)

همان طور که از نام آن پیداست، لانه سازی و ساخت یک پناهگاه برای کودک، غریزه ای مادرانه می باشد. در طول دوران بارداری و روزهایی که به سختی نفس می کشیدید و احساس ضعف داشتید، ناگهان انرژی به سراغ شما می آمد که خانه را مرتب کنید، اتاق نوزادتان را رنگ آمیزی کنید، یا چیزهایی را برایش آماده کنید. از لحاظ علمی اثبات شده است که این غریزه نه تنها در گونه های دیگر پستانداران وجود دارد، بلکه انسان نیز دارای این غریزه می باشد.

علی رغم داشتن انرژی، به اینگونه خواسته های خود توجهی نکنید. استراحت کنید زیرا هر لحظه ممکن است وقت زایمان از راه برسد.

 اسهال

در مراحل اولیه زایمان، بدن پروستاگلاندین ها را آزاد می کند که باعث نرم شدن دهانه رحم می شود و انقباض رحم را نیز کم می کند. همچنین باعث تحریک حرکات روده می شود تا روده به طور طبیعی تخلیه شود و راه را برای تولد نوزاد آماده کند. این یک نشانه خوب است، زیرا باعث تمییز شدن شکم شما شده و در طول زایمان، احساس ناراحتی نمی کنید.

كمر درد و علائم زایمان

کمر درد در دوران بارداری، طبیعی است، اما اگر شدت پیدا کند، ممکن است نشانه ای از کمر درد مخصوص بارداری باشد. معمولا زمانی که نوزاد در حال تولد می باشد، رویش به سمت ستون فقرات مادر است. با این حال، در برخی موارد، امکان اینکه جمجمه کودک به ستون فقرات مادر ضربه وارد کند و باعث درد مفرط در ناحیه کمر شود، وجود دارد.

نرم و شل بودن مفاصل

در طول بارداری، هورمون آرامبخش به نرمی و شل شدن مفاصل شما کمک می کند. به همین دلیل است که شما از هفته 29 بارداری، ممکن است احساس ضعف در عضلات خود داشته باشید. با این حال، این یک روش طبیعی برای باز شدن عضلات لگن برای تولد کودک می باشد.

کاهش یا افزایش وزن

با نزدیک شدن به پایان دوران بارداری، وزن شما افزایش پیدا نخواهد کرد. حتی بعضی از زنان باردار ممکن است کاهش وزن نیز داشته باشند، اما این تاثیری بر روی کودک شما ندارد و کاملا طبیعی است. نوزاد شما همچنان وزن خود را افزایش می دهد اما شما به دلیل کاهش سطح مایع آمنیوتیک، افزایش حرکات روده و نگرانی، وزن خود را از دست خواهید داد.

علائم زایمان

زمان زایمان ، چه کاری باید انجام دهید و چه وقت با پزشک تماس بگیرید؟

در صورت داشتن انقباض، پزشک درباره آنچه که باید انجام دهید، شما را راهنمایی می کند. اگر فکر می کنید که انقباضات ثابت هستند و ممکن است زایمان نزدیک باشد، باید بلافاصله با پزشک یا ماما تماس بگیرید.

اگر متوجه موارد زیر شدید، با پزشک خود تماس بگیرید:

  • خونریزی یا ترشح به رنگ قرمز روشن است و نباید قهوه ای تیره یا صورتی کم رنگ باشد
  • پاره شدن کیسه آب، مخصوصا اگر سبز رنگ یا قهوه ای رنگ باشد و یا بوی نامطبوعی بدهد
  • سردرد، تغییر در وضعیت بینایی،احساس درد در قسمت بالای شکم یا تورم ناگهانی (علائم بارداری ناشی از فشار خون بالا یا پره اکلامپسی)
  • کم شدن فعالیت نوزاد
  • درد در ناحیه پشت
  • شروع انقباضات قبل از هفته 37 بارداری و یا هر علامت دیگری که نشان دهنده زایمان زودرس می باشد

قبل از زایمان و با شروع علائم زایمان چه کاری باید انجام دهید؟

در هنگام زایمان، آرامش خود را حفظ کنید و تمرکز داشته باشید. طبیعی است که بر اثر هراس یا ناتوانی، دست پاچه شوید. اگر فکر می کنید که زمان زایمان، نزدیک است، از همسر یا اعضای خانواده تان بخواهید که در کنارتان باشند.

  • دراز بکشید و آرام باشید.
  • یک مکان آرام پیدا کنید، دراز بکشید و آرام باشید و به طور معمولی نفس بکشید.
  • بدن خود را هیدراته نگه دارید.
  • به اندازه کافی آب یا آبمیوه بنوشید تا از گرفتگی عضلات که ممکن است ناشی از کم آبی بدن باشد، پیشگیری کنید.
  • استراحت کنید و صبر داشته باشید.

شریک زندگی شما یا هر کس دیگر نیز، علائمی را که شما تجربه می کنید، درک می کنند. اگر درد شدیدتر شد یا در عرض یکی دو  ساعت، برطرف نشد، با پزشک تماس بگیرید.

اگر بدون داشتن انقباض، کیسه آب پاره شود، چه اتفاقی می افتد؟

اگر بدون داشتن انقباض، کیسه آب پاره شود، پزشک مجبور است زایمان را انجام دهد. این باعث جلوگیری از ابتلای نوزاد به عفونت می شود زیرا دیگر کیسه آمنیوتیک برای محافظت از نوزاد وجود ندارد. همچنین، اگر شما استرپتوکوک مثبت B  داشته باشید، در صورت پاره شدن کیسه آب، شما و نوزادتان در معرض ابتلا به استرپتوكوك گروه B قرار می گیرد. دکتر باید به شما این اطمینان را بدهد که همه چیز خوب  است.

علائم زایمان

سوالات متداول در مورد علائم زایمان

آیا کاهش اشتها، نشانه ای از نزدیک شدن زمان زایمان است؟

بله، در دوران زایمان، تغییرات جسمی، انرژی زیادی را از شما می گیرند، همچنین باعث از بین رفتن حس گرسنگی و کاهش اشتهای شما نیز می شوند. حتی اگر غذا هم بخورید، ممکن است در نهایت آنها را برگردانید. بنابراین توصیه می شود غذاهایی که هضم راحتی دارند، مصرف کنید تا سطح انرژی شما افزایش پیدا کند.

آیا سردرد و تهوع از علائم زایمان است؟

سردرد و حالت تهوع یک یا دو روز قبل از زایمان شروع  می شود. سردرد و حالت تهوع ممکن است باعث ناراحتی شما شوند در این صورت فورا به پزشک خود مراجعه کنید.

نشانه های باز شدن سرویکس چیست؟

با باز شدن سرویکس و فشار عضلات رحم، دهانه رحم تا 10 سانتیمتر باز می شود. شما با استفاده از انگشت خود، این کشیدگی و باز شدن دهانه رحم را بررسی کنید. دهانه رحم به راحتی باز می شود و شما می توانید سر نوزاد خود را که بافتی نرم و مخملی دارد، حس کنید. فشار سر نوزاد به دهانه رحم، علامت وارد شدن به مرحله زایمان می باشد. اما از تمیز بودن و عفونی نبودن دستان خود اطمینان داشته باشید.

نشانه های زایمان زودرس در هفته 35 بارداری چیست؟

زایمان زودرس می تواند بین هفته 20 تا 37 بارداری اتفاق بیفتد و با انقباضات مکرر، ناراحت کننده و منظمی آغاز می شود. نشانه های مرتبط با زایمان زودرس عبارتند از:

  • درد یا فشار دائم در ناحیه لگن، کشاله ران یا ران
  • اسهال و گرفتگی روده
  • بروز درد های نامنظم در قسمت کمر
  • ترشحات صورتی یا قهوه ای رنگ واژن، قبل از زایمان

در صورت داشتن این علائم یا بروز بیش از چهار انقباض در طول یک ساعت، باید بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید.

آیا دمای بدن قبل از زایمان تغییر می کند؟

با نزدیک شدن زمان زایمان، دمای بدن به علت انقباضات و گرگرفتگی ها بیشتر می شود.

آیا فشار به لگن  از علائم زایمان است؟

بله، فشار بر روی لگن نشانه ای از زایمان است و نشان میدهد که نوزاد درون لگن قرار دارد. فشار می تواند شدید باشد و همچنین باعث حرکات روده قبل از زایمان می شود و این حس را به شما دست می دهد که نوزاد در حال متولد شدن می باشد.

آیا افزایش حرکات جنین، نشانه ای از زایمان است؟

با نزدیک شدن به زمان زایمان، نوع حرکت نوزادان نیز تغییر می کند، زیرا آنها از رحم  خارج می شوند و سعی می کنند حرکاتشان را با حرکات مادر تطبیق دهند.

شما باید به این باور برسید که بدن شما و نوزادتان، زمان مناسب تولد را می دانند. کیف مخصوصا بیمارستان و همه چیزهایی که شما و فرزندتان ممکن است به آنها نیاز داشته باشید را آماده کنید. نگران زایمان نباشید و اجازه ندهید افکار شما، باعث شوند که نتوانید شب را به راحتی بخوابید. در عوض، بر این واقعیت که سعادت مادر شدن را پیدا کرده اید و به زودی نوزادتان را در آغوش می گیرید، تمرکز کنید.