به نظر شما گیاهخواری همان وگان است؟ تا به حال سعی کرده اید یکی از این رژیم های غذایی را دنبال کنید؟ آیا با فواید و عوارض آنها آشنایی دارید؟ در هر کدام از این رژیم ها، شما مجاز به مصرف بعضی از مواد غذایی خاص هستید. اگر شما هم می خواهید درباره همه چیزهایی را که به رژیم و گیاهخواری و وگان مربوط است؛ مثل تفاوت های بین آنها، اینکه کدام یک برای سلامتی مفیدتر است، منافع، عوارض جانبی و سایر موارد، اطلاعاتی کسب نمایید، به ادامه این نوشته از بخش تغذیه دکتر سلام توجه کنید.
گیاهخواری و وگان چه تفاوت هایی با هم دارند؟
بیایید بی واسطه صحبت کنیم! کلمه وگان مخخف گیاهخواری نیست. اگرچه هر دوی این ها گوشت مصرف نمی کنند، با این حال تفاوت های واضحی بین رژیم غذاییِ وگان و گیاهخواری وجود دارد. با این تفاسیر چه عاملی رژیم گیاهخواری را برای همیشه محبوب می کند؟ آیا این رژیم ها برای سلامتی انسان مناسب است؟ در هر کدام از رژیم های وگان و گیاهخواری چه چیزهایی را باید خورد و چه نباید خورد؟
رژیم گیاهخواری چیست؟
بگذارید با اصطلاحی که بسیاری از شما بیشتر با آن آشنا هستید شروع کنیم. گیاهخواران به همراه محصولات لبنی (شیر، ماست، دوغ پس از گرفتن کره، کره، پنیر و غیره) مواد غذایی گیاهی (سبزیجات، میوه ها، آجیل، دانه ها، گیاهان، ادویه جات و غیره) مصرف می کنند. همچنین آنها ممکن است بسته به باورهای مذهبی یا سیاسی خود تخم مرغ مصرف کنند یا نکنند. برای اینکه دقیقا بدانید گیاهخواران از خوردن چه غذاهایی اجتناب می کنند، ادامه متن را از دست ندهید.
گیاهخواران چه چیزی را مصرف نمی کنند؟
گیاهخوارها غذاهای گیاهی و لبنی مصرف می کنند. این بدان معنی است که آنها به دلایل مختلف مثل سلامت بهتر، عقاید مذهبی یا موازین اخلاقی بهتر از خوردن غذاهای خاص اجتناب می کنند. در ادامه لیستی از غذاهایی که از خوردنشان اجتناب می شود ارائه می شود:
- ماهی
- تخم مرغ (ممکن است مصرف کنند یا نکنند)
- گوشت گاو
- گوشت خوک
- میگو
- ماهی (سرپایان نرم تن)
- خرچنگ
- مرغ
- گوشت بره
- گوشت گوسفند
- بوقلمون
- ناگت مرغ
- ماهی فرآوری شده
- همبرگر گوشتی
- کیک های ساخته شده با تخم مرغ
همانطور که از لیست بالا نیز مشخص می شود بعضی از گیاهخواران تخم مرغ مصرف می کنند و بعضی خیر. بسته به نوع غذای مصرفی، چهار نوع گیاهخواری وجود دارد:
لاکتو گیاهخوار: از گوشت / غذاهای دریایی و تخم مرغ اجتناب کرده اما لبنیات مصرف می کنند.
لاکتو-اوو گیاهخوار: از گوشت / غذاهای دریایی اجتناب می کنند، اما محصولات لبنی و تخم مرغ مصرف می کنند.
گیاهخوار اوو: از همه محصولات حیوانی به جز تخم مرغ اجتناب می کنند.
وگان: گیاهخواری که از تمام گوشت ها / غذاهای دریایی و محصولات حیوانی اجتناب می کنند.
اکنون، بیایید نگاهی به رژیم گیاهخواری بیندازیم که بسیار مورد بحث بوده و خطوط باریک بین رژیم های گیاهی و وگان را متوجه شویم.
بیشتر بدانید: رژیم غذایی وگان چیست و چگونه گیاهخوار شویم؟
رژیم وگان چیست؟
طبق گفته انجمن وگان، وگان بودن، یک شیوه زندگی است که تلاش می کند که تا حد امکان و مقدور بودن، تمام راه های سوء استفاده و ظلم به حیوانات را برای غذا، لباس و یا هر هدف دیگر از بین ببرد. شاید بگویید این کار مثل مواد قانونی ست! وگان ها از هر نوع محصولات گوشتی و حیوانی به هر شکلی حتی لباس اجتناب می کنند. بنابراین، وگان بودن بیشتر از یک رژیم غذایی، یک شیوه زندگی است.
معمولا مردم پس از مشاهده یا شنیدن درباره رنج هایی که به حیوانات برای تهیه محصولات مختلف وارد می شود و یا تاثیر خوردن گوشت به محیط زیست، وگان می شوند.
وگان بودن امروزه محبوبیت زیادی به دست آورده، چرا که به عقیده آنها، این کار کمک می کند تا از شکنجه حیوانات و کشتار آنها جلوگیری گردد. وگان همچنین پوشیدن لباس های ساخته شده از پوست حیوانات / خز را مغموم می شمارد و استفاده از محصولاتی خاص در حیوانات برای آزمایش موردی خاص را نیز نمی پذیرد. آنها بر این باورند که انسان ها و حیوانات دارای حقوق برابر هستند و گروه اول نباید از فرصتش سوء استفاده کند.
اما شاید برای شماجای سوال باشد که وگان ها برای جلوگیری از آسیب به حیوانات چه اقداماتی انجام می دهند.
وگان ها چه چیزی مصرف نمی کنند؟
اگر شما نیز قصد دارید وگان شوید، غذاهایی که باید اجتناب کنید، عبارتند از:
- گوشت
- غذای دریایی
- عسل
- کشک
- کازئین
- ژلاتین
- شیر
- ماست
- دوغ
- تخم مرغ
- کره/ روغن کره/ مارگارین
- پنیر/ پنیر کاتیج/ پنیر ریکوتا
- پپسین
- آلبومین
- کرمین
- شلاک
- غذاهای تهیه شده از دوغ کرده دار، تخم مرغ و غیره
- فرنی
- نان / کروسان / دونات
مانند گیاهخواری، سه نوع وگان وجود دارد:
- وگان های متعهد به اخلاق: آنها از مصرف هرگونه محصولات حیوانی اجتناب می کنند.
- وگان های گیاهی: آنها فقط غذاهای تهیه شده از گیاهان را مصرف می کنند.
- وگان های خام خوار: آنها مواد غذایی گیاهی را که در دمای بیشتر از 115 درجه فارنهایت پخته شده باشد را مصرف نمی کنند، چراکه معتقدند پخت و پز منجر به از دست دادن ارزش غذایی مواد می شود.
واضح است که رژیم وگان متفاوت از رژیم گیاهخواری است. در ادامه تفاوت های هریک از این دو رژیم را به شکل موردی بررسی می کنیم تا بهتر بتوانید آنها را درک کنید.
تفاوت بین رژیم های گیاهخواری و وگان
* آغاز رژیم گیاهخواری به سال 600 قبل از میلاد بر می گردد. اما رژیم وگان کاملا جدید است، یعنی قرن بیستم.
* گیاهخوارها غذاهای گیاهی و لبنی مصرف می کنند. وگان ها فقط غذاهای گیاهی را مصرف می کنند.
* برخی از گیاهخواران ممکن است تخم مرغ مصرف کنند. اما وگان ها تخم مرغ مصرف نمی کنند.
* گیاهخواران می توانند محصولات تولید شده یا آزمایش شده بر روی حیوانات را بپوشند یا مصرف کنند. در حالی که وگان ها محصولاتی را که از حیوانات ساخته شده یا آزمایش شده باشد را نه می پوشند و نه استفاده می کنند.
* در نهایت باید گفت، وگان بودن یک سبک زندگی است و به رژیم محدود نمی شود، در حالی که گیاهخواری اینگونه نیست.
اکنون که تفاوت های اساسی بین این دو رژیم غذایی را دریافتید، قصد داریم در مورد مزایا و عوارض جانبی هر کدام از آنها صحبت کنیم:
مزایای رژیم گیاهخواری و وگان
رژیم های گیاهخواری و وگان به شما در پیشگیری از موارد زیر کمک می کنند:
- کلسترول بالا
- بیماری قلبی
- چاقی
- فشار خون بالا
- نارسایی کلیه
- مشکلات کبدی
- سوخت و ساز آهسته
- استرس
- عدم تعادل هورمونی
- PCOS یا سندرم تخمدان پلی کیستیک
اما باید بدانید که اگر غذاهای خاصی را از رژیم غذایی خود حذف کنید، به ویژه اگر به گیاهخواری یا وگان بودن رو آورده باشید، بدن شما از لحاظ ذخایر مواد مغذی خاصی دچار کمبود می شود. در اینجا چند عارضه جانبی محتمل ناشی از رژیم های گیاهی و وگانی را بررسی می کنیم.
اثرات جانبی گیاهخواری و رژیم های وگان
بسیاری از وگان ها در ویتامین B12 کمبود دارند. ویتامین B12 برای عملکرد مغز، تشکیل RBC و سوخت و ساز مناسب ضروری است. کمبود ویتامین B12 می تواند موجب افسردگی، خستگی و کم خونی شود.
وگان ها ممکن است کلسیم کمتری مصرف کنند زیرا آنها منابع کلسیم مانند شیر، ماست و غیره مصرف نمی کنند. این موضوع ممکن است سبب بروز مشکلات استخوانی شود. با این حال اگر آنها به طور مرتب خوردن سبزیجات برگ دار، نه چیزی شبیه به آن – را ادامه دهند، از آنجاییکه بدین طریق کلسیم بیشتری جذب بدن می شود، تا حدودی این مشکل رفع می شود.
از آنجا که گوشت/ تخم مرغ منابع غنی از ویتامین D هستند، گیاهخواران و وگان ها می توانند کمبود ویتامین D داشته باشند که باعث آسیب به ایمنی و استخوان، مشکلات پوستی و غیره می شود.
اگر شما یک گیاهخواری یا وگان هستید، احتمالا در زمینه بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی سالم مانند ویتامین C و منیزیم همراه با فیبر، مازاد دارید. اما ممکن است در بعضی از مواد مغذی نیز کمبود داشته باشید. از این رو، ارزشش را دارد از آنچه که می توانید برای کمک به بدن خود را برای غلبه بر این کمبود ها انجام دهید، آگاه شوید.
مکمل ها و جایگزین های غذایی در این رژیم ها
-عدس های مخلوط، لوبیا، آجیل، بروکلی و دانه ها را مصرف کنید.
-غذاهای های خانگی با آرد بادام، دانه های کنجد سفید و سیاه، بادام سیب، نارگیل خرد شده و شکلات وگان تهیه کنید.
-ویتامین و مواد معدنی مثل شیر سویا یا شیر بادام مصرف کنید.
-می توانید از مکمل های ویتامین و مواد معدنی استفاده کنید.
-از خوردن مواد غذایی بسته بندی شده برای وگان ها اجتناب کنید. شما از کل غذاهایی که طبخ می کنید مواد غذایی بیشتری را نسبت به سایر منابع دریافت می کنید.
البته باید گفت برنامه ریزی بهتر می تواند به شما کمک کند در حالی که از مزایای گیاه خواری و وگان بودن بهره مند می شوید. از بدن خود نیز محافظت کنید. اما کدامیک برای سلامتی بهتر است – رژیم گیاهخواری یا وگانی؟ با ما همراه باشید.
کدام رژیم غذایی (وگان یا گیاهخواری) برای سلامت مناسب است؟
هر دو رژیم غذایی گیاهی و وگان برای سلامتی مناسب است. هنگامی که تصمیم به انتخاب دارید در مورد راحتی، عادات غذایی، اراده برای ترک احتمالی چند خوردنی فکر کنید. بله، اگر شما به غذای گوشتی علاقمند هستید، گیاهخواری و یا وگان بودن می تواند سخت و چالش برانگیز باشد. بنابراین، به این موضوع فکر کنید. اگر گیاهخواری یا وگان هستید، مصرف غذاهای سالم و مصرف مکمل و یا انتخاب هوشمندانه درباره غذاها، برای شما سلامت و لبخند را فراهم می آورد.
در پایان، انتخاب نهایی به خورد شما بر می گردد. توجه به این نکته نیز ضروری است که انتخاب غذا یک انتخاب شخصی است. غذاهای گیاهی مغذی و فاقد هورمون، آنتی بیوتیک و استرس بسیار زیاد هستند . بنابراین اگر می خواهید گیاهخواری یا وگان شوید، به دنبالش بروید و آن را به عنوان یک شیوه زندگی نه صرفا رژیم غذایی، دنبال کنید!
