آیا تکان دادن مچ پا برایتان دشوار است، شما تنها نیستید. بیش از یک میلیون انسان هر ساله به علت آسیب به مچ پا به اورژانس مراجعه می کنند. این نوع آسیب ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد، پس بهتر است درباره رگ به رگ شدن و گرفتگی عضلات و راه های پیشگیری از وقوع آن ها اطلاع کسب کنید. در این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام به بررسی علائم رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات می پردازیم.
تفاوت بین رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات در چیست؟
هر دو این موارد شامل آسیب هایی هستند که سبب کشیدگی یا پارگی بافت می شود. تفاوت آن ها در نوع بافت است. رگ به رگ شدن هنگامی اتفاق می افتد که یک رباط (بافت متصل کننده مفاصل) پاره می شود. از طرف دیگر، کشیدگی عضلات روی ماهیچه یا زردپی (بافت متصل کننده ماهیچه) تاثیر می گذارد. در نگاه اول رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات شبیه به نظر می رسند اما علائم و دلایل آن ها با یکدیگر متفاوت است.
رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات کجا اتفاق می افتند؟
بیشترین رگ به رگ شدن در مچ پا اتفاق می افتد. اما سایر بافت ها در دست، مچ دست و انگشت شست نیز تحت تاثیر آن قرار خواهند گرفت. رگ به رگ شدن معمولا در طول فعالیت های فیزیکی اتفاق می افتد، به نوع ورزشی که در حال انجام آن هستید هم بستگی دارد. برای مثال بازیکنان تنیس معمولا دچار درد در مچ دست می شوند زیرا در طول مسابقات و بازی ها، این قسمت را بیشتر از سایر قسمت ها استفاده می کنند.
اما کشیدگی عضلات روی سایر قسمت های بدن تاثیر می گذارد، به خصوص روی زردپی و ماهیچه هایی که مکررا از آن ها استفاده می کنید. کشیدگی عضلات در کمر و زردپی طرفین حفره پشت زانو اتفاق می افتد، البته سایر قسمت های بدن نیز می توانند تحت تاثیر قرار گیرند. ورزش هایی نظیر فوتبال و فوتسال که شامل دوندگی زیاد هستند، معمولا سبب کشیدگی عضلات می شوند.
بررسی علائم
به یاد داشته باشید که رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات روی بافت های متفاوتی تاثیر می گذارند، پس احساس درد در این دو با یکدیگر متفاوت است. اگر چه هر دوی آن ها دردناک هستند، رگ به رگ شدن می تواند با تورم، سفتی و کبودی همراه باشد.
در مقابل، کشیدگی عضلات سبب تورم، سفتی، گرفتگی عضله و اسپاسم می شود. کشیدگی عضلات روی ماهیچه و زردپی تاثیر می گذارد و سبب گرفتگی عضلات و اسپاسم می شود. رگ به رگ شدن، روی مفاصل تاثیر می گذارد و مفاصل را حساس می کند.
چه دلایلی سبب رگ به رگ شدن و کشیدگی می شوند؟
رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات به علت فعالیت های فیزیکی اتفاق می افتند. فشار حاصل از ورزش می تواند سبب خارج کردن مفاصل از حالت عادی، پیچ خوردگی و فشار زیاد به ماهیچه گردد. لزوما پس از ورزش های سنگین همچون دوی ماراتون پای شما پیچ نمی خورد، گاهی رگ به رگ شدن در خانه اتفاق می افتد.
پس از زمین خوردن و پیچ خوردگی، ماهیچه ها دچار کشیدگی می شوند و رگ به رگ شدن می تواند اتفاق بیفتد. رگ به رگ شدن در خانه می تواند به علت زمین خوردن، به خصوص روی یک گوشه پا اتفاق بیفتد. مچ پا در سفر یا هنگام تمیز کردن خانه نیز می تواند پیچ بخورد.
کشیدگی عضلات می تواند سبب فشار به ماهیچه یا زردپی گردد. کشیدگی یا گرفتگی هنگامی که جسمی سنگین را بلند می کنید، انجام مکرر فعالیت های یکسان و فشار به ماهیچه ها اتفاق می افتد. ورزشکاران حرفه ای به علت ضایعات فیزیکی به بدن دچار کشیدگی عضلات می شود. معمولا برخی قسمت های بدن نسبت به سایر قسمت ها بیشتر در معرض آسیب هستند. معمولا رگ به رگ شدن به دلایل زیر اتفاق می افتد:
- مچ پا: دویدن روی سطوح ناهموار یا پایین آمدن غیر ماهرانه پس از پرش.
- زانو: چرخیدن یا دور خوردن در حین ورزش کردن.
- مچ دست: افتادن و فرود آمدن روی دست.
- انگشت شست: کشش بیش از حد انگشت شست حین ورزش با راکت.
اگر علائم رگ به رگ شدن یا کشیدگی عضلات را مشاهده کردید، بهتر است برای مشاوره و تشخیص درست به پزشک مراجعه کنید. پزشک ناحیه آسیب دیده را معاینه می کند و برای اطمینان از عدم شکستگی با اشعه ایکس از ناحیه مربوطه عکس برداری می کند.
ملاک عدم شکستگی پا این است که بتوانید وزن خود را روی پا بیندازید و با پای آسیب دیده راه بروید. اگر قادر به انجام این کار بودید بدانید که پایتان نشکسته است. پزشک برای تشخیص دقیق، از MRI برای معاینه و واضح دیدن بافت ها و رباط ها استفاده می کند.
عوامل خطرناک
عواملی هستند که سبب آسیب شدید می شوند. فاکتورهای مربوطه شامل موارد زیر هستند:
- وجود رگ به رگ شدگی یا کشیدگی عضلات قبلی در همان محل
- خستگی
- سایز پا
- ناپایداری حاد مچ پا
- رباط یا ماهیچه های ضعیف
- ورزش هایی که شامل پریدن و دویدن هستند (همچون والیبال، بسکتبال، فوتبال)
سایر فاکتورهای محیطی شامل موارد زیر هستند:
- سطح: سطوحی که برای فعالیت های ورزشی لغزنده و نامناسب هستند.
- تجهیزات: شامل تجهیزات ناامن که مناسب و پیشرفته نیستند.
درمان طبیعی رگ به رگ شدن و کشیدگی عضله
فرض کنید که دچار رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات شده اید، حال باید چه کنید؟ اگر دچار رگ به رگ شدن و کشیدگی خفیف تا متوسط شدید می توانید با راهکارهایی درمان آن را شروع کنید. این راهکارها برای کاهش درد و ارتقاء سلامتی در ناحیه آسیب دیده به وجود آمده اند. اما اگر دچار رگ به رگ شدگی شدید و کشیدگی شدید عضلات شدید برای اقدامات بعدی با پزشک خود مشورت کنید. در موارد شدید برای درمان آسیب به جراحی احتیاج است.
برای کمک به بهبود آسیب می تواند کارهای زیر را انجام دهید:
استراحت کردن:
هنگام راه رفتن زیاد به مچ پا فشار نیاورید. زیاد از مچ پا کار نکشید. برای ثابت نگه داشتن مچ پا از آتل استفاده کنید.
یخ:
برای حدود ۲۰ دقیقه از یخ روی ناحیه آسیب دیده استفاده کنید. این کار به کاهش تورم کمک می کند.
محکم بستن:
مچ پای خود را با بانداژ ببندید تا به ناحیه آسیب دیده کمک کنید تا سریع تر بهبود یابد.
بالا گرفتن:
پاهای خود را بالا نگه دارید تا به خون اجازه جریان یافتن را دهید.
گاهی برای کمک به بهبود آسیب مجبور به استفاده از چوب زیر بغل و آتل هستید، به علاوه می توانید از مسکن هایی همچون ایبوپروفن نیز استفاده کنید.
دوره نقاهت و بهبودی رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات
معمولا رگ به رگ شدن مچ پا بعد از حدود چند هفته درمان می شود. گاهی رگ به رگ شدگی متوسط تا شدید حدود چند ماه طول می کشد. زمان بهبود به موقعیت خاص فرد بستگی دارد. اگر درباره زمان بهبود نگران هستید می توانید در این خصوص با پزشک صحبت کنید.
چگونه می توان ناحیه آسیب را کشید یا با آن حرکت کرد؟
پس از برطرف شدن درد می توانید برای به حالت اول بازگشتن، شروع به حرکات کششی کنید. بعد از این که به راحتی توانایی انجام حرکات کششی را داشتید می توانید به حالت عادی برگردید. این حرکات را روزی یک یا دوبار برای کمک به بهبود سریع تر خود انجام دهید. حرکات پا و مچ پای خاصی وجود دارند که می توانید با انجام دادن آن ها به پروسه بهبود خود کمک کنید. این حرکات شامل بالا بردن پا، تکان دادن پا و حرکت مچ پا اشاره کرد. این حرکات می تواند از آسیب های احتمالی در آینده پیشگیری کنند.
چگونه از آسیب های احتمالی در آینده پیشگیری کنیم؟
وقوع رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات روی نواحی مختلفی تاثیر می گذارد. اول از همه مطمئن شوید که راهکارهای بهبود را برای درمان کامل مچ پا دنبال می کنید. سعی نکنید که پروسه بهبود خود را سرعت بخشید زیرا ممکن است در خطر ابتلا به آسیب دوباره قرار بگیرید. همان طور که گفته شد، با انجام حرکات کششی به پروسه بهبود کمک زیادی می شود. پس از بهبود موارد زیرا را برای پیشگیری از آسیب دوباره انجام دهید:
- قبل از فعالیت های فیزیکی بدن را گرم کنید و بعد از انجام آن ها بدن خود را سرد کنید.
- از ورزش و فعالیت های ورزشی استفاده کنید.
- حرکات کششی و انعطاف پذیری را انجام دهید.
- از کفش و تجهیزات ورزشی با کیفیت استفاده کنید.
- برای مثال برای درمان رگ به رگ شدگی مچ پا از حرکات صحیح استفاده کنید.
- روی سطوح صاف و هموار ورزش کنید.
- اگر احساس درد داشتید، ورزش را متوقف کنید.
- مدام با پزشک متخصص برای تمرین های کششی و … مشورت کنید.
چه تغییرات دیگری در شیوه زندگی را باید در نظر گرفت؟
برای پیشگیری از آسیب دوباره باید به برخی تغییرات در شیوه زندگی که به ارتقاء سلامت کلی کمک می کنند، توجه کنید. اول از همه باید وزن مناسبی داشته باشید. این کار از آسیب پیشگیری می کند زیرا وزن اضافی تواند فشار زیاد از حدی روی مفاصل وارد کند. به علاوه مراقب باشید که زمین نخورید.
اگر سن بالایی دارید حتما باید پله های خانه تان نرده داشته باشند. اگر در شهری سرد زندگی می کنید، در زمستان ها حتما خود را گرم نگه دارید. سرانجام، باید این را بدانید که برنامه غذایی برای سالم و محکم نگه داشتن ماهیچه ها بسیار مهم است.
بهتر است از برنامه غذایی سالمی که شامل میوه و سبزیجات تازه است استفاده کنید. اگر در قسمت آسیب دیده درد دارید، بهتر است از رژیم غذایی ضد التهاب استفاده کنید. این رژیم غذایی شامل ماهی، آجیل، روغن زیتون، میوه و سبزیجات است. این رژیم غذایی به کاهش درد مفاصل کمک شایانی می کند.
با پزشک متخصص تماس بگیرید
اگر دچار رگ به رگ شدن، کشیدگی عضلات شده اید و یا اگر دوباره در همان ناحیه آسیب دیده اید بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید. کلینیک های مربوط به ماساژ ستون فقرات می توانند در بهبود ناحیه آسیب دیده و برنامه ریزی برای درمان ناحیه آسیب دیده به شما کمک کنند.
پزشکان در این کلینیک های درمانی به بیماران کمک می کنند که با تمرین های فیزیکی به خصوصی، توانایی حرکت و عملکرد خود را ارتقاء بخشند. نوع درمان به شخص و ناحیه آسیب دیده بستگی دارد. با عمل کردن به حرف های پزشک متخصص می توانید از آسیب های جدی بعدی پیشگیری کنید.
