معمولا اهمیت پتاسیم برای بدن، بسیار دست کم گرفته شده است. این ماده ی معدنی به عنوان یک الکترولیت دسته بندی شده است، زیرا در آب بسیار واکنش پذیر است. زمانیکه در آب حل می شود، یونهایی با بار مثبت تولید می کنند. این ویژگی خاص پتاسیم سبب هدایت الکتریکی می شود که برای بسیاری از فرآیندها در سراسر بدن مهم است. توجه داشته باشید که رژیم غذایی غنی از پتاسیم، مزایای سلامتی فراوانی دارد. این ممکن است به کاهش فشار خون و احتباس آب برای محافظت در برابر سکته ی مغزی و پیشگیری از پوکی ستخوان و سنگ کلیه کمک کند. این مطلب از بخش تغذیه دکتر سلام یک بررسی دقیق در مورد پتاسیم و مزایای آن برای سلامتی، انجام داده است.

پتاسیم چیست؟

پتاسیم سومین ماده ی معدنی فراوان در بدن است. این به بدن در تنظیم مایعات بدن، ارسال سیگنال های عصبی و انقباضات عضلانی منظم، کمک می کند. تقریبا 98 درصد از پتاسیم موجود در بدن شما، در سلول های شما حضور دارند. 80 درصد این مقدار در سلول های عضلانی یافت می شوند، در حالی که 20 درصد باقیمانده ی آن در استخوان ها، کبد و گلبول های قرمز حضور دارند. پتاسیم در داخل بدن شما به عنوان یک الکترولیت عمل می کند. بدن شما از هدایت الکتریکی پتاسیم برای مدیریت فرآیندهای مختلف از جمله تعادل مایع، سیگنال عصبی و انقباض عضلانی استفاده می کند. بنابراین، مقدار کم و یا زیاد الکترولیت ها در بدن می تواند بر بسیاری از عملکردهای مهم تاثیر گذار باشد.

پتاسیم به تنظیم تعادل مایع در بدن کمک می کند

تقریبا 60 درصد بدن از آب تشکیل شده است. 40 درصد از این آب در داخل سلول های شما، در ماده ای که به عنوان مایع درون سلولی نامیده می شود، حضور دارند. مقدار بافیمانده نیز در خارج سلول های شما در مناطقی مانند خون، مایع نخاعی و بین سلول ها یافت می شود. این مایع، مایع خارج سلولی نامیده می شود. جالب توجه است که مقدار مایع درون سلولی و مایع خارج سلولی تحت تاثیر غلظت الکترولیت ها، به ویژه پتاسیم و سدیم است. پتاسیم، الکترولیت اصلی در مایع درون سلولی است و مقدار آب داخل سلول را تعیین می کند. بر عکس آن، سدیم الکترولیت موجود در مایع خارج سلولی است و مقدار آب خارج از سلول ها را تعیین می کند.

تعداد الکترولیت ها نسبت به مقدار مایع، اسمولالیتی نامیده می شود. در شرایط عادی، اسمولالیتی در داخل و خارج از سلول های شما یکسان است. به عبارت ساده تر، تعادل یکسانی از الکترولیت ها در خارج و داخل سلول های شما وجود دارد. با این حال، زمانیکه میزان اسمولالیتی در داخل و خارج سلول ها نا برابر است، آب از سمت دارای الکترولیت کمتر به سمت حاوی الکترولیت بیشتر حرکت می کند تا غلظت الکترولیت در دو طرف برابر شوند. این ممکن است سبب منقبض یا متورم شدن سلولها هنگام خارج شدن و یا وارد شدن آب آنها شود. این دلیل مهمی است که باید از مصرف کافی الکترولیت های مناسب از جمله پتاسیم اطمینان حاصل کنید. حفظ تعادل خوب مایع برای حفظ سلامتی، بسیار مهم است. تعادل ضعیف مایع می تواند منجر به کم آبی بدن شود، که به نوبه ی خود بر قلب و کلیه تاثیر می گذارد.

پتاسیم برای سیستم عصبی مهم است

سیستم عصبی پیام های بین مغز و بدن شما را رد و بدل می کند. این پیام ها به صورت تحریک عصبی آزاد می شوند و به تنظیم انقباضات عضلانی، ضربان قلب، رفلاکس و بسیاری دیگر از عملکردهای بدن کمک می کنند. توجه داشته باشید که امواج عصبی از طریق یونهای سدیم به سلول ها منتقل می شود و از طریق یون های پتاسیم از سلول خارج می شوند. حرکت یون ها ولتاژ سلول را تغییر می دهند و امواج عصبی را فعال می کنند. متاسفانه، کاهش سطح پتاسیم خون می تواند بر توانایی بدن برای تولید یک ضربان عصبی تاثیر بگذارد. دریافت پتاسیم کافی از طریق رژیم غذایی می تواند به شما در حفظ عملکرد سیستم عصبی سالم کمک کند.

پتاسیم به انقباض منظم عضلات و قلب کمک می کند

سیسنم عصبی به تنظیم انقباض عضلانی کمک می کند. با این حال، سطح پتاسیم خون تغییر یافته می تواند سیگنال های عصبی در سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار دهد و موجب ضعیف کردن انقباض عضلانی شود. سطوح بالا و پایین پتاسیم خون می تواند با تغییر ولتاز سلول های عصبی، تحریکات عصبی را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین این ماده ی معدنی برای یک قلب سالم نیز مهم است، زیرا حرکت آن در داخل و خارج سلول ها، به حفظ ضربان منظم قلب کمک می کند. وقتی مواد معدنی موجود در سطوح خون بالا باشد، قلب ممکن است دچار گشادی و سستی شود. این می تواند انقباضات را تضعیف کرده و ضربان قلب غیر طبیعی ایجاد کند. به همین ترتیب، سطوح پایین مواد معدنی در خون نیز می تواند ضربان قلب را تغییر دهد. زمانیکه ضربان قلب به درستی انجام نمی شود، نمی تواند خون را به طور موثر به مغز، اندام ها و عضلات پمپاژ کند. در برخی از موارد آریتمی قلب یا ضربان نامنظم قلب می تواند مرگبار باشد و منجر به مرگ ناگهانی شود.