آیا با بیماری ورم معده یا گاستریت آشنایی دارید؟ می دانید در صورت مبتلا بودن به این بیماری ها چه علائمی در شما بروز می کند؟ درمان خانگی ورم معده یا گاستریت چیست؟ در این مقاله ار بخش بیماری های دکتر سلام، علایم، علل و راه های درمان بیماری ورم معده یا گاستریت بررسی و روش های درمانی پیشنهاد خواهد شد.
ورم معده یا گاستریت چیست؟
وقتی عاملی مانع عملکرد صحیح و درست معده می شود مشکلات فروانی از سوء هاضمه خفیف تا خونریزی های کشنده رخ می دهد. ورم معده اصطلاحی است که در مورد مشکلات شایع معده و التهاب پوشش آن به کار می رود.
از علایم این بیماری می توان به حالت تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، درد شکم، نفخ و در موارد خطرناک به خونریزی اشاره کرد.
فرد مبتلا به ورم معده مزمن تمام عمرش از این بیماری رنج می برد اما ورم معده حاد در عرض چند روز تا چند هفته رفع می شود.
آیا ورم معده حاد یک بیماری شایع است؟
علایمی که هرگز در این بیماری رخ نمی دهد:
- تب
در بیماری گاستریت در واقع پوشش معده در خطر است. پوشش معده که حمامی از اسید هیدرولیک می باشد که به کمک آنزیم های آن تمام مواد غذایی و نوشیدی ها هضم می شوند. اما در صورت التهاب پوشش معده عملکرد آنزیم ها و هضم غذا به مخاطره افتاده و دیواره ی معده دچار آسیب می شود.
علایم اصلی
در بسیاری از افراد ورم معده علامتی ندارد اما زمانی که علایم رخ می دهند ، افراد در تشخیص مشکل خود عاجز هستند. عموما مجموعه علایم این بیماری را ناراحتی معده یا معده درد می دانند. در اینجا علایم ورم معده ذکر می شود که شامل موارد زیر است:
- حالت تهوع یا استفراغ
- کاهش اشتها
- درد معده که بیشتر در قسمت فوقانی آن درد احساس می شود
- احساس نفخ بویژه بعد از غذا
گاستریت فرسایشی
گاهی اوقات همان عواملی که باعث ورم معده می شوند پوشش معده را تا جایی تخریب می کنند که عامل بوجود آمدن زخم معده می شوند. در این نوع شدید تخریب که فرسایش گاستریت نامیده می شود احتمال خونریزی معده نیز وجود دارد. علایم این نوع گاستریت یا ورم معده شامل موارد زیر می باشد:
- استفراغ خونی یا هماتومزیس: استفراغ به رنگ قرمز یا قهوه ای رنگ می باشد
- مدفوع سیاه یا قرمز
- خستگی، سرگیجه یا ضعف: این عوارض می تواند در نتیجه کم خونی شدید هم باشد
علل ورم معده یا گاستریت
بطور کلی، گاستریت در اثر آسیبی است که به پوشش دیوار معده وارد می شود و آن را تخریب می کند. این عارضه می تواند بدلیل ضعف پوشش معده و یا هجوم عوامل مخرب به آن باشد. در بسیاری موارد هر دو عامل تاثیر گذار هستند. علل بروز این بیماری شامل این موارد است:
داروهای ضد التهاب
این داروها شامل استروئیدها مثل پردنیزولون یا میتل پرونیزولون( دپومدرول) و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن ( ادویل، موترین)، ناپروکسن ( الو) و آسپرین هستند. داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی از طرفی التهاب و از سوی دیگر عملکرد صحیح و درست معده را کاهش می دهند. مصرف این داروها با دوز پایین تاثیر چندانی بر عملکرد معده ندارد اما در صورت مصرف طولانی مدت با دوز بالا ابتلا به ورم معده محتمل است.
عفونت با باکتری هلیکوباکتر
هلیکوباکترپیلوری، یک نوع باکتری است که عامل اصلی ورم معده و بسیاری بیمارهای عفونی دیگر در انسان می باشد. سالیان سال دانشمندان بر این باور بودند که باکتری ها در اسید معده از بین می روند. دکتر بری مارشال با آلوده کردن خود به باکتری هلیکوباکترپیلوری به جامعه علمی ثابت کرد که این باکتری در معده بیماری زا است. دکتر مارشال بخاطر تلاش هایش بویژه برای کشف هیلوباکترپیلوری که عامل بیماری در معده است جایزه نوبل را دریافت کرد.
مصرف زیاد الکل
مصرف الکل یک عامل شایع در مبتلا شدن به ورم معده است. معمولا در صورت مصرف زیاد و مرتب الکل فرد دچار این بیماری می شود اما بعضی افراد حساسیت بیش تری نسبت به سایرین دارند و با مصرف الکل در مقدار نسبتا کم هم مبتلا به ورم معده می شوند.
علل نادر
مسمومیت با مواد سوزاننده که معمولا غیر عمدی است ، جز مواردی مانند تلاش برای خودکشی، مصرف داروهایی غیرقانونی مثل کوکایین که عوامل تخریب پوشش معده یا ورم معده هستند. رادیوتراپی که بخشی از درمان سرطان محسوب می شود هم همین مسله در موردش صدق می کند. اختلالات خودایمنی که سیستم ایمنی خود به خود به بدن حمله می کند و در این وضعیت می تواند به پوشش معده هم آسیب برساند. در نهایت، تقربیا هر نوع بیماری شدید که مکانیسم های محافظ بدن را مختل می کند می تواند عامل ورم معده باشد.
روش های درمان ورم معده
بسیاری از موارد گاستریت خود به خود از بین می رود. وقتی که به درمان نیاز است اولین قدم بررسی علت آن می باشد. اگر علت ورم معده، مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی باشد، پزشک مصرف آن را قطع می کند یا توصیه می کند که دوز پایین این داروها استفاده شود. در صورتی که بعلت مصرف کوکایین یا زیاده روی در مصرف الکل بیماری به وجود آمده باشد با ترک مصرف این موارد ورم معده بعد از مدتی بهبود می یابد.
کاهش اسید معده
کاهش اسید مهم در درمان ورم معده اهمیت بسزایی دارد. راه های کاهش اسید معده چندین راه دارد که عبارتند از :
- آنتی اسیدها: آلومینیم هیدروکسید بطور مستقیم اسیدمعده را خنثی می کند. علیرغم اینکه آنتی اسیدها خیلی سریع موثرواقع می شوند اما در دراز مدت اثرگذاریشان کاهش می بابد. روش های موثر دیگری هم وجود دارد.
- داروهای آنتاگونیست های گیرنده های H2: این داروها شامل فاموتیدین و رانیتیدین هستند. این داروها کمی ترشح اسید را کاهش می دهند.
- داروهای مهارکننده پمپ پروتون: این گروه داروها عبارتند از امپرازول، اسموپرازول، پنتوپرازول، لانزوپرازول. این داروها تاثیر بسیاری بر کاهش اسید معده و بهبود شرایط دارنند. علاوه بر اینکه باعث کاهش اسید معده می شوند بطور چشمگیری تعادل طبیعی سیستم گوارش را نیز تغییر می دهند. لازم به ذکر است که این گروه داروها عوارض جانبی نیز دارند که تعدادی از آن ها در بروشور نوشته شده است و بهتر است قبل از مصرف حتما با پزشک مشورت کنید.
رژیم سه دارویی برای درمان هیلوباکترپیلوری
ورم معده یا گاستریت ناشی از باکتری هیلوباکترپیلوری از طریق کاهش ترشح اسید و مصرف آنتی بیوتیک ها قابل درمان است اما از آنجایی که این باکتری به سختی از بین می رود و در صورت درمان ناقص مشکلات حادی را می تواند بوجود آورد علاوه بر ترکیب دو نوع آنتی بیوتیک، داروهای مهارکننده پمپ پروتون نیز باید مصرف شود.
پیشگیری از ورم معده
قطعا برای پیشگیری از این بیماری همچون سایر بیمارها بهتر است که از عوامل خطر اجتناب کرد. پیشگیری از برخی عوامل راحت تر است. در نظر داشته باشید تنها با قطع مصرف کوکایین یا نوشیدن الکل در حد تعادل نمی توانیم کاملا خطر ابتلا به ورم معده را کاهش دهیم بلکه باید بسیاری دیگر از جنبه های مرتبط به سلامتی را بهبود ببخشیم.
دیگر قدم مهم کاهش مصرف داروهای ضدالتهاب مثل ایبوپروفن، ناپروکسن است. اگر شما داروهای ضدالتهاب را چندین بار در هفته و با دوزهای نزدیک به محدودیت های توصیه شده مصرف می کنید حتما با پزشک برای جایگزین کردن دارویی دیگر به منظور کاهش درد مشورت کنید.
اجتناب از آلوده شدن توسط باکتری هیلوباکترپیلوری بسیار سخت است زیرا متاسفانه هنوز چگونگی انتقال عفونت شناخته نشده است. طبق تحقیقات اخیر این باکتری ممکن است از فردی به فرد دیگر منتقل شود،
از طریق مایعات بدن یا غذا و آب آلوده مستقیما وارد بدن می شود. بهترین قدم برای پیشگیری از ورود این باکتری به بدن رعایت بهداشت فردی مانند: شستن دست ها و حفظ بهداشت محیط زندگی است. همچنین توصیه می شود غذایی که درست و بهداشتی تهیه شده و آبی که منبع تمیز و مطمئن دارد را مصرف کنیم.
همانطور که می دانید پیشگیری از ورم معده یا گاستریت بدلیل ورود این باکتری بخاطر احتمال ابتلا به بیماری های سخت و اختلالات خودایمنی بسیار دشوار است. در این موارد، بهتر است بیماری های زمینه ای را به مناسب ترین و ممکن ترین روش درمان کنیم.
چه زمانی به مشورت در مورد این بیماری نیاز دارید؟
ورم معده همیشه خطرناک نیست. اما این بیماری می تواند وخیم شود. اگر علایم این بیماری شما را آزار می دهد حتما به پزشک مراجعه کنید. همین امر برای افرادی که درد شکم یا حالت تهوع آن ها در طول زمان بهبود نیافته است صدق می کند. علایمی که بیانگر مشکل جدی هستند مانند کاهش ناگهانی وزن، مدفوع سیاه یا خونی، تداوم استفراغ یا ناتوانی در تحمل چیزی که در دهان است. شاید این علایم یک بیماری خطرناک نباشد اما همین ها برای مراجعه به پزشک کافی است.
سوالات پزشکان برای تشخیص بیماری
برای تشخیص بیماری پزشک شما سوالات زیر را می پرسد:
- آیا امروز یا در طول هفته ی گذشته تب داشته اید؟
- اخیرا بی اشتها شذه اید؟
- آیا اینقدر احساس بیماری و درد دارید که به اورژانس مراجعه کنید؟
- آیا علیرغم خواب کافی احساس خستگی، بیحالی یا کوفتگی دارید؟
- آیا درد شکم شما بهتر شده است یا بدتر؟
این سوالات را مشاوره پزشکی ما نیز تصدیق می کند.
چه غذاهایی ورم معده یا گاستریت را تسکین می دهند؟
دانشگاه علوم پزشکی مریلند و دیگر متخصصان اعلام کرده اند که خوردن غذا در حجم کم اما مکرر و اجتناب از غذاهای تند و فلفلی، اسیدی، سرخ شده یا چرب باعث کاهش علایم ورم معده می شوند. علاوه براین کاهش استرس هم موثر است. با تغییر رژیم غذایی و مصرف برخی مواد خوراکی مانند چای زنجبیل یا بابونه با عسل و همچنین پیاز، سیر، قره قاط، سیب و کرفس علایم ورم معده و روند پیشروی آن کاهش می یابد.
غذاهایی که در بهبود این بیماری موثرند مانند:
- چای ها ( بویژه چای سبز و سفید)
- ماست
- قرص نعناع
- سبوس گندم
- آب هویج
- آب نارگیل
- برگ سبز سبزیجات
- پیاز
- سیر
- سیب
- میوه های تازه و دانه ها
- کرفس
- آب قره قاط
- کلم پیچ
- کلم بروکلی
- موسیر
- جعفری
- آویشن
- دانه سویا
- غذاهایی حاوی سویا
- بنشن( دانه هایی لویبا، نخودفرنگی، عدس)
اگرچه این درمان های خانگی بسیار موثر است اما در درمان بیماری زمینه ای ورم معده کافی نیست و باید به پزشک مراجعه کرد.
آیا بیماران مبتلا به ورم معده رژیم خاصی دارند؟
ورم معده به خاطر بعضی مواد حساسیت زای شیمیایی ممکن است وخیم بشود و باید از آن ها اجتناب کرد تا علایم بیماری کم بشوند یا از بین بروند. برای مثال: ترک سیگار، پرهیز از زیاد نوشیدن الکل و نوشیدنی های کافئین دار و بیکافئین ونوشیدنی های گازدار و آب میوه هایی که حاوی اسید ستیریک هستند؛ برای مثال گرپ فورت، پرتقال، آناناس، … و اجتناب از غذاهای چرب.
در درمان ورم معده رژیم خاصی وجود ندارد اما به منظور کند کردن روند پیشرفت بیماری رژیم غذایی که سرشار از فیبر است و غذاهایی که متشکل از فلاونوئیدها هستند، مانند؛ برخی از چای ها، پیاز، سیر، انواع توت، کرفس، کلم بروکلی، جعفری، آویشن، غذاهایی که سویا و حبوبات دارند مانند عدس، سویا، لوبیا موثر است.
برای درمان ورم معده یا گاستریت چه داروهایی با نسخه یا بدون نسخه وجود دارد؟
درمان علت زمینه ای ورم معده بسیار بهتر است تا اینکه فقط علایم بیماری کاهش داده شود یا برطرف شود. برای مثل اگر علت بیماری باکتری هلیکوباکترپیلوری است در این وضعیت درمان با آنتی بیوتیک های مناسب انجام می گیرد که معمولا آموکسی سیلین و کلاریترومایسین و بیسموت ساب سیترات باهم تجویز می شود.
اگر ورم معده بخاطر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی باشد با قطع مصرف آن عارضه از بین می رود.
دیگر روش های درمان اغلب برای موارد خاص که علتی خاص بهمراه دارد مورد استفاده قرار می گیرید، در بسیاری از موارد هم میتوان داروهای موثر را بدون نسخه پزشک تهیه کرد، این داروها نیز صرفنظر از دلایل زمینه ای به درمان مخاط معده کمک شایانی می کنند. این داروها عبارتتند از:
- آنتی اسیدها (مالوکس، رولیدز، آلکاسلتزر)
- آنتاگونیست های هیستامین گیرنده H2
- داروهای مهارکننده پمپ پروتون (امپرازول، پنتوپرازول، اسموپرازول، نکسیوم)
تمام این داروها در کاهش اسید معده موثر هستند اما بطور اساسی و زمینه ای نمی توانند ورم معده یا گاستریت را درمان کند.
مراقبت های توصیه شده
در صورت بروز علایم ورم معده سریعا به پزشک مراجعه کنید. آنها با انجام آزمایشاتی مثل تست تنفس و یا اندوسکوپی بیماری را تشخیص می دهند. درمان و روش های درمانی براساس تشخیص پزشک است. اگر ورم معده یا گاستریت تنها بدلیل مصرف دارو باشد اولین اقدام قطع مصرف آن است و در صورتی که بیماری در اثر عفونت باشد درمان با آنتی بیوتیک ها انجام خواهد شد. در اختلالات خودایمنی ممکن است مکمل هایی حاوی ویتامین B12 لازم باشد. مصرف آنتی اسیدها در بیشتر این مواقع ضروری است.
زخم معده و اثنی عشر
گاهی ورم معده و گاستریت ممکن است با زخم گوارشی و اثنی عشر که انواع مختلف زخم گوارشی هستند، همراه باشد. تفاوت آنها در این است که بر قسمت های مختلف دستگاه گوارش اثر می گذارند. ممکن است یک نفر همزمان از هر دو بیماری رنج ببرد. برخی دلایل زخم گوارشی عبارتند از افزایش اسید معده، عفونت باکتریایی، و برخی داروها.
- زخم گوارشی در دیواره ی معده ایجاد می شود.
- زخم اثنی عشر در دیواره ی اثنی عشر ایجاد می شود – قسمت بالایی روده ی کوچک.
افراد بسیاری که مبتلا به زخم گوارشی هستند برای کاهش علایم دارو مصرف می کنند. زخم های گوارشی ممکن است خود به خود خوب شوند اما اگر شخص درمان نشود این زخم ها عود می کنند.
علایم زخم گوارشی و اثنی عشر
علایم زخم گوارشی و زخم اثنی عشر مشابه هستند. شایع ترین نشانه سوزش معده و است. ممکن است چند ساعت پس از مصرف غذا زخم اثنی عشر دردهای شکمی ایجاد کند. درد شکمی با دارو و یا غذاهایی که اسید معده را کاهش می دهند بهتر می شود اما با کاهش اثر دارو و این گونه غذاها درد عود می کند.
درد شکمی ناشی از زخم اثنی عشر با خالی بودن معده شدت می یابد، به عنوان مثال مابین وعده های غذایی، شب هنگام، و یا اول صبح.
دیگر علایم رایج زخم گوارشی عبارتند از:
- سوزش معده و سوء هاضمه
- احساس سیری حتی زمانی که معده خالی است.
- نفخ شکم و ورم معده
- گاز معده
- تهوع
برخی افراد مبتلا به زخم اثنی عشر نمی توانند برخی غذاها را میل کنند. این غذاها شخص را بیمار کرده و یا علایم زخم اثنی عشر را وخیم تر می کنند.
برخی علایم شدید که چندان شایع نیستند عبارتند از:
- سرگیجه
- کاهش وزن
- خون در مدفوع
- استفراغ
- استفراغ خونی
- تنگی نفس
برخی افراد مبتلا به زخم گوارشی هیچ گونه علایمی ندارند. پزشک هنگام معاینه ی اختلالات گوارشی به زخم اثنی عشر پی می برد.
افرا مبتلا به زخم گوارشی باید به پزشک مراجعه کنند. اگر علایم وخیم باشند باید هر چه سریع تر درمان شوید.
علت زخم گوارشی و بروز وزم معده
زخم گوارشی نتیجه ی آسیب و فرسایش دیواره ی حفاظتی دستگاه گوارش است. عوامل زیر در ابتلا به زخم گوارشی نقش دارند:
- اسید زیاد معده و یا دستگاه گوارش
- اختلالات دستگاه گوارش
- مشکلات دیواره ی معده که مستعد آسیب است
- عفونت باکتریایی و برخی داروها که باعث زخم گوارش می شوند
اگر رشد باکتری هلیکوباکتر پیلاری در دستگاه گوارش زیاد باشد، شخص بیشتر در معرض زخم گوارش قرار دارد. این نوع عفونت باکتریایی بسیار شایع است. اگرچه عفونت هلیکوباکتر پیلاری باعث به وجود آمدن علایم در تمامی افراد نمی شود، گاهی اوقات به دیواره ی دستگاه گوارش آسیب رسانده و باعث زخم گوارش می شود.
استفاده ی طولانی مدت از برخی داروها هم چون داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی به پوشش داخلی دستگاه گوارش آسیب رسانده و خطر ابتلا به زخم گوارشی را بیشتر می کند. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی شامل بسیاری از مسکن ها همچون ایبوپروفن، ناپروکسن، و آسپیرین است.
عوامل خطر زخم گوارشی
ژنتیک و سبک زندگی خطر ابتلا به زخم گوارش را افزایش می دهند. اگر افراد یک خانواده مبتلا به زخم گوارش باشند، دیگر افراد نیز در معرض خطر قرار دارند. استعمال تنباکو خطر ابتلا به زخم گوارش را در افراد بیشتر می کند.
دیگر عوامل خطر عبارتند از:
- سن بالای 70 سال
- سابقه ی زخم معده و زخم اثنی عشر
- آسیب فیزیکی شدید
علاوه بر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، دیگر داروها نیز خطر ابتلا به زخم گوارشی در افراد را بیشتر می کنند. این داروها عبارتند از:
- داروهای ضد انعقاد
- داروهای استروئیدی
- مهار کننده های باز جذب سروتونین
پزشکان الکل، غذاهای تند، و غذاهای مقوی را عامل زخم گوارشی نمی دانند. اما مصرف این گونه مواد علایم را وخیم کرده و یا روند بهبودی را کند می کند. تاثیر استرس بر زخم گوارشی ناشناخته است. برخی پزشکان تاثیر استرس را مستقیم دانسته و برخی خیر. در یک مطالعه در مقیاس کوچک، استرس روانی خطر ابتلا به زخم انثی عشر را افزایش داد. اما، محققان بر این بارو بودند که این رابطه غیر مستقیم بود زیرا استرس بر دیگر رفتارهای خطرناک تاثیر می گذاشت همچون مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و سیگار کشیدن.
تشخیص زخم گوارشی
علایم زخم گوارشی مشابه علایم دیگر بیماری ها همچون سنگ مجاری صفراوی و رفلاکس معده است. تشخیص دقیق ضروری است. پزشک در مورد سابقه ی بیماری و داروهایی که مصرف می کنید سوال می پرسد. پزشک هم چنین در مورد علایم و محل درد سوال می پرسد. برای تشخیص بیماری آزمایش های مختلفی انجام می شود. پزشک خون، مدفوع، و تنفس را برای بررسی علایم عفونت هلیکوباکتر پیلاری معاینه می کند.
پزشک از اندوسکوپی برای تشخیص زخم استفاده می کند. اندوسکوپی با وارد کردن لوله ای باریک متصل به دوربین در حلق بیمار، معده و قسمت بالایی روده ی کوچک انجام می شود. در برخی موارد، پزشک تست بلع باریم را توصیه می کند که شامل بلع مایع حاوی باریم است. باریم به پزشک کمک می کند که دستگاه گورش را در پرتو ایکس شکم بهتر مشاهده کند.
درمان زخم گوارشی
در بسیاری افراد درمان شامل مصرف دارویی است که میزان اسید معده را کاهش داده و یا از پوشش داخلی دیواره ی معده و اثنی عشر محافظت می کند. این دارو ها به گروه های زیر طبقه بندی می شوند:
- مهار کننده های پمپ پروتون از جمله امپرازول ، پنتوپرازول و لانزوپرازول
- انتاگونیست های گیرنده ی H2 از جمله رانیتیدین، فاموتیدین، و سایمیتیدین
- محافظ هایی مانند سوکرالفیت
- آنتی اسیدها مانند کلسیم کربنات و سدیم بی کربنات
اگر عفونت هلیکوباکتر پیلاری عامل زخم اثنی عشر باشد، پزشک برای از بین بردن باکتری ها آنتی بیوتیک تجویز می کند. پزشک داروهایی همچون مهارکننده های پمپ پروتون برای کاهش اسید معده تجویز می کند. اگر داروهایی هم چون داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی عامل زخم اثنی عشر باشند، پزشک مهار کننده های پمپ پروتون را تجویز می کند. برخی پزشکان نیز کاهش و یا کنترل استرس را توصیه می کنند.
عوارض زخم اثنی عشر و زخم های گوارشی دیگر
اگر زخم اثنی عشر درمان نشود عوارضی به همراه خواهد داشت. زخم اثنی عشر به ندرت باعث سوراخ شدن دیواره ی معده و روده می شود. سوراخ شدن معده و یا روده باعث عفونت حفره ی شکمی می شود که در پزشکی التهاب صفاق نامیده می شود. اگر فرد مبتلا به زخم اثنی عشر دچار درد ناگهانی شکم می شود باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کند. هم چنین التهاب ناشی از زخم اثنی عشر بخشی از مجاری گوارش را مسدود می کند. مسدود شدن مجاری گوارشی به موارد زیر منجر می شود:
- سیر شدن با اندک غذا
- استفراغ مداوم
- کاهش وزن و یا سوء تغذیه
- علاوه بر این، زخم اثنی عشر باعث خونریزی داخلی می شود. اگر خونریزی آهسته باشد، باعث کم خونی می شود. علایم کم خونی خستگی، رنگ پریدگی، و تنگی نفس است.
اگر خونریزی شدید باشد، در استفراغ و یا مدفوع خون دیده می شود. افرادی که خونریزی گوارشی در آنها شدید است باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنند.
پیشگیری از زخم گوارشی
نمی توان از زخم گوارشی جلوگیری کرد. اما عدم استعمال دخانیات و رژیم غذایی سالم به کاهش خطر ابتلا به زخم گوارشی کمک می کند. افرادی که داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مصرف و یا داروهایی مصرف می کنند که باعث زخم گوارشی می شوند باید در مورد نحوه ی مدیریت خطر ابتلا به زخم گوارشی با پزشک صحبت کنند.
پزشک موارد زیر را توصیه می کند:
- مصرف دارو همراه با غذا
- مصرف دارو در دوزهای پایین
- داروی جایگزین
- داروهای کاهنده ی اسید معده
پزشکان هنوز اطلاع دقیقی در مورد نحوه ی گسترش میکروب هلیکوباکتر پیلاری ندارند. افراد باید با پخت کامل غذا و شستن دست با آب و صابون از خود مراقبت کنند.
درمان خانگی ورم معده یا گاستریت
ورم معده شرایطی است که در آن پوشش دیواره ی معده تحت تاثیر قرار گرفته و به دلیل عوامل مختلف از جمله استعمال زیاد الکل، دوز بالای مسکن، هلیکوباکتر پیلوری، عفونت، و حتی استرس ورم می کند. شخص مبتلا به ورم معده ممکن است دچار تهوع، درد شدید معده، استفراغ، سوزش معده، سوء هاضمه، نفخ، کاهش اشتها، و احساس سیری پس از یک وعده غذایی سبک شود. درمان های خانگی زیر برای درمان ورم معده موثر هستند.
رژیم ضد التهابی
مصرف مواد غذایی با خاصیت ضد التهابی و مسکن در درمان ورم معده مفید هستند. مواد غذایی ضد التهابی عبارتند از سبزیجات برگدار سبز، بادام، گردو، ماهی سالمون، تن، روغن زیتون، گوجه، توت فرنگی، زغال اخته، پرتقال که درمان های خوبی برای ورم معده هستند. و اگر ورم معده دارید باید از غذاهای حاوی کربوهیدرات های اصلاح شده، سیب زمینی سرخ کرده، نوشابه، نوشیدنی های قندی، گوشت قرمز، مارگارین، گلوتن، غذاهای تند، الکل دوری کنید.
در رژیم غذایی خود سیر بگنجانید
سیر غنی از عامل های ضد میکروبی و ضد قارچ است و هلیکوباکترپیلوری ها به سیر حساس هستند. مصرف سیر باکتری ها را از بین برده و فرد را از ابتلا به ورم معده مصون نگه می دارد. می توانید سیر را به رژیم غذایی خود اضافه کرده و یا هر روز با معده ی خالی یک حبه سیر بخورید. البته باید مراقب باشید زیرا این درمان مناسب همه نیست.
درمان ورم معده یا گاستریت با مصرف غذاهای پروبیوتیک
غذاهای پروبیوتیک به فرایند گوارش و اجابت مزاج کمک کرده و در نتیجه از ورم معده جلوگیری می کنند. غذاهای پروبیوتیک باکتری های مفید را در سیستم گوارش آزاد کرده که با گسترش هلیکوباکتر پیلوری مبارزه می کنند. می توانید غذاهایی همچون ماست، کیمچی، کمبوچا، کفیر، تمپه، میسو، ترشی، شیر، ناتو مصرف کنید.
درمان ورم معده یا گاستریت با چای سبز
چای سبز برای کاهش وزن و درمان ورم معده مفید است. چای سبز خاصیت ضد التهابی داشته و اثر اسید در معده را خنثی می کند. عسل مانوکا را به چای سبز اضافه کرده تا بتوانید داروی خانگی ورم معده تهیه کنید. عسل مانوکا خاصیت ضد باکتریایی داشته و عفونت را از بین می برد. می توانید کیسه ی چای سبز و عسل مانوکا را از بازار تهیه کرده و یک چای کیسه ای را در یک فنجان آب حل کرده و سپس به آن عسل اضافه کرده و خوب مخلوط کنید. نیم ساعت بعد از هر وعده ی غذایی این مخلوط را میل کرده تا نتایج بهتری دریافت کنید.
عرق گیاهی مصرف کنید
عرق زنجبیل، نعنا فلفلی، ترخون، رازیانه، زیره، درمان های خوبی برای ورم معده هستند. این عرق ها برای گوارش مفید بوده، مسکن هستند، و شیره معده، صفرای سالم، و اسید معده را تحریک می کنند. این عرق ها فرایند هضم ومتابولیسم را بهبود بخشیده و به سلامت دستگاه گوارش کمک می کنند. هم چنین، این عرق ها علایم گاز معده و نفخ را کاهش می دهند. می توانید با مصرف دانه ها این مواد را به رژیم غذایی اضافه کرده و یا می توانید آنها را با روغن حامل هم چون روغن نارگیل رقیق کرده و روی پوست بمالید.
غذاهای سبک بخورید
مصرف غذاهای سنگین و تند و چرب پوشش داخلی دیواره ی معده را ضعیف کرده و باعث ورم معده می شود. از مصرف غذاهای غنی از کربوهیدرات خودداری کرده و در عوض غذاهای غنی از فیبر، و پروتوئین استفاده کنید. بهتر است در طول روز چندین وعده ی غذایی سبک داشته تا فرایند هضم بهتر شده و پوشش داخلی دیواره ی معده سالم مانده و مشکل ورم معده نداشته باشید.
از استعمال سیگار و مسکن ها خودداری کنید
سیگار بر دستگاه گوارش اثر گذاشته و باعث ورم معده می شود. اگر نشانه های ورم معده داشته باشید، سیگار را کنار بگذارید زیرا سیگار پوشش دیواره ی معده را ضعیف می کند. هم چنین سیگار فرایند گوارش را تضعیف کرده و باعث سوزش معده، زخم معده، رفلاکس معده، می شود. از طرف دیگر، مصرف طولانی مدت مسکن ها هم چون آسپیرین، ایبوپروفن، برای ورم معده مضر است زیرا به پوشش دیواره ی معده آسیب رسانده و باعث ورم معده شدید می شود.
درمان ورم معده یا گاستریت با کاهش استرس
کاهش استرس برای ورم معده مفید است. استرس زیاد باعث ورم معده شده و پوشش داخلی دیواره ی معده را تخریب کرده و فرایند هضم را مشکل می کند. تاثیر استرس ممکن است جزئی یا شدید باشد. می توانید استرس را با روش های مختلفی همچون ماساژ، مدیتیشن، پیاده روی، یوگا، تمرین های تنفسی، و رقص کم کنید.
علاوه بر درمان های خانگی، تغییر سبک زندگی همچون خواب بهتر، ورزش، و وزن سالم در درمان گاز معده موثر است. اگر ورم معده بیش از یک هفته طول کشید، استفراغ خونی و خون در مدفوع دیده شد به پزشک مراجعه کنید.
نظرات بسته است