خون شما از طریق قلب و به وسیله شریان ریه به ریه های شما منتقل می‌شود. در ریه ها خون با اکسیژن غنی می‌شود، سپس به قلب باز می‌گردد و قلب خون غنی از اکسیژن را به بقیه بدن می‌رساند. هنگامی که در یکی از شریان هایی که از قلب به ریه ها می‌رود یک لخته خون ایجاد می‌شود، آمبولی ریه (PE) پدید می‌آید. لخته، جریان طبیعی خون را مسدود می‌کند. این انسداد می‌تواند مشکلاتی جدی ای مانند آسیب دیدگی ریه های شما و میزان پایین اکسیژن خون را ایجاد کند. در این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام راجع به بیماری آمبولی ریه صحبت خواهیم کرد.
آمبولی ریه چیست؟
کمبود اکسیژن می‌تواند به اعضای دیگر بدن نیز آسیب برساند. اگر لخته بزرگ باشد یا رگ توسط بسیاری از لخته های کوچکتر مسدود شود، آمبولی ریه می‌تواند کشنده باشد. آمبولی ریه معمولاً از رگ عمیق موجود در پاها به ریه ها منتقل می‌شود.
پزشکان این وضعیت را “ترومبوز وریدی عمیق” (DVT) می‌نامند. این لخته ها هنگامی که بدن به مدت زیادی ساکن است و خون نمی‌تواند آزادانه در پاها جریان یابد، مثلا در طول پروازهای طولانی یا رانندگی بلند مدت ایجاد می‌شوند. این شرایط ممکن است زمانی که در حال جراحی یا در بستر بیماری هستید، اتفاق بیفتد.
علائم و نشانه های آمبولی ریه
علائمی که ممکن است همراه با لخته شدن خون در نقاط مختلف بدن رخ دهد:
- بازو یا پا
- درد در بازو یا پا
- گرمای ناگهانی همراه با تورم یا حساسیت در بازو یا پا
- تغییر رنگ پوست به قرمز یا آبی
- ریه
- تنگی نفس ناگهانی
- سرفه ای که مخاط یا خون ایجاد کند
- درد ناگهانی و تیر کشیدن قفسه سینه که به تدریج بدتر شود
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- تب
- تعریق بیش از حد
- سرگیجه
- مغز
- بی حسی یا ضعف صورت، بازوها یا پاها
- مشکل در صحبت کردن یا فهمیدن صحبت دیگران
- از دست دادن بینایی در یک یا هر دو چشم
- مشکل در راه رفتن
- از دست دادن تعادل یا هماهنگی
- سردرد ناگهانی و شدید
- گیجی
- سرگیجه
- قلب
- درد یا سنگینی در قفسه سینه یا بالای بدن
- تنگی نفس
- تعریق
- حالت تهوع
- شکم
- درد شدید شکم
- استفراغ
- اسهال
- علائم مرتبط با کلیه نادر است، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد و حساسیت در قسمت فوقانی شکم، پشت و طرفین
- وجود خون در ادرار
- کاهش تولید ادرار
- تب
- حالت تهوع
- استفراغ
علائم هشدار دهنده ترومبوز وریدی عمقی
هنگامی که یک لخته در رگ عمیقی در پاها ایجاد می‌شود، به آن ترومبوز وریدی عمقی (DVT) گفته می‌شود. و اگر از آن عبور کند و به ریه شما منتقل شود، به یک PE تبدیل می‌شود. در صورت بروز هر یک از علائم DVT، فوراً به پزشک مراجعه کنید. اگر این مشکل زود تشخیص داده شود، پزشکان می‌توانند جلوی ابتلا به آمبولی ریه را بگیرند. علائم DVT شامل موارد زیر است:
- تورم پا یا بازو
- درد یا حساسیت پا در هنگام ایستادن یا راه رفتن
- تورم پا یا بازو با احساس گرمای بیش از حد
- قرمزی یا تغییر رنگ پوست در بازو یا پای آسیب دیده
- رگ های بزرگتر از حد طبیعی در بازو یا پا
علل آمبولی ریه
آمبولی ریه وقتی اتفاق می‌افتد که توده ای از مواد، که اغلب لخته خون است، وارد رگ های ریه های شما می‌شوند. این لخته های خون معمولاً در رگ های عمیق پاهای شما ایجاد می‌شوند. این بیماری به عنوان ترومبوز ورید عمقی (DVT) شناخته می‌شود.
در بیشتر موارد، لخته های متعددی وجود دارند، اما لزوماً همه یکجا نیستند. بخش هایی از ریه که توسط رگ های مسدود شده تغذیه می‌شود، خالی از خون شده و ممکن است نابود شوند. این بیماری به انفارکتوس ریه معروف است. این پدیده باعث اکسیژن رسانی ضعیف ریه ها به مناطق دیگر بدن می‌شود.
گاهی اوقات انسداد در رگ های خونی ناشی از موادی غیر از لخته خون است، موادی مانند:
- چربی مغز استخوان بلند شکسته شده
- کلاژن یا بافت دیگر
- بخشی از تومور
- حباب های هوا
عوامل خطر آمبولی ریه
اگرچه امکان ایجاد لخته خون و آمبولی ریه در هر فردی وجود دارد، اما برخی عوامل، خطر را افزایش می‌دهند.
تاریخچه پزشکی آمبولی ریه
اگر در گذشته شما یا هر یک از اعضای خانواده تان دارای لخته خون وریدی یا آمبولی ریه بوده اند، در معرض خطر بیشتری قرار دارید. این ممکن است به دلیل اختلالات ارثی ای باشد که خون را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث لخته شدن بیشتر خون می‌شود. علاوه بر این، برخی شرایط پزشکی و درمان ها، مانند موارد زیر، شما را در معرض خطر قرار می‌دهد:
بیماری قلبی
بیماری قلبی و عروقی، به ویژه نارسایی قلبی، تشکیل لخته را محتمل تر می‌کند.
سرطان
برخی از سرطان ها – بخصوص سرطان های لوزالمعده، تخمدان و ریه و بسیاری از سرطان های متاستاز می‌توانند سطح موادی که به لخته شدن خون کمک می‌کنند را افزایش دهند. زنانی با سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان پستان که تاموکسیفن یا رالوکسیفن مصرف می‌کنند نیز در معرض خطر لخته شدن خون هستند.
عمل جراحی
جراحی یکی از دلایل اصلی لخته شدن خون است. به همین دلیل، ممکن است قبل و بعد از جراحی های بزرگ مانند تعویض مفصل، داروهایی برای جلوگیری از لخته شدن خون مصرف شود.
بی تحرکی طولانی مدت
لخته های خون در زمان های غیرفعال بودن مانند شرایط زیر بیشتر تشکیل می‌شوند:
استراحت در رختخواب
ماندن طولانی مدت در رختخواب بعد از عمل جراحی، حمله قلبی، شکستگی پا، ضرب دیدگی یا هر بیماری جدی دیگری، بدن شما را در معرض لخته شدن خون قرار می‌دهد. وقتی اندام تحتانی برای مدت طولانی افقی باشد، جریان خون وریدی کند می‌شود و خون در پاها جمع می‌شود.
سفرهای طولانی
نشستن طولانی مدت در هواپیما یا مسافرت های طولانی مدت باعث کند شدن جریان خون در پاها می‌شود که این امر به تشکیل لخته های خون کمک می‌کند.
سایر عوامل خطر
- سیگار کشیدن: به دلایلی که به خوبی مشخص نشده است، مصرف دخانیات برخی از افراد را در معرض تشکیل لخته خون قرار می‌دهد.
- اضافه وزن: وزن بیش از حد خطر لخته شدن خون را افزایش می‌دهد.
- استروژن مکمل: استروژن موجود در قرص های ضد بارداری و جایگزین های هورمون درمانی می‌تواند امکان لخته شدن خون را افزایش دهد.
- بارداری: وزنی که کودک بر روی رگ های لگن وارد می‌کند، می‌تواند جریان خون را در پاها کند کند.
چه آزمایشاتی آمبولی ریه را تشخیص می‌دهند؟
متخصص بهداشت باید تشخیص دهد که ممکن است آمبولی ریه ، علت درد قفسه سینه یا تنگی نفس باشد. اولین قدم برای تشخیص، داشتن تاریخچه ای در مورد درد قفسه سینه، از جمله خصوصیات آن، شروع آن و هرگونه علائم مرتبط که ممکن است تشخیص را به سمت آمبولی ریه هدایت کند، است. ممکن است که متخصص در مورد عوامل خطر ایجاد ترومبوز ورید عمقی سؤالاتی بپرسد.
معاینه فیزیکی در ابتدا روی قلب و ریه ها متمرکز خواهد شد، زیرا درد قفسه سینه و تنگی نفس ممکن است ناشی از سکته قلبی، ذات الریه، پنوموتوراکس و برش آنوریسم آئورت باشد. معاینه جسمی ممکن است شامل معاینه بازوها و پاها، جستجوی علائم DVT از جمله گرما، قرمزی، حساسیت و تورم باشد. مبتلایان به آمبول ریه ممکن است علائم جسمی نداشته و معاینه بدنی طبیعی داشته باشند.
قانون PERC برای آمبولی ریه
مهم است که بتوانیم میزان خطر ابتلا به آمبولی ریه را تعیین کنیم تا تصمیم گرفته شود که آیا نیاز به آزمایشات بیشتری هست یا خیر.
یکی از ابزارهای طبقه بندی خطر، قانون PERC است. اگر بیمار هیچ عامل نشان دهنده خطرات PE و علائم حیاتی طبیعی نداشته باشد، احتمال آمبولی ریه کم است (کمتر از 2٪). بسته به شرایط، ممکن است آزمایش های بعدی نیاز نباشد.
آزمایش PERC منفی نیاز به پاسخ خیر به عوامل زیر دارد:
- سن بالای 50 سال
- ضربان قلب سریعتر از 100
- SaO2 کمتر از 95٪ در هوای اتاق
- سابقهDVT یا PE
- تروما یا عمل جراحی در طی 4 هفته گذشته
- هموپتیزی (سرفه خونی)
- استفاده از هورمون
- تورم یک طرفه پا (فقط یک پا درگیر است)
اگر پاسخ به هر یک از این سؤالات بله است، هنوز هم امکان آمبولی ریه باید در نظر گرفته شود.
آزمایشات اولیه تشخیص آمبولی
آزمایشات اولیه در تشخیص آمبولی ریه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- CBC (شمارش کامل خون)
- الکترولیتها
- BUN (نیتروژن اوره خون)
- آزمایش خون کراتینین (برای ارزیابی عملکرد کلیه)
- INR ، PTT (برای اندازه گیری قابلیت لخته شدن خون)
- اشعه X قفسه سینه
- الکتروکاردیوگرام (الکتروکاردیوگرافی ، EKG ، ECG)
- اشعه X قفسه سینه غالباً در آمبولی ریوی طبیعی است.
- EKG ممکن است طبیعی باشد، اما می‌تواند علائم غیر مستقیم PE را نیز نشان دهد. این موارد شامل تاکی کاردی (ضربان قلب> 100) و تغییرات مرتبط با فشار بطن راست است.
آزمایش خون دی-دیمر
اگر احتمال ابتلا به آمبولی ریه کم باشد، می‌توان از یک آزمایش خون D-dimer برای اطمینان از عدم وجود لخته خون استفاده کرد. آزمایش خون D-dimer یکی از محصولات حاصل از تجزیه لخته خون را اندازه گیری می‌کند. اگر این تست طبیعی باشد، احتمال آمبولی ریه بسیار کم است. متأسفانه، این آزمایش برای لخته شدن خون در ریه مناسب نیست.
همچنین به دلایل مختلفی از جمله بارداری، آسیب دیدگی، جراحی اخیر، سرطان یا عفونت می‌تواند مثبت باشد. اگر خطر بالقوه لخته شدن خون زیاد باشد،D-dimer مفید نیست. هدف از قانون PERC و آزمایش D-dimer به حداقل رساندن نیاز به مطالعات تصویربرداری و کاهش خطر قرار گرفتن در معرض تشعشعات است.
سی تی اسکن
سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری) قفسه سینه معمولاً اولین آزمایش تصویربرداری برای بررسی آمبولی ریه است. رنگی به رگ بازوی فوقانی تزریق می‌شود تا لخته خون بهتر مشخص شود.
آنژیوگرام ریوی
از نظر تاریخی، استاندارد طلایی برای تشخیص آمبولی ریه آنژیوگرام ریوی است، که در آن یک سوند به شریان های ریه وارد می‌شود. رنگ به شریان های ریوی تزریق می‌شود و می‌تواند وجود لخته خون را تشخیص دهد. این یک آزمایش تهاجمی است و برای وارد کردن سوند، به رادیولوژیست ماهر نیاز دارد.
امروزه بیشتر از سی تی اسکن استفاده می‌شود و آنژیوگرافی ریوی اغلب در شرایط غیرمعمول انجام می‌شود.
اسکن تهویه – پرفیوژن
اسکن های تهویه – پرفیوژن (اسکن V / Q) یکی دیگر از آزمایشات نادر در افرادی است که نمی‌توانند تحت آزمایش اسکن قفسه سینه قرار بگیرند.
اسکن از گاز استنشاقی (V) و رنگ تزریق شده (Q) برای مقایسه مناطقی از ریه که هوا می‌تواند با خون طلاقی داشته باشد، استفاده می‌شود. اگر عدم تطابق وجود داشته باشد، احتمال وجود لخته خون وجود دارد.
سونوگرافی وریدی داپلر
به جای تصویربرداری از ریه، ممکن است برای جستجوی لخته خون در بیمار مشکوک به داشتن آمبولی ریه از سونوگرافی پاها (یا بازوها) استفاده شود. اگر ترومبوز ورید عمقی (DVT) وجود داشته باشد، می‌توان اینگونه استنباط کرد که کسی که از درد قفسه سینه و یا تنگی نفس رنج می‌برد، ممکن است به آمبولی ریه مبتلا باشد. بسته به وضعیت بالینی ممکن است درمان اولیه ترومبوز ورید عمقی و آمبول ریه مشابه باشد.
اکوکاردیوگرافی
اکوکاردیوگرافی یا سونوگرافی قلب ممکن است در جستجوی فشار صحیح قلب به عنوان عارضه ناشی از آمبولی ریه مفید باشد.
بیشتر بدانید: تفاوت بین اکوکاردیوگرافی و اکوکاردیوگرام با الکتروکاردیوگرام
آمبولی ریه چگونه درمان می‌شود؟
گزینه های درمانی درمان لخته های خون بستگی به سلامت کلی فرد و محل لخته شدن خون دارد.
داروهای ضد انعقاد
در بیشتر موارد، پزشک داروهای ضد انعقاد را تجویز می‌کند. این داروها توانایی بدن در تشکیل لخته های جدید را کاهش می‌دهند و در عین حال از بزرگ شدن لخته های موجود نیز جلوگیری می‌کنند.
پزشکان معمولاً داروهای ضد انعقاد را در طی 5-10 روز اول پس از تشخیص لخته خون تجویز می‌کنند. برخی از افراد ممکن است برای جلوگیری از بازگشت لخته ها، هفته ها، ماه ها یا حتی سال ها به مصرف داروهای ضد انعقاد ادامه دهند.
رایج ترین داروهای ضد انعقاد شامل موارد زیر هستند:
هپارین بدون انقباض
هپارین بدون انقباض (UFH) برای جلوگیری از ایجاد لخته های جدید، با آنتی ترومبین – پروتئین موجود در بدن – همکاری می‌کند. پزشک UFH را به صورت داخل وریدی یا از طریق تزریق زیر پوستی وارد بدن می‌کند. سطح UFH خون ممکن است در طول روز به طور متناوب تغییر کند. به همین دلیل، فردی که UFH دریافت می‌کند، روزانه به چندین آزمایش خون نیاز دارد.
هپارین با وزن مولکولی کم
هپارین با وزن مولکولی کم (LMWH) از UFH حاصل می‌شود. اثرات LMWH بر روی بدن پایدارتر و قابل پیش بینی تر از UFHاست. افرادی که LMWH مصرف می‌کنند می‌توانند آن را در خانه تزریق کنند و نیازی به نظارت منظم خون خود ندارند.
وارفارین
وارفارین با دخالت در تولید ویتامین K اثر می‌کند. کبد از ویتامین K برای ساخت پروتئین های لازم برای لخته شدن خون استفاده می‌کند. پزشک ممکن است قرص وارفارین را برای افرادی که در حال گذر از درمان هپارین هستند، تجویز کند. در طول هفته اول درمان، فرد به چندین آزمایش خون نیاز دارد تا پزشکان بتوانند مقدار مناسب را تعیین کنند.
داروهای ضد انعقادی خوراکی مستقیم
داروهای ضد انعقادی خوراکی مستقیم (DOAC) یک نوع جدیدتر از ضد انعقادها هستند. این داروها بطور مستقیم پروتئین های خاص مسئول لخته شدن خون را هدف قرار می‌دهند.
DOAC ها به سرعت عمل می‌کنند و اثرات آن ها کوتاه مدت است. عدم مصرف یک دوز می‌تواند خطر لخته شدن خون را افزایش دهد. هنگامی که یک فرد آن ها را به درستی مصرف کند، خطرات کمتری نسبت به وارفارین وجود دارد. آن ها احتمال کمتری برای خونریزی و تداخل با غذاها، مکمل ها و سایر داروها دارند. با این حال، گران تر هستند. همچنین ضروری است که افراد دوزهای منظم خود را مصرف کنند.
جوراب های فشرده سازی
افرادی که لخته خون در یکی از رگ های عمیق موجود در بازوها و پاهایشان ایجاد می‌شود، ممکن است به سندرم پس از ترومبوتیک (PTS) مبتلا شوند. در مبتلایان به PTS رگ های خونی آسیب دیده متورم و دردناک می‌شوند. جوراب های فشرده سازی، جوراب های الاستیکی هستند که روی پا قرار می‌گیرند و تا کشاله ران امتداد دارند.
با استفاده از این طرح، جریان خون از پایین پاها به سمت قلب هدایت می‌شود و به تسکین علائم PTS کمک می‌کند. جوراب ساق بلند فشرده سازی در اکثر داروخانه های بزرگ موجود است. برای اطمینان از قرارگیری صحیح جوراب، یک داروساز باید پا را اندازه گیری کند.
ترومبولیتیک
ترومبولیتیک ها داروهایی هستند که لخته های خون را حل می‌کنند. پزشک ممکن است ترومبولیتیک را به صورت داخل وریدی تزریق کند، یا ممکن است از سوندی در رگ استفاده کند، که به او این امکان را می‌دهد که دارو را مستقیماً به محل لخته منتقل کند.
با این حال، ترومبولیتیک می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد. پزشکان معمولاً فقط به افرادی که لخته بسیار بزرگی دارند و با درمان ضد انعقادی درمان نمی‌شوند، این دارو را توصیه می‌کنند. همچنین ممکن است این داروها برای افرادی که دارای PTS مداوم و ناتوان کننده هستند گزینه ای مناسب باشد.
ترومبکتومی جراحی
در بعضی موارد، برای حذف لخته خون از رگ، عمل جراحی لازم است. این روش ترومبکتومی نامیده می‌شود. ترومبکتومی ممکن است برای حذف لخته هایی که بسیار بزرگ هستند و یا به بافت های اطراف آسیب می‌رسانند، ضروری باشد.
در بیشتر موارد، جراح برشی در ناحیه بالای لخته خون ایجاد می‌کند. بعد از برداشتن لخته، جراح ممکن است یک لوله کوچک یا “استنت” را در رگ خونی قرار داده تا آن را باز نگه دارد. آن ها برای بازگرداندن جریان خون، رگ را قطع می‌کنند.
فیلترهای کاوا ونا
کاوا ونا رگ بزرگی در شکم است که خون را از قسمت پایین بدن به قلب و ریه منتقل می‌کند. گاهی اوقات DVT در پاها از طریق کاوا ونا به ریه ها منتقل می‌شود. هنگامی که لخته به سمت ریه ها حرکت می‌کند و جریان خون را مسدود می‌کند، به آن آمبولی ریوی (PE) گفته می‌شود. یک جراح ممکن است برای جلوگیری از عبور لخته ها از ورید، فیلتر را در داخل محفظه کاوا ونا قرار دهد.
جراح با ایجاد یک برش کوچک در ورید کشاله ران، فیلتر را وارد می‌کند. مجموعه ای از پرتوهای ایکس به جراح کمک می‌کند تا فیلتر را به طرز صحیحی در داخل حفره کاوا ونا قرار دهد. پزشکان معمولاً این روش را فقط برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به آمبولی ریه هستند و افرادی که نمی‌توانند از ضد انعقادکننده خون استفاده کنند، به کار می‌برند.
آیا آمبولی ریه می‌تواند باعث مرگ شود؟
زنده ماندن بیمار به این عوامل بستگی دارد:
- سلامت کلی بیمار
- وزن لخته آمبولی ریه
- تأثیر آن بر قلب و توانایی آن در پمپ کردن خون به اندام های بدن
- ثبات علائم حیاتی،
- علت آمبولی ریه
- توانایی تشخیص و شروع زودهنگام درمان
بیش از 900000 مورد DVT و PE در ایالات متحده وجود دارد و سالانه 60000-100000 نفر در اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند. علاوه بر این، 25٪ موارد PE باعث مرگ ناگهانی و 10٪ -30٪ بیماران مبتلا به PE در اولین ماه تشخیص می‌میرند.
بهبودی پس از آمبولی ریه
همانطور که قبلاً گفتیم، آمبولی ریه (PE) ناشی از لخته شدن خون در رگ های ریه شماست. در صورت عدم دریافت اکسیژن کافی، این انسداد می‌تواند به ریه های و اندام های دیگر آسیب برساند. این یک وضعیت جدی است و بهبودی می‌تواند هفته ها یا ماه ها طول بکشد.
هنگامی که یک لخته ایجاد شد، شانس شما برای ابتلای مجدد بالا می‌رود. اما میتوانید برای حفظ جریان خون و جلوگیری از لخته شدگی در آینده، کارهایی انجام دهید. در صورت مشاهده هر یک از این موارد، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید:
- تورم
- درد
- حساسیت
- پوست قرمز و گرم تر از حد طبیعی
رژیم غذایی و داروها برای آمبولی ریه
اگر آمبولی ریه داشته باشید، داروهای موسوم به ضد انعقاد اولین ابزارهایی است که پزشکان به آن ها متوسل می‌شوند. آنها به عنوان “رقیق کننده خون” نیز شناخته می‌شوند زیرا لخته شدن خون را سخت می‌کنند. هنگامی که رقیق کننده خون مصرف می‌کنید، باید رژیم غذایی خود را تغییر دهید. به عنوان مثال، از مصرف غذاهای سرشار از ویتامین K، که به بدن شما در ایجاد لخته خون کمک می‌کنند، اجتناب کنید.
از پزشک خود بخواهید که به شما بگوید که آیا مصرف مشروبات الکلی در هنگام رقیق شدن خون مناسب است یا خیر. همچنین باید با پزشک خود در مورد سایر نسخه های دارویی یا داروهای بدون نسخه ای که مصرف می‌کنید، صحبت کنید. برخی از داروهای معمول می‌توانند بر نحوه عملکرد انعقادکننده های خون تاثیرگذار باشند:
- آسپرین
- داروهای سرماخوردگی
- داروهای ضد درد
- قرص خواب
- آنتی بیوتیک ها
ورزش
اکثر افراد می‌توانند بلافاصله بعد از آمبولی ریه ، پیاده روی کرده و کارهای خانه را انجام دهند، اما ممکن است سریع تر خسته شده و احساس کمبود نفس کنند. پزشک شما احتمالاً برای کمک به تقویت قدرت و تنفس شما تمرینات خاصی را برای چند هفته یا چند ماه توصیه می‌کند. توصیه ها را دنبال کنید، اما خودتان را تحت فشار قرار ندهید.
سلامت روان
این نوع از تجربه جدی و دردناک، به خصوص اگر بهبودی شما محدودیت های جدیدی را برای انجام کارها ایجاد کند، می‌تواند احساس ناراحتی شما را به همراه داشته باشد. اگر احساس اضطراب یا افسردگی می‌کنید، به پزشک خود مراجعه کنید.
5 راه برای کمک به جلوگیری از آمبولی ریه
وقتی یکی از شریان هایی که خون را از قلب به ریه های شما منتقل می‌کنند مسدود شوند، پزشکان آن را آمبولی ریه یا PE می‌نامند. بیشتر اوقات، این اتفاق پس از تشکیل لخته خون در رگ های عمیق و به طور معمول در پای شما می‌افتد. پزشکان این مشکل را ترومبوز ورید عمقی یا DVT می‌نامند. اگر لخته جدا شود و به ریه های شما انتقال یابد، می‌تواند جریان خون شما را مسدود کند و باعث ایجاد PE شود.
بهترین راه برای جلوگیری ازPE، سعی در جلوگیری از ایجاد لخته های خون در عمق رگ های شما است. اگر در معرض خطر هستید، در اینجا پنج راهکار وجود دارد که ممکن است به کاهش احتمال ابتلا به این لخته های خون خطرناک کمک کند:
رقیق کننده های خون
پزشکان این داروها را “ضد انعقاد” نیز می‌نامند. آن ها از لخته شدن خون جلوگیری می‌کنند. ممکن است پزشک آن ها را در حین انجام جراحی در بیمارستان برای شما تجویز کند. او همچنین ممکن است به شما پیشنهاد کند که پس از رفتن به خانه، برای مدتی آن ها را مصرف کنید.
اگر بعد از سكته مغزی یا قلبی در بیمارستان بستری شدید یا عوارض ناشی از سرطان وجود داشته باشد، ممكن است پزشك شما مصرف رقیق کننده خون را توصیه كند.
جوراب ساق بلند فشرده سازی
این جوراب های بلند پاهای شما را فشرده می‌کنند. فشار اضافی به حرکت خون در رگ ها و ماهیچه های پا کمک می‌کند. پزشک ممکن است توصیه کند که برای مدتی بعد از عمل آن ها را بپوشید.
بیشنر بدانید: ورزش هوازی؛ 15 مدل از بهترین ورزش های هوازی
ورزش
هنگام گذراندن مدت طولانی در بیمارستان یا پس از گذر از بیماری ای که مدت طولانی شما را در رختخواب نگه داشته است، از رختخواب خارج شوید و پیاده روی کنید. این کار خون را در پاهای شما جاری می‌کند و از لخته شدن آن جلوگیری می‌کند.
کشش در طول سفر
اگر در یک پرواز طولانی هستید، سعی کنید هر 30 دقیقه یکبار از راهروها بالا و پایین بروید. اگر نمی‌توانید بایستید، با کشیدن انگشتان پا به سمت خود، مچ پا را خم کنید.
نوع دیگری از کشش نیز وجود دارد که میتوانید در حالت نشسته انجام دهید:
1- با یک دست، پا را به سمت سینه بکشید.
2- پایین پا را با دست دیگر نگه دارید.
3- این حالت را برای مدت 15 ثانیه حفظ کنید و سپس پای دیگر را امتحان کنید.
4- این کار را تا 10 بار در ساعت انجام دهید.
اگر مسافت طولانی رانندگی می‌کنید، هر ساعت توقف کنید و پاهای خود را دراز کنید. همچنین، حتماً مایعات اضافی بنوشید تا بدنتان هیدراته بماند.
تغییر سبک زندگی
در کنار ورزش، چندین مرحله وجود دارد که میتوانید از آن ها پیروی کنید. در اینجا موارد مهم ذکر شده است:
- وزن خود را در محدوده سالم حفظ کنید.
- اگر قصد دارید هورمون هایی مانند هورمون های کنترل تولد یا جایگزین درمان را مصرف کنید، در مورد خطر لخته شدن خون با پزشک خود صحبت کنید.
- اگر سایر مشکلات سلامتی مانند دیابت یا نارسایی قلبی دارید، پزشک خود را در جریان قرار دهید، بر روی آنچه که می‌خورید نظارت داشته باشید و درمورد هرگونه تغییر با پزشک خود صحبت کنید.
- اگر سابقه بیماری کلیوی یا برخی بیماری های خود ایمنی یا سابقه خانوادگی لخته شدن خون را دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
- اگر سیگار می‌کشید، آن را ترک کنید.
5 داروی خانگی و درمان طبیعی برای درمان آمبولی ریه
به گفته متخصص تغذیه و مربی بهداشت ماکروبیوتیک، شیلپا آرورا، باید از مصرف غذاهای التهاب زا مانند نان های سفید، کیک، شیرینی، کلوچه، روغن تصفیه شده و آردهای تصفیه شده خودداری کنید. تمام این مواد غذایی باعث تشدید التهاب در بدن می‌شوند و احتمال لخته شدن خون و آمبولی ریه را بالا می‌برند. در اینجا چند روش خانگی برای درمان لخته شدن خون وجود دارد که احتمالاً میتوانید آن ها را امتحان کنید.
زردچوبه
ترکیب فعال موجود در زردچوبه به نام کورکومین روی پلاکت های خون اثر می‌گذارد تا از لخته شدن خون جلوگیری کند. خواص دارویی آن نیز می‌تواند در بهبود درد ناشی از تشکیل لخته خون کمک کننده باشد. ویژگی های فعال زیستی زردچوبه به اجزای مختلف جدا شده از ریزوم آن نسبت داده شده است. زردچوبه به عنوان یک ماده ضد ترومبوتیک یا ضد انعقاد کننده عمل می‌کند، که باعث تعدیل عوامل متعددی که به لخته شدن خون کمک می‌کنند، می‌شود.
سیر
به گفته متخصص تغذیه، شیلپا، سیر دارای ترکیبات گوگردی است که به از هم گسستگی لخته های خون کمک می‌کند. برای کسب نتیجه مطلوب هر صبح یک حبه سیر خام مصرف کنید. سیر بر روی مسیرهای مستقیم شریان ها تاثیر می‌گذارد و باعث ایجاد آرامش و رقیق شدن آن ها می‌شود و از این طریق فشار خون را کاهش می‌دهد.
همچنین به عنوان یک رقیق کننده خون عمل می‌کند و از این طریق از لخته شدن خون در بیماران در معرض خطر لخته شدگی جلوگیری می‌کند.
کاین
فلفل های کاین رقیق کننده طبیعی خون هستند و به دلیل وجود سالیسیلات موجود در ترکیبشان، تأثیر موثری بر روی بدن شما دارند. ترکیب کپسایسین موجود در کاین به بهبود گردش خون و جلوگیری از لخته شدن خون کمک می‌کند. این ترکیب به از بین بردن رسوبات چربی موجود در شریان ها کمک می‌کند و می‌تواند به منظور پاکسازی لخته ها و درد ناشی از آن ها به رقیق کردن شریان ها و رگ های خونی کمک کند.
ارجون کی چاهال
به گفته متخصص تغذیه دکتر سیمران سایینی از بیمارستان فورتیس، این محصول یک رقیق کننده خون طبیعی و بسیار مؤثر است. تمام کاری که شما باید انجام دهید این است که ارجون کی چاهال را بگیرید و آن را در آب گرم خیس کنید و هر روز صبح آب آن را بنوشید. ارجون کی چاهال باعث انقباض بیشتر عضله قلب می‌شود و به قلب اجازه می‌دهد تا کارایی بیشتری داشته باشد.
بذر کتان و دانه چیا
این دانه های ریز سالم پر از اسیدهای چرب امگا 3 به جلوگیری از لخته شدن خون و بهبود گردش خون کمک می‌کنند. این دانه ها می‌توانند خطر گرفتگی شریان ها را کاهش دهند. دانه های چیا رقیق کننده طبیعی خون هستند. آن ها همراه با مواد مغذی ضروری، به ویژه اسیدهای چرب امگا 3 که برای قلب مفید هستند، مصرف می‌شوند.
