غده هیپوفیز کوچک و شبیه بیضی است و در پشت بینی و در نزدیکی بخش درونی مغز شما واقع شده است. غده هیپوفیز و هیپوتالاموس با یک ساختار ساقه مانند به یکدیگر متصل شده اند. هیپوتالاموس بخش کوچکی از مغز است که در ایجاد تعادل میان عملکرد های بدن، نقش بسیار مهمی دارد. هیپوتالاموس مقدار ترشح  هورمون ها از غده هیپوفیز را کنترل می کند.اختلالات هیپوفیز خلفی موجب بروز بیماری هایی خواهد شد. در ادامه این مقاله ار بخش بیماری های دکتر سلام به توضیح کامل درباره اختلالات هیپوفیز خلفی و بیماری های دیابت بی مزه و سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری پرداخته و با آنها آشنا می شویم.

دیابت بی مزه و سندرم ترشح نامتناسب هورمون ضد ادراری

عملکرد غده هیپوفیز و اختلالات هیپوفیز خلفی

غده هیپوفیز به دو بخش مختلف تقسیم می شود:

  • لوب های قدامی (پیشین)
  • لوب خلفی (پسین)

لوب خلفی (پسین)

هیپوفیز خلفی به ترشح هورمون ها نیز می پردازد. این هورمون ها معمولا در هیپوتالاموس تولید می شوند و تا زمان ترشح در لوب خلفی ذخیره می شوند.

هورمون های ذخیره شده در لوب خلفی عبارتند از:

هورمون واسوپرسین

به این هورمون، آنتی دیورتیک نیز گفته می شود و به بدن در حفظ آب و جلوگیری از دی هیدراته شدن بدن کمک می کند.

هورمون اکسی توسین

این هورمون ،ترشح شیر مادر و انقباضات رحم در هنگام زایمان را تحریک می کند.

دیابت بی مزه یکی از اختلالات هیپوفیز خلفی

دیابت بی مزه وضعیتی است که در آن بدن بیش از حد مایعات از دست می دهد و باعث افزایش خطر کم آبی و نیز برخی از بیماری  ها و شرایط دیگر می شود. این بیماری یک اختلال نادر است که بر روی تنظیم سطوح مایع بدن تاثیر می گذارد. افراد مبتلا به دیابت بی مزه، مقدار زیادی ادرار تولید می کنند که باعث دفع مکرر ادرار و احساس تشنگی می شود . با این حال، علت اصلی این دو علامت با انواع دیابت نوع 1 و 2 متفاوت است. این بیماری دو شکل اصلی دارد : دیابت نفروژنیک بی مزه و دیابت مرکزی یا نوروژنیک بی مزه

دیابت بی مزه مرکزی ممکن است زمانی اتفاق که غده هیپوفیز، نتواند هورمون واسوپرسین را که تنظیم کننده مایعات بدن می باشد را ترشح کند. در دیابت بی مزه نفروژنیک، ترشح هورمون واسوپرسین طبیعی است، اما کلیه  ها به طور صحیح به هورمون واکنش نشان نمی دهند. دیابت بی مزه تقریبا ۱ نفر از هر ۲۵۰۰۰ نفر از مردم آمریکا را تحت  تاثیر قرار می دهد.


بیشتر بخوانید: چه نشانه ای در دفع ادرار زیاد وجود دارد؟


حقایقی در مورد دیابت بی مزه

در اینجا چند نکته کلیدی درباره دیابت بی مزه وجود دارد.جزئیات و اطلاعات بیشتر در متن این مقاله گنجانده شده است. دیابت بی مزه وضعیتی است که در آن، بدن قادر به کنترل درست تعادل مقدار آب نیست و باعث دفع بیش از حد ادرار می شود. تولید بیش از حد ادرار رقیق شده در دیابت بی مزه اغلب با افزایش تشنگی و مصرف زیاد آب همراه است.

دیابت بی مزه ممکن است در صورتی که فرد میزان مصرفی آب را افزایش ندهد، منجر به کم آبی بدن شود. از آنجایی که دیابت بی مزه یک بیماری رایج نیست ، تشخیص آن شامل حذف سایر توضیحات احتمالی در مورد علائم آن می باشد.

دیابت بی مزه و سندرم ترشح نامتناسب هورمون ضد ادراری

علائم دیابت بی مزه

علائم اصلی درباره تمام موارد دیابت بی مزه، دفع مکرر مقدار بالایی از ادرار رقیق شده است. دومین نشانه رایج ،پولییدپسی یا عطش بیش از حد است. در این حالت ، آب از طریق ادرار دفع می شود و تشنگی، فرد مبتلا به دیابت بی مزه را مجبور به نوشیدن مقدار زیادی آب می کند. نیاز به ادرار کردن می تواند خواب را بر هم بزند. حجم ادرار در هر روز می تواند بین ۳ لیتر و ۲۰ لیتر باشد و در موارد ابتلا به دیابت مرکزی، تا 30 لیتر نیز می رسد.

یکی دیگر از نشانه های ثانویه، دهیدراته شدن بدن به دلیل از دست دادن آب است به ویژه در کودکانی که ممکن است نتوانند تشنگی خود را ابراز کنند. کودکان ممکن است بی حال شده و تب کنند، دچار استفراغ و اسهال شوند و ممکن است در رشد خود دچار تاخیر شوند. افرادی که قادر به ابراز تشنگی خود نیستند، مانند افراد مبتلا به جنون و زوال عقل نیز در معرض خطر کم  آبی قرار دارند. کم آبی شدید ممکن است به هایپرناترمی منجر شود،  وضعیتی که در آن غلظت سدیم سرم در خون به دلیل حفظ آب کم، بسیار بالا می رود. سلول  های بدن نیز آب را از دست می دهند .

هایپرناترمی می تواند منجر به بروز علائم عصبی مانند بیش فعالی در عضلات مغز و اعصاب، گیجی، تشنج و یا حتی کما شود. در صورت درمان نشدن، دیابت بی مزه مرکزی می تواند باعث ایجاد آسیب دائمی به کلیه شود. در دیابت بی مزه نفروژنیک ، عوارض جدی تا زمانی که مصرف آب کافی باشد، به ندرت اتفاق می افتد.

درمان دیابت بی مزه

دیابت بی مزه یک مشکل جدی برای افرادی است که نمی توانند مایعات دفع شده توسط ادرار را جایگزین کنند. دسترسی داشتن به آب و مایعات دیگر می تواند این شرایط را مدیریت کند.. اگر یک عامل قابل درمان برای دفع زیاد ادرار وجود داشته باشد، مانند مرض قند یا مصرف دارو، پرداختن به این موضوع، می تواند مشکل دیابت بی مزه را حل کند. در مورد دیابت بی مزه مرکزی و دیابت دوران بارداری، درمان دارویی می تواند باعث اصلاح عدم تعادل مایعات با جایگزینی وازوپرسین شود. برای دیابت بی مزه نفروژنیک ، کلیه ها به درمان نیاز دارند.

جایگزینی هورمون وازوپرسین از آنالوگ مصنوعی واسوپرسین با عنوان دسموپرسین استفاده می کند. این دارو به صورت اسپری بینی ، تزریق یا قرص در دسترس است و در صورت نیاز مورد مصرف قرار می گیرد. باید مراقب باشید که بیش از اندازه مصرف نشود ، چون می تواند منجر به حفظ بیش از حد آب شده و در موارد نادر و شدید ، منجر به هایپوناترمی و مسمومیت با آب شود که کشنده می باشد.

مصرف این دارو معمولا زمانی بدون خطر است که در دوز مناسب خود مصرف شود و این در حالی است که اگر دیابت بی مزه باعث بروز اختلال در کلیه شده باشد، مصرف آن تاثیری ندارد. موارد خفیف دیابت بی مزه مرکزی ممکن است نیازی به جایگزینی هورمون نداشته باشد و با افزایش مصرف آب، کنترل شود.

دیابت بی مزه و سندرم ترشح نامتناسب هورمون ضد ادراری

درمان های دیابت بی مزه نفروژنیک می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • داروهای ضد التهابی مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDS)
  • داروهای ادرارآور مانند آمیلوراید و هیدروکلروتیازید
  • کاهش میزان مصرف سدیم و افزایش میزان مصرف آب

پزشک همچنین ممکن است یک رژیم غذایی کم نمک را توصیه کند و یک فرد مبتلا به دیابت بی مزه می تواند برای داشتن یک برنامه رژیم غذایی، به یک متخصص تغذیه مراجعه کند. کاهش مصرف کافئین و پروتئین و مصرف نکردن غذاهای فرآوری شده می تواند برای کنترل نگهداری آب موثر باشد و همچنین مصرف غذاهایی که حاوی مقدار زیادی آب هستند نیز مفید و موثر است، مانند هندوانه و خربزه.

علت دیابت بی مزه

هر دو نوع دیابت بی مزه با هورمونی بنام وازوپرسین مرتبط هستند اما به روش های مختلفی اتفاق می افتند. وازوپرسین باعث افزایش حفظ آب در کلیه ها می شود و همچنین فشار خون را در سطح سالمی نگه می دارد. علامت اصلی ، دفع بیش از حد ادرار می باشد که می تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد. این موارد معمولا قبل از تشخیص دیابت مزه رد می شوند. برای مثال ، بیماری مرض قندی که تشخلص داده نشده و یا به صورت ضعلفی کنترل شده است، می تواند منجر به دفع مکرر ادرار شود.

دیابت بی مزه مرکزی

دیابت بی مزه مرکزی به علت کاهش یا عدم وجود سطوحی از وازوپرسین ایجاد می شود. این بیماری می تواند از بدو تولد و یا به صورت اولیه وجود داشته باشد. دیابت بی مزه مرکزی ثانویه بعدا در زندگی اتفاق می افتد. علت ابتلا به دیابت بی مزه مرکزی اولیه اغلب ناشناخته است. برخی از علل، ناشی از وجود ناهنجاری در ژن مسئول ترشح وازوپرسین است.

نوع ثانویه از طریق بیماری ها و صدماتی ایجاد می شود که بر چگونگی تولید وازوپرسین تاثیر می گذارد. این یماری ها می توانند شامل ضایعات مغزی ناشی از آسیب های وارده به سر ، سرطان ها و یا جراحی مغز باشند. سایر بیماری ها و عفونت های بدن نیز می توانند منجر به دیابت بی مزه مرکزی شوند.

دیابت بی مزه نفروژنیک

دیابت بی مزه نفروژنیک می تواند ارثی یا اکتسابی باشد . این نوع بر روی پاسخ کلیه به وازوپرسین نقش دارد . بسته به ژن  های فرد، این شرایط باعث می شود که کلیه ها یا به طور کامل و یا تا حدی به وازوپرسین پاسخ ندهند . این مساله بر تعادل آب تا درجات مختلف تاثیر می گذارد . شکل اکتسابی دیابت بی مزه نفروژنیک همچنین می تواند باعث کاهش توانایی کلیه ها در غلیظ شدن ادرار شود.

دیابت بی مزه و سندرم ترشح نامتناسب هورمون ضد ادراری

دیابت بی مزه نفروژنیک ثانویه می تواند علل متعددی داشته باشد ، از جمله:

  • کیست های کلیه که به دلیل تعدادی از بیماری ها مانند بیماری کلیه اتوزومال پلی کیستیک غالب(ADPKD) ، نفرونوفیتزیس ، بیماری کیستیک مدولاری و بیماری کلیه اسفنجی مدولاری
  • آزاد شدن انسداد لوله خروجی از کلیه
  • عفونت کلیه
  • سطح بالای کلسیم خون
  • برخی از سرطان ها
  • برخی از داروهای خاص ، مخصوصا لیتیوم ، همچنین دمیکلوسیکلین ، آمفوتریسین B ، دگزامتازون ، دوپامین ، ایفوسفامید، افلوکساسین و ارلیستات
  • شرایط نادری از قبیل آمیلوئیدوز ، سندرم شوگرن و سندرم باردت بیگل
  • نفروپاتی مزمن هیپوکالمی ، یک بیماری کلیوی ناشی از پایین بودن سطح پتاسیم خون
  • بای پس قلبی ریوی که می تواند بر میزان واسوپرسین تاثیر گذار باشد و ممکن است به درمان با دسموپرسین نیاز داشته باشد.

دیابت بی مزه در دوران بارداری

در موارد نادر ، بارداری می تواند باعث ایجاد اختلال در هورمون وازوپرسین بخصوص در سه ماهه سوم بارداری شود. این امر به این دلیل است که جفت، آنزیمی را آزاد می کند که باعث از بین رفتن هورمون وازوپرسین می شود. بارداری همچنین باعث کاهش آستانه عطش در زنان شده و آنها را وادار به نوشیدن مایعات بیشتر می کند.

در حالی که دیگر تغییرات فیزیولوژیکی طبیعی در دوران بارداری نیز می توانند بر پاسخ کلیه ها به هورمون وازوپرسین تاثیر بگذارند. دیابت بی مزه دوران بارداری قابل درمان است و 2 یا 3 هفته پس از زایمان برطرف می شود. این بیماری تنها بر روی تعداد کمی از هر 100000 زن باردار تاثیر می گذارد.

داروهایی که بر تعادل آب تاثیر گذار هستند

داروهای دیورتیک که معمولا به عنوان قرص های آب شناخته می شوند که می توانند باعث افزایش میزان تولید ادرار شوند. عدم تعادل مایعات همچنین می تواند بعد از تزریق مایعات داخل وریدی (IV) نیز ایجاد شود. در این گونه موارد میزان سرعت قطره های تزریقی متوقف یا کاهش پیدا می کند و نیاز به دفع ادرار حل می شود. تغذیه لوله ها با پروتئین بالا نیز ممکن است باعث افزایش تولید ادرار شود.

دیابت بی مزه و سندرم ترشح نامتناسب هورمون ضد ادراری

تشخیص دیابت بی مزه

آزمایش محرومیت از آب یک آزمایش قابل اعتماد برای کمک به تشخیص دیابت بی مزه است. با این حال ، آزمایش باید توسط یک متخصص انجام شود ، چون بدون نظارت مناسب می تواند خطرناک باشد. در آزمایش محرومیت از آب، بیمار باید بپذیرد که هنگام گرفتن نمونه خون و ادرار ، به طور فزاینده از آب بدنش کم شود. وازوپرسین نیز برای آزمایش توانایی کلیه در حفظ آب در طی کم آبی بدن داده می شود. علاوه بر مدیریت خطرات کم آب شدن بدن ، نظارت نزدیک نیز باعث می شود که روان پریشی روانی به طور قطع رد شود.

این شرایط باعث می شود که فرد از روی اجبار و یا عادت، حجم زیادی آب بنوشد. فردی که به روان پریشی روانی مبتلا است ، ممکن است علی رغم دستورات سختگیرانه در رابطه با ننوشیدن آب، در طول آزمایش آب بنوشد. نمونه های گرفته شده در طول آزمایش محرومیت از آب برای تعیین غلظت ادرار و خون و اندازه گیری میزان الکترولیت ها به ویژه سدیم موجود در خون، مورد ارزیابی قرار می گیرند.

در شرایط عادی ، کم آبی باعث ترشح وازوپرسین از غده هیپوفیز در مغز می شود و به کلیه ها هشدار می دهد که آب را ذخیره کرده و ادرار را غلیظ می کنند. در دیابت بی مزه، یا هورمون وازوپرسین به میزان کافی آزاد نمی شود و یا کلیه ها در برابر هورمون مقاوم هستند. آزمایش درباره این اختلالات، به تعیین و درمان نوع دیابت بی مزه کمک می کند.

در صورت پاسخ غلظت ادرار به تزریق یا اسپری بینی هورمون وازوپرسین ، دو نوع از این بیماری تعیین می شود. بهبود غلظت ادرار نشان می دهد که کلیه  ها به پیام هورمون برای بهبود حفاظت از آب واکنش نشان می دهد که نشان دهنده دیابت بی مزه مرکزی است . اگر کلیه ها به هورمون وازوپرسین مصنوعی پاسخ ندهند ، علت آن احتمالا نفروژنیک است.

دیابت بی مزه و سندرم ترشح نامتناسب هورمون ضد ادراری

قبل از انجام آزمایش محرومیت از آب که توسط متخصصان انجام می شود ، تحقیقات برای رد کردن سایر توضیحات درباره حجم بالای ادرار رقیق شده انجام می شود.

از جمله:

بیماری مرض قند

میزان قند خون در دیابت نوع ۱ و ۲ بر تولید ادرار و تشنگی تاثیر می گذارد .

دوره های جاری مصرف دارو

پزشک نقش هر گونه دارویی مانند داروهای دیورتیک را در تاثیر تعادل آب، رد می کند.

روان پریشی روانی

مصرف زیاد آب در نتیجه این شرط می تواند باعث افزایش خروجی ادرار شود. این بیماری می تواند با بیماری های روانی دیگری مانند اسکیزوفرنی در ارتباط باشد.

دیابت بی مزه در مقابل بیماری دیابت شیرین

دیابت بی مزه و دیابت شیرین به یکدیگر ارتباطی ندارند. اما علائم آنها ممکن است شبیه یکدیگر باشند. گفته می شود که کلمات ” دیابت شیرین ” و ” دیابت بی مزه” از روزهای اولیه تشخیص بیماری به وجود می آیند . پزشکان از ادرار برای اندازه گیری محتوای قند استفاده می کنند . اگر ادرار شیرین باشد ، به این معنی است که قند بیش از حد بدن، در ادرار باقی مانده است و پزشک، تشخیص بیماری دیابت شیرین را خواهد داد. با این حال ، اگر ادرار شیرین یا خنثی باشد ، به این معنی بود که غلظت آب بسیار بالا بوده و دیابت بی مزه تشخیص داده می شود.

“Insipidus” از کلمه “insipid” آمده است که به معنی ضعیف یا بی مزه است. در بیماری دیابت شیرین ، قند خون بالا باعث می شود که تولید مقادیر زیادی از ادرار به حذف قند اضافی از بدن کمک کند . در دیابت بی مزه، سیستم تعادل آب است که به درستی عمل نمی کند بیماری دیابت شیرین بسیار رایج تر از دیابت بی مزه است. بااینحال ، دیابت بی مزه خیلی سریع تر پیشرفت می کند . از میان این دو شرایط ، مدیریت بیماری دیابت بی مزه، مضر تر و دشوارتر است .

5 درمان طبیعی دیابت بی مزه

1-تغییر رژیم غذایی

یک رژیم غذایی حاوی مواد غذایی سرشار از مواد مغذی با مقدار زیادی از میوه  ها و سبزیجات پر آب، می تواند برای افراد مبتلا به دیابت بی مزه مفید باشد. برخی از نمونه  های مواد غذایی آبرسان که به طور مرتب مصرف می شوند عبارتند از : خیار، کدو سبز، سبزیجات دارای برگ سبز تیره  مانند اسفناج و کلم  پیچ ،کلم قرمز، فلفل قرمز، زغال اخته،کیوی، مرکبات، آناناس و توت فرنگی . سبزیجات نشاسته ای مثل سیب زمینی شیرین ، کدو حلوایی ، موز و آووکادو نیز گزینه های خوبی هستند .

همچنین ممکن است متوجه شوید که آب نارگیل آبرسان است و به متعادل کردن الکترولیت  ها کمک می کند. در حالی که شما بر اضافه کردن این غذاها به رژیم غذایی خود تمرکز می کنید ، سعی کنید از خوردن غذاهای فرآوری شده که معمولا از سدیم و دیگر مواد شیمیایی به عنوان نگهدارنده استفاده می شوند، استفاده نکنید . حذف کافئین از رژیم غذایی نیز می تواند مفید باشد که شامل نوشابه  های گازدار می شود.

2-پیشگیری از کم آبی بدن

بسیار ضروری است که بیماران مبتلا به دیابت بی مزه، به منظور جایگزین کردن میزان ادرار  دفع شده و رفع عطش بیش از حد، به میزان کافی آب بنوشند. برای جبران از بین رفتن مایعات به خصوص بعد از انجام دادن فعالیت یا ورزش کردن ، باید آب اضافی بنوشید. تحقیقات نشان می دهند که بدون وجود آب کافی در بدن ، کم آبی و کمبود آن می تواند عوارض قلبی عروقی ، گرفتگی عضلات ، خستگی ، سرگیجه و سردرگمی را در پی داشته باشد.


بیشتر بخوانید: خوراکی های ضد کم آبی بدن را بشناسید


3-الکترولیت های خود را در حد متعادل حفظ کنید

الکترولیت های اصلی موجود در بدن شامل کلسیم ، منیزیم ، پتاسیم ، سدیم ، فسفات و کلرید می  باشد . این مواد مغذی به تحریک اعصاب در سراسر بدن و تعادل سطح مایعات بدن کمک می کنند . شما می توانید الکترولیت ها را با اجتناب از مصرف غذاهای بسته  بندی  شده و یا فرآوری شده به خاطر محتوای سدیم، در حد تعادل نگه دارید .

دیابت بی مزه و سندرم ترشح نامتناسب هورمون ضد ادراری

سدیم یک الکترولیت است که نقش مهمی در توانایی بدن برای حفظ یا آزاد کردن آب دارد. بنابراین اگر رژیم غذایی شما دارای سدیم خیلی بالایی می باشد ، کلیه  ها آب بیشتری دفع می کنند. این امر می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در تعادل دیگر الکترولیت  ها شود . همچنین مهم است که در طول روز، آب کافی بنوشید و مصرف آب خود را بعد از ورزش و زمانی که بیمار هستید و یا هر زمان  دیگری که مایعات را از دست می دهید، افزایش دهید.

4-دهان خود را مرطوب نگه دارید

مکیدن چیپس های یخی یا آب نبات ترش می تواند به مرطوب شدن دهان و افزایش جریان بزاق کمک کند و اشتیاق شما را به نوشیدن کاهش دهد. این می تواند به خصوص بعد از غروب و هنگامی که نمی خواهید به مقدار زیادی آب مصرف کنید و در اواسط شب برای استفاده از دستشویی بیدار شوید ، بسیار مفید می باشد.

5-داروهای خود را مورد بررسی قرار دهید

برخی داروها می توانند بر تعادل الکترولیتی شما که یکی از عوارض دیابت بی مزه می باشد، تاثیر بگذارند . این داروها شامل آنتی بیوتیک ها، دیورتیک ها، قرص  های هورمونی ، داروهای فشار خون و داروهای درمان سرطان هستند. بیماران سرطانی که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند معمولا جدی ترین اشکال عدم تعادل الکترولیت را تجربه می کنند . ملین ها و دیورتیک ها همچنین سطوح پتاسیم و سدیم را در خون و ادرار تغییر می دهند .

همچنین ممکن است عدم تعادل الکترولیتی به دلیل تداخلات هورمونی ناشی از داروهای ضد هورمون ضد دیورتیک ، آلدوسترون و هورمون های تیروئید ایجاد شود. حتی سطوح بالایی از تنش فیزیولوژیکی می توانند هورمون  ها را به درجه ای برسانند که سطوح مایعات و الکترولیت ها از تعادل خارج شوند. اگر علائم و نشانه  های دیابت بی مزه را تجربه می کنید، مطمئن شوید که آیا مصرف یک داروی جدید یا مکمل می تواند باعث عدم تعادل مایعات یا الکترولیت شود یا خیر.

پیشگیری از دیابت بی مزه

پیشگیری از دیابت بی مزه اغلب مشکل و یا غیرممکن است زیرا به دلیل مشکلات ژنتیکی و یا شرایط دیگر ناشی می شود . با این حال، علائم و نشانه  ها می توانند به طور موثری تحت مدیریت قرار بگیرند. این یک بیماری مادام العمر است اما با ادامه درمان، چشم انداز خوبی می تواند داشته باشد

سرطان های دستگاه گوارش

سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری (SIADH) یکی از اختلالات هیپوفیز خلفی

هورمون ضد ادرار (ADH) توسط ناحیه ای از مغز به نام هیپوتالاموس تولید می شود. این هورمون در غده هیپوفیز ذخیره و آزاد می شود. ADH نحوه انتشار و ذخیره آب بدن را کنترل می کند. هنگامی که ADH (هورمون وازوپرسین) بیش از حد تولید می شود ، این بیماری به سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری (SIADH) تغییر نام می دهد. این تولید بیش از حد در مناطقی غیر از هیپوتالاموس اتفاق می افتد.

سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری آزاد سازی آب بدن را برای شما با مشکل مواجه می کند. علاوه بر این، سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری باعث می شود که سطح  الکترولیت هایی مانند سدیم، در اثر احتباس آب ، فروکش کند. سطح سدیم پایین یا هیپوناترمیا یک عارضه عمده سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری است و مسئول بسیاری از علائم سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری می باشد.

علائم اولیه ممکن است خفیف باشند و شامل گرفتگی، حالت تهوع و استفراغ می شود. در موارد شدید ، سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری می تواند باعث گیجی، تشنج و کما شود. درمان معمولا با محدودکردن مصرف مایعات شروع می شود. درمان تکمیلی بستگی به علت آن دارد. نام دیگری از این سندرم ” ترشح خارج سلولی ” است.

دلایل سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری (SIADH)

انواع مختلفی از شرایط می تواند باعث بروز غیر طبیعی ADH شود ، از جمله:

  • عفونت های مغزی
  • خونریزی در مغز یا اطراف آن
  • ضربه مغزی
  • هیدروسفالی
  • سندرم گولن- باره
  • مولتیپل اسکلروزیس
  • عفونت از جمله ویروس ایدز و تب نقطه ای کوه های راکی
  • سرطان های ریه یا دستگاه گوارش یا دستگاه تناسلی ، لنفوم ، سارکوم
  • عفونت ریه
  • آسم
  • فیبروز کیستیک
  • داروها
  • بیهوشی
  • عوامل ارثی
  • سارکوئیدوز

نشانه های سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری

سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری باعث می شود که بدن برای خلاص شدن از شر آب اضافی با مشکل مواجه شود . این امر باعث تجمع مایعات و همچنین سطح غیر عادی سدیم می شود .

علائم ممکن است در ابتدا خفیف و مبهم باشد اما تمایل به ایجاد آن دارد. موارد شدید ممکن است شامل این علائم باشد:

  • تحریک پذیری و بی قراری
  • از دست دادن اشتها
  • گرفتگی عضلات
  • تهوع و استفراغ
  • ضعف عضلانی
  • گیجی
  • توهم
  • تغییر شخصیت
  • تشنج
  • کند ذهنی
  • کما

تشخیص سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری

پزشک شما از سوابق کامل پزشکی و علائم فعلی شما را سوال خواهد پرسید . پزشک باید بداند که آیا از داروهای بدون نسخه یا داروهای تجویزی یا مکمل استفاده می کنید یا خیر . تشخیص معمولاً با یک معاینه فیزیکی آغاز می شود . اغلب ، یک نمونه ادرار نیز مورد نیاز است . آزمایش خون ، به خصوص آزمایشی که به آن آزمایش ADH نیز گفته می شود ، می تواند سطح ADH در خون را اندازه گیری کند ، اما دستیابی به یک سطح دقیق بسیار دشوار است.

دیابت بی مزه و سندرم ترشح نامتناسب هورمون ضد ادراری

طبق گفته مرکز پزشکی دانشگاه روچستر ، مقادیر طبیعی برای محدوده ADH  بین 0 تا 5 پیکوگرم در میلی لیتر است. سطوح بالاتر می تواند ناشی از سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری باشد. بیشتر موارد سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری با استفاده از سرم و ادرار و میزان سدیم و اسمولالیت سرم و همچنین نمایش بالینی تشخیص داده می شود. پس از تشخیص سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری، مرحله بعدی شناسایی شرایطی است که باعث ایجاد آن می شود.

تست های آزمایشگاهی

سایر آزمایشات برای کمک به تشخیص سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری عبارتند از:

  • سرم سدیم ، پتاسیم ، کلرید و بی کربنات
  • اسمولالیت پلاسما
  • کراتینین سرم
  • نیتروژن اوره خون
  • گلوکز خون
  • اسمولالیت ادرار
  • اسید اوریک سرم
  • کورتیزول سرم
  • هورمون تحریک کننده تیروئید
  • AVP پلاسما

غلظت سرم سدیم و اسمولالیت سرم

هیپوناترمی (به عنوان مثال، سرم سدیم کمتر از  135 میلی مول در لیتر) یک ویژگی تعیین کننده سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری است. در سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری ، هیپوناترمی با اندازه گیری اسمولالیت قند خون بالا مرتبط باشد.

غلظت بی کربنات سرم

بی کربنات سرم با وجود گسترش هیپوتونیک مایعات بدن در وضعیت سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری ، در محدوده مرجع باقی می ماند. این فرضیه ناشی از حرکت یون های هیدروژن به داخل سلول ها و افزایش دفع یون هیدروژن توسط لوله های کلیوی است که هر دو از پائین آمدن رقیق کننده غلظت بی کربنات سرم جلوگیری می کنند.

غلظت پتاسیم سرم

غلظت پتاسیم سرم عموما  بدون تغییر باقی می ماند. حرکت پتاسیم از فضای داخل سلولی به فضای خارج سلولی مانع هیپوکالمی رقیق شده می شود. با حرکت یون های هیدروژن درون سلولی، به منظور حفظ الکتریسیته، پتاسیم مبادله می شود. اگر هیپوکالمی و آلکالوز متابولیک وجود داشته باشند ، دیورتیک درمانی یا استفراغ را می توان به عنوان علت هیپوناترمی در نظر گرفت. اگر هیپرکالمی و اسیدوز متابولیک با هیپوناترمی همراه باشند، نارسایی آدرنال و کاهش حجم آن منجر به آسیب حاد کلیوی می شود.


بیشتر بخوانید: با مصرف خوراکی ها از دیابت پیشگیری کنیم


درمان سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری

اولین مرحله درمان، محدودکردن مصرف مایعات به منظور پیشگیری از تجمع بیشتر مایعات است . داروها ممکن است شامل داروهایی باشند که می توانند احتباس مایعات را کاهش دهند مانند فوروزمید(لاسیکس) و داروهایی که می توانند ADH را مهار کنند مانند دمكلوسیكلین. پیش بینی شما به علت سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری بستگی دارد . هر گونه شرایط پزشکی اساسی باید تحت درمان قرار بگیرد.

دیابت بی مزه و سندرم ترشح نامتناسب هورمون ضد ادراری

چه طور می توانم به کودکم کمک کنم تا با SIADH زندگی کند؟

یک کودک مبتلا به بیماری سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری مزمن ممکن است نیاز به محدودیت دائمی میزان  مایعات مصرفی داشته باشد. با مراقبان بهداشتی کودک خود همکار یکنید تا بتوانید وضعیت کودک خود را مدیریت کنید.

چه زمان باید به ارائه دهنده خدمات بهداشتی فرزندم تماس بگیرم؟

اگر کودک مبتلا به سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری دارید، بلافاصله مراقبت های پزشکی را برای کودک خود انجام دهید.

اگر کودک شما سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری مزمن دارد و یا دارای هر یک از این موارد زیر می باشد، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی تماس بگیرید:

  • در محدود کردن مصرف مایعات توسط کودک خود دارای مشکل هستید
  • کودک شما دارای علائم جدیدی می باشد.

نکات کلیدی در مورد سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری در کودکان

سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری زمانی است که بدن مقدار زیادی هورمون ضد ادراری تولید می کند . این هورمونی است که به طور معمول به کلیه ها کمک می کند تا مقدار مناسبی آب را در بدن نگهداری کنند. سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری باعث می شود که بدن آب را حفظ کند. این کار باعث کاهش سطح سدیم در خون می شود. سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری نادر است. سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری در افرادی که دارای نارسایی قلبی یا آسیب مغزی هستند و بر روی هیپوتالاموس تاثیر می گذارد، اتفاق بیفتد.

در موارد شدید ، علائم می توانند شامل حالت تهوع یا استفراغ ، گرفتگی عضلات و رعشه، زود رنجی و مشکلات حافظه باشند. معمولی ترین درمان برای سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری این است که میزان آب و مایعات مصرفی کودک را محدود کنید. یک کودک مبتلا به سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری مزمن، ممکن است نیاز به محدودیت دائمی مایعات داشته باشد. درمان ممکن است شامل مصرف دارو یا عمل جراحی باشد.

عوارض اختلالات هیپوفیز خلفی SIADH

عوارض سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد ادراری به این بستگی دارد که میزان سدیم خون تا چه حدی پایین است.

عوارض خفیف احتمالی شامل موارد زیر است:

  • سردرد
  • افسردگی
  • مشکلات حافظه
  • گرفتگی عضلات
  • رعشه

عوارض شدید احتمالی شامل موارد زیر است:

  • توهم
  • تشنج
  • نارسایی تنفسی
  • کما
  • مرگ

درمان های طبیعی برای اختلالات هیپوفیز خلفی

1.نظارت بر میزان آب مصرفی(مخصوصا در هنگام ورزش)

در حالی که نوشیدن آب به اندازه کافی برای بسیاری از کارکردهای بدنی بسیار مهم است ، ولی نوشیدن بیش از حد ( به ویژه در مدت  زمان کوتاه ) نیز ممکن است . نوشیدن بیش از حد آب، مقدار سدیم در خون را نسبت به آب رقیق خواهد کرد و باعث بروز علائمی می شود که در بالا ذکر شد. شما همچنین ممکن است به دلیل انجام ورزش های سنگین، کمی سدیم را از طریق عرق کردن از دست بدهید مانند زمانی که ورزش دوی ماراتن را انجام می دهید.

دیابت بی مزه و سندرم ترشح نامتناسب هورمون ضد ادراری

زمانی که فعالیت ورزشی انجام می دهید ، ممکن است فکر کنید بهتر است تا مقدار زیادی آب بنوشید تا بتوانید بدن خود را هیدراته نگه دارید. اگر الکترولیت زیادی را از طریق عرق کردن از دست می دهید ، چیزی که واقعا به آن نیاز دارید یک نوشیدنی ورزشی است که علاوه بر الکترولیت ها، سدیم مورد نیاز شما را نیز تامین کند.

سعی کنید به مقداری مایعات بنوشید که تشنه هستید و از طریق تعریق از دست می دهید. یک قاعده خوب این است که 15 دقیقه قبل از شروع فعالیت ،8 تا 10 اونس آب بنوشید و در طول تمرین نیز 8 بار دیگر در هر 15 دقیقه یک بار بنوشید .یک راه خوب دیگر برای دانستن اینکه آیا شما در طول روز مقدار کافی آب را مصرف می کنید ( حتی اگر فعالیتی ندارید) این است که رنگ ادرار خود را بررسی کنید.شما باید ادراری به رنگ زرد کمرنگ داشته باشید، نه خیلی کمرنگ و نه خیلی تیره.

2.تنظیم رژیم غذایی

اگر مقدار بسیار زیادی از غذاهای آبرسان را به اضافه آب مصرف کنید ، اما به اندازه کافی نمک دریایی طبیعی و یا سدیم مصرف نکنید ، می تواند به ایجاد برخی از تغییرات کمک کند.روش اصلی برای به دست آوردن سدیم ،مصرف آن از طریق رژیم غذایی به شکل کلرید سدیم و یا نمک خوراکی است .

امروزه یک فرد به طور متوسط بیش از ۷۵ درصد از سدیم مورد نیاز خود را از غذاهای فرآوری شده ، شامل محصولات گوشتی با کیفیت پایین، غذاهای منجمد، ادویه جات ، غذاهای کنسروی ، غذاهای سرخ شده یا فست فود ها به دست می آورد . برخی از اسامی سدیم که در این غذاهای فرآوری شده به آن اشاره می عبارتند از : مونو سدیم گلوتامات(MSG)، نیتریت سدیم ، ساکارین سدیم ، جوش شیرین (بی کربنات سدیم) و بنزوات سدیم.

به جای مصرف سدیم کافی از این غذاهای ناسالم، سعی کنید نمک دریایی واقعی را به وعده  های غذایی که درخانه تهیه می کنید، اضافه کنید که از این طریق می توانید مقدار نمک مصرفی خود را کنترل کنید.برخی از غذاهای سالم نیز به طور طبیعی می توانند مقادیر کمتری از سدیم را تامین کنند از جمله گوشت، شیر، چغندر و کرفس.

یک قاشق چایخوری (5 میلی لیتر) نمک خوراکی یا نمک دریایی حاوی حدود 2300 میلی گرم سدیم است و بیشتر متخصصین بهداشتی توصیه می کنند که اکثر بزرگسالانی که هیچ مشکل قلبی یا کلیوی ندارند ، باید مقدار نمک اضافه شده خود را به همین مقدار محدود کنند. (در صورت سالم بودن روزانه 2300 میلی گرم در روز و یا در صورت داشتن بیماری قلبی، نباید بیشتر از 1500 میلی گرم در روز مصرف شود.)

3.در صورت داشتن فعالیت ورزشی ، نوشیدنی های ورزشی بنوشید

اگر یک فرد ورزشکار یا فردی هستید که فعالیت های زیادی را انجام می دهید و خیلی زیاد عرق می کنید، می توانید از نوشیدنی های ورزشی برای حفظ سطح سدیم طبیعی استفاده کنید. مصرف نوشیدنی های ورزشی به شما کمک می کند تا الکترولیت های سدیم از دست رفته در جریان خون خود را دوباره ذخیره کنید. از نوشیدنی های ورزشی، قبل از ورزش ، در طول آن و بعد از فعالیت ورزشی استفاده کنید. نوشیدنی های ورزشی حاوی الکترولیت های ضروری مثل سدیم و پتاسیم هستند.