در دوران باستان، اسپایکنارد یا سنبله هندی (به اختصار آن را سنبله می نامیم) یکی از با ارزش ترین روغن ها محسوب می شد. این گیاه به عنوان عطر، دارو و در زمینه های مذهبی در سرزمین های وسیعی از هند تا اروپا استفاده می شود. در انجیل اشاره شده است كه مریم بیتانی برای خرید این روغن و مسح كردن پاهای عیسی قبل از آخرین شام پول یکسال خود را خرج کرد. روغن سنبله به عنوان داروی گیاهی برای درمان طبیعی بی خوابی، استرس، مشکلات گوارشی، سیستم ایمنی ضعیف و عفونت ها استفاده می شود. در طب آیورودیس، این روغن برای طیف وسیعی از شرایط سلامتی، از اختلال خواب و افسردگی تا سندرم خستگی مزمن استفاده می شود. در این مقاله ار بخش مقالات طب سنتی و گیاهان دارویی دکتر سلام به توضیج کامل درباره روغن سنبله پرداخته و با آن آشنا می شویم.

روغن سنبله

سنبله چیست؟

سنبله که به آن نارد، ناردین و ماسکروت نیز گفته می شود که گیاه گلداری از رسته گیاهان والری است. در هیمالیا، نپال، چین و هند رشد می کند و در ارتفاعات حدود ۳۰۰۰ متری یافت می شود. این گیاه به طول تقریباً یک متر رشد می کند و دارای گل های صورتی و زنگ شکل است. سنبله با داشتن خوشه های مو دار بیرون زده از یک ریشه شناخته می شود و آن را اعراب خوشه هندی (تیغ هندی) می نامند. ساقه های این گیاه که ریزوم نامیده می شوند دارای عطر شدید و رنگ کهربایی هستند.

دارای بوی سنگین، شیرین، چوبی و تند است که گفته می شود شبیه بوی خزه است. روغن به خوبی با روغنهای دیگر همچون پچولی، اسطوخودوس، علف وتیور و غیره ترکیب می شود. روغن سنبله با تقطیر بخار رزین به دست آمده از این گیاه استخراج می شود. اجزای اصلی آن عبارتند از : آریستولن، کالارن، کلارارنول، کومارین، دی هیدروازولن، اسید جاتامانشینین، ناردول، ناردوستاگون، والریانول، والرانال و والرانون. پودر ساقه این گیاه همچنین برای تمیز کردن رحم، کمک به ناباروری و درمان اختلالات قاعدگی در نظر گرفته می شود.


بیشتر بخوانید: انواع مشکلات و اختلالات قاعدگی و راههای درمانی


مزایای روغن سنبله

۱. مبارزه با باکتری ها و قارچ ها

سنبله رشد باکتری ها روی پوست و داخل بدن را متوقف می کند. برای کمک به از بین بردن باکتریها و کمک به مراقبت از زخمها، روی پوست روی زخم ها اعمال می شود. در داخل بدن، سنبله عفونت های باکتریایی در کلیه ها، مثانه و مجرای ادرار را درمان می کند. همچنین در درمان معالجه قارچ ناخن پا، سندرم پای ورزشکار، کزاز، وبا و مسمومیت غذایی شناخته شده است.

مطالعه ای در مرکز تحقیقات کالیفرنیا میزان فعالیت ضد باکتری ۹۶ روغن را مورد بررسی قرار داد. سنبله یکی از روغنهایی بود که بیشترین فعالیت را در برابر سی.ججونی داشت، گونه ای از باکتری که معمولاً در مدفوع حیوانات یافت می شود و یکی از شایع ترین علل اختلال دستگاه گوارش انسان در جهان است. سنبله همچنین ضد قارچ است بنابراین سلامت پوست را تقویت می کند و به بهبود بیماری های ناشی از عفونت های قارچی کمک می کند. این گیاه قدرتمند قادر به رفع خارش، درمان لکه های روی پوست و درمان درماتیت است.

روغن سنبله

۲. روغن سنبله و تسکین التهابات

روغن سنبله به دلیل توانایی مقابله با التهاب در بدن برای سلامتی شما بسیار مفید است. التهاب در بیشتر بیماری ها وجود دارد و برای سیستم عصبی، گوارشی و تنفسی شما خطرناک است.

مطالعه ای که در سال ۲۰۱۰ در دانشکده پزشکی شرقی کره جنوبی انجام شد، تأثیر سنبله را بر لوزالمعده حاد – التهاب ناگهانی لوزالمعده که میتواند دامنه ای از ناراحتی خفیف تا تهدیدکننده زندگی باشد بررسی کرد. نتایج حاکی از آن است که درمان سنبله شدت اختلال لوزالمعده و آسیب ریه مربوط به پانکراتیت را تضعیف می کند. این ثابت می کند که سنبله به عنوان یک ماده ضد التهاب عمل می کند.

۳. آرام کننده ذهن و بدن

سنبله یک روغن آرامش بخش و تسکین دهنده برای پوست و ذهن است و به عنوان یک آرام بخش استفاده می شود. همچنین یک خنک کننده طبیعی است، بنابراین ذهن را از عصبانیت و پرخاشگری دور می کند و احساس افسردگی و بیقراری را آرام می کند و می تواند به عنوان یک روش طبیعی برای کاهش استرس عمل کند.

روغن سنبله

مطالعه ای که در دانشکده علوم دارویی ژاپن انجام شده است سنبله را به دلیل فعالیت آرام بخش آن با استفاده از سیستم مدیریت بخار خود به خود مورد بررسی قرار داد. نتایج حاکی از آن است که سنبله حاوی مقدار زیادی کالارن است و استنشاق بخار آن بر روی موش اثر آرام بخش دارد. این مطالعه همچنین نشان داد كه وقتی روغنها با هم مخلوط شدند پاسخ آرام بخششان موثر تر است. این امر به ویژه در مورد سنبله ترکیب شده با گالانگال، پاتچولی و بدرنول صدق می کرد.

۴. تحریک سیستم ایمنی بدن

سنبله یک تقویت کننده سیستم ایمنی بدن است که بدن را آرام می کند و به آن اجازه عملکرد مناسب می دهد و به طور طبیعی فشار خون را کاهش می دهد. وقتی فشار بیش از حد به عروق و رگ های خونی زیاد می شود و دیواره شریانی از شکل طبیعی خارج می شود باعث فشارهای اضافی بر قلب می شود.

فشار خون طولانی مدت باعث افزایش خطر سکته مغزی، حمله قلبی و دیابت می شود. استفاده از سنبله یک درمان طبیعی برای فشار خون بالا است و به عنوان یک آنتی اکسیدان در کاهش استرس اکسیداتیو عمل می کند و استرس هیجانی را کاهش می دهد. روغن های موجود در گیاه نیز التهاب را تسکین می دهند.

یک مطالعه سال ۲۰۱۲ که در هند انجام شده است نشان داد که ریزوم های سنبله (ساقه گیاه) توانایی کاهش بالا و اصلاح قدرتمند رادیکال های آزاد را دارند. رادیکال های آزاد برای بافت بدن بسیار خطرناک هستند و به سرطان و پیری زودرس مرتبط هستند. بدن از آنتی اکسیدان ها برای جلوگیری از آسیب در اثر اکسیژن استفاده می کند. مانند تمام غذاها و گیاهان با آنتی اکسیدان بالا، آنها از بدن ما در برابر التهاب محافظت می کنند و با آسیب های رادیکال های آزاد مبارزه می کنند و سیستم ها و اندام های ما را محافظت می کنند.

۵. روغن سنبله و کمک به رشد مو

روغن سنبله به دلیل تقویت رشد مو، حفظ رنگ طبیعی آن و کند کردن روند خاکستری شناخته شده است. مطالعه ای که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد توانایی روغن سنبله را در تحریک رشد مو اندازه گیری کرد. برای مطالعه تاثیر روغن دو گروه جدا برای آزمایش رشد موهای آنها مورد آزمایش قرار گرفت.

آزمایش بر روی موش های صحرایی ماده نژاد ویستار که موهایشان قبل از شروع مطالعه در یک منطقه مربع چهار سانتی متری برداشته شده بود انجام شد. نتایج نشان می دهد که روغن سنبله پاسخ مثبتی در فعالیت رشد مو داشت. عصاره سنبله خام مؤثرتر از ترکیبات آن بود. از آنجا که ترکیبات جدا شده به روش های مختلف مؤثر بودند، هنگامی که با هم ترکیب شدند، رشد مو در مدت زمان کوتاهی از سر گرفته می شود.

روغن سنبله

۶. تسکین بی خوابی

اکثر بزرگسالان در بعضی موارد بی خوابی را تجربه می کنند، اما برخی از افراد بی خوابی طولانی مدت (مزمن) دارند. بی خوابی ممکن است به خودی خود یک مشکل باشد، یا ممکن است به دلایل دیگر مانند استرس و اضطراب، استفاده بیش از حد از مواد محرک، قند، سوء هاضمه، درد، الکل، عدم فعالیت بدنی، سندرم پای بی قرار، تغییرات هورمونی، آپنه خواب یا به دنبال سایر شرایط پزشکی بوجود آید و ثانویه باشد. اگر نمی توانید بخوابید، این روغن یک داروی طبیعی عالی است، بدون استفاده از داروهایی که می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند.

خاصیت آرامبخش و ملین سنبله برای افراد مبتلا به بی خوابی می تواند مفید باشد. این شما را آرام می کند و احساس بیقراری و اضطراب از بین می رود. اگر بی خوابی شما نتیجه سوء هاضمه یا مشکلات معده باشد نیز ممکن است مفید واقع شود زیرا عملکرد دستگاه گوارش را نیز بهبود می بخشد. یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ بر روی موش ها نشان داد که ترکیبات عصاره سنبله بعد از استنشاق دارای اثرات آرام بخش است. محققان به این نتیجه رسیدند که آروماتراپی با استفاده از روغن سنبله ممکن است آرام بخش باشد.

۷. روغن سنبله و تسکین یبوست

اگرچه تحقیقات در مورد فواید سنبله برای هضم محدود است، با اینحال از سنبله گاهی به عنوان یک ملین طبیعی استفاده می شود که سیستم گوارشی را تحریک می کند. این ممکن است به دلیل خاصیت آرامش بخش و آرام کننده روغن باشد. بر خلاف ملین های مصنوعی که دیواره روده را خشک می کنند، ترکیبات شل کننده موجود در سنبله ممکن است به شما کمک کند تا ضایعات شما به صورت مدفوع در داخل روده بزرگ به حرکت درآمده و از بدن خارج شود.


بیشتر بخوانید: از کجا بدانیم دچار یبوست شده ایم


۸. محافظت از رحم و تخمدان

سنبله ممکن است بر پاکسازی رحم و تخمدان ها و تحریک ترشح استروژن و پروژسترون تاثیر داشته باشد. اگرچه هیچ مطالعه انسانی برای اثبات این مزایا صورت نگرفته است، با اینحال روغن گیاهان مختلف قرن هاست که برای سلامتی تولید مثل استفاده شده اند. این دارو در طب سنتی و آیورودیس به عنوان یک محرک رحم برای تقویت قاعدگی، پاکسازی رحم، درمان قاعدگی دردناک و کاهش التهاب رحم مورد استفاده قرار می گیرد.

همچنین می تواند چرخه قاعدگی شما را منظم نگه داشته و به عنوان یک درمان طبیعی برای گرفتگی پی ام اس و نفخ ناراحت کننده باشد. این روغن همچنین در درمان طبیعی ناتوانی جنسی به عنوان آفرودزیازیک مورد استفاده قرار می گیرد.

حقایق جالب در مورد این روغن

ریزوم و ریشه گیاه سنبله به عنوان ضد درد در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد و در هند به عنوان یک داروی ضد تشنج آیورودا به بازار عرضه می شود. در کتاب مقدس دو بار نام سنبله (نارد) ذکر شده است و کلمه نارد به زبان عبری به معنای “نور” است. یوحنا ۳:۱۲ می گوید: “سپس مریم را یک پیمانه اکسیر سنبله بسیار گران قیمت گرفت و پاهای عیسی را مسح کرد و با مو های خود پاک کرد و خانه پر از بوی عطر شد.”

استفاده از این گیاه به دوران باستان باز می گردد که مصریان آن را کالایی لوکس می دیدند و رومی ها از آن به عنوان عطر استفاده می کردند. در ایلیاد هومر نیز به نارد اشاره شده هنگامی که آشیل برای معطر کردن بدن پارتوکلوس از نارد استفاده می کند. در غذاهای اروپای قرون وسطا مخصوصاً به عنوان بخشی از ترکیب ادویه که برای طعم دادن به هایپوکراس، یک شراب شیرین و ادویه دار مورد استفاده قرار می گرفت. همچنین این ماده برای یک آبجو قوی به نام استینگو در قرن هفدهم میلادی نیز استفاده می شد.

استفاده های روغن سنبله

شما می توانید روغن ها را از فروشگاه های بهداشتی-غذایی محلی یا به صورت آنلاین خریداری کنید.

روغن سنبله

در اینجا چند مورد استفاده سنبله آمده:

– برای آروماتراپی ۵ قطره از روغن ضروری را ریخته یا مستقیم از بطری استنشاق کنید.
– برای آرام کردن ذهن و آرامش بدن، روغن را استنشاق کنید یا ۵ قطره را به دیفیوزر یا دستگاه بخور خود اضافه کنید.
– برای درست کردن روغن ماساژ ۵ قطره روغن سنبله الکلی را به ۱ قاشق چایخوری روغن حامل اضافه کنید (مانند جوجوبا، بادام یا …). این روغن ماساژ برای تسکین سردردها، درد عضلات، مشکلات خواب و قاعدگی فوق العاده است.
– برای یک حمام آرامش بخش، ۲ تا ۴ قطره روغن به آب گرم اضافه کنید. ذهن را آرام می کند و به مشکلات خواب کمک می کند.
– برای پایین آوردن فشار خون یا درمان تپش قلب، ۳ قطره روغن سنبله را روی پاهای خود ماساژ دهید یا یک حمام پا گرم بگیرید.
– برای استفاده به عنوان ضد عفونی کننده، ۲ قطره روغن را روی زخم ها یا برش ها، روزانه دو بار مالش دهید.
– در صورت استفاده موضعی، استفاده از این روغن به طور مستقیم بر روی پوست بی خطر است. همچنین می توانید آن را با روغن حامل مانند روغن نارگیل یا روغن جوجوبا مخلوط کنید.
– برای استفاده داخلی فقط از مارک های روغنی با کیفیت بسیار بالا استفاده کنید. می توانید قطره ای از سنبله را به آب اضافه کنید یا آن را با اسموتی مخلوط کنید.
– برای تقویت سیستم ایمنی ۱ قطره از روغن سنبله با کیفیت بالا را به یک دستور العمل اسموتی تقویت کننده ایمنی اضافه کنید.


بیشتر بخوانید: خاصیت های درمانی روغن جوجوبابا


طرز تهیه چای سنبله

برای تهیه چای سنبل خود، از ریشه های سنبله استفاده کنید که کاملاً شسته شده باشند. سپس آنها را به آب در حال جوش اضافه کنید و بگذارید برای حدود پنج دقیقه یا بیشتر بجوشد. مایع را تخلیه کرده و آن را گرم یا سرد بنوشید. چای بعد از مدت ۳ یا ۴ روز خاصیت خود را از دست می دهد و باید دوباره چای درست کنید.

در صورت نگهداری چای، بهتر است آن را در یخچال نگه دارید. چای سنبله برای سلامتی شما مفید است زیرا دارای خواص ضد التهابی است و باعث از بین رفتن باکتری ها، عفونت ها یا قارچ ها در بدن می شود. همچنین به کاهش فشار خون، آسودگی خاطر و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند.

عوارض جانبی روغن سنبله

استفاده از گیاه سنبل به صورت موضعی بی خطر است و هنگام استفاده داخلی و خوراکی، حتماً فقط از محصولات صد درصد خالص، باکیفیت و ارگانیک استفاده کنید. براساس مطالعه ای که میزان تأثیر اسانس سنبله را در مدیریت اضطراب و پریشانی در مراقبت از زندگی اندازه گیری کرده است، هیچ گونه خطری در استفاده از روغن سنبله وجود ندارد. این ماده غیر سمی، غیر محرک و غیر حساسیت برانگیز تلقی می شود. همچنین هیچ شرایط پزشکی شناخته شده ای وجود ندارد که شما را از استفاده از روغن ضروری منع کند.

در هنگام بارداری یا شیردهی از استفاده از سنبله خودداری کنید زیرا تحقیقات کافی برای مشخص کردن امن بودن یا نبودن و اثرات آن وجود ندارد. برخی از روغنها ممکن است باعث ایجاد تحریک یا واکنش های آلرژیک در افراد دارای پوست حساس شوند، بنابراین قبل از استفاده منظم از روغن بخشی از پوست را آزمایش کنید. روغن را از چشم و سایر مناطق حساس دور نگه دارید.

روغن سنبله

سخن آخر

گیاه سنبله هندی که نارد نیز نامیده می شود، گیاهی گلدار است که قرن ها از آن به عنوان داروی گیاهی استفاده می شده است. اسانس از ریزوم یا ساقه گیاه استخراج می شود. رایحه ای شیرین، چوبی و ادویه ای دارد و شبیه به بوی خزه است. از روغن سنبله برای بهبود طیف وسیعی از شرایط بهداشتی می توان به صورت استنشاقی، موضعی و خوراکی استفاده کرد.

از مزایای برتر سنبله شامل توانایی آن در مبارزه با عفونت ها، کاهش التهاب، آرامش ذهن و بدن، تحریک عملکرد ایمنی بدن، تقویت رشد مو، تسکین بی خوابی، بهبود هضم و تقویت سلامت دستگاه های تولید مثل زنان است.