خارش پوست که به عنوان حکه نیز شناخته می شود یک احساس تحریک کننده و غیرقابل کنترل است که باعث می شود شما خود را بخارانید تا این حس خارش از بین برود. دلایل احتمالی بروز خارش شامل بیماری های داخلی و پوستی می تواند باشد، اما اگر علت بروز آن واضح نیست باید برای خارش به پزشک مراجعه کنید. یک پزشک می تواند ضمن تشخیص علت اصلی بروز آن درمان های موثر را برای شما شروع کند. چندین درمان خانگی مانند استفاده از کرم های بدون نسخه و مرطوب کننده ها برای خارش به خوبی کار می کنند. به گزار هلث لاین، دلایل زیادی برای خارش پوست وجود دارد که در اینجا فهرستی از علل احتمای آن آورده شده است.
پوست خشک
پوسته پوسته شدن، خارش و ترک خوردن
شایع ترین آن در پاها، بازوها و شکم است
غالبا با تغییر سبک زندگی قابل حل و درمان است
آلرژی غذایی
آلرژی غذایی یک وضعیت اورژانسی محسوب می شود که مراقبت های فوری را لازم دارد و زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به مواد رایج موجود در غذاها یا نوشیدنی ها واکنش نامناسبی نشان دهد. علائم آن از خفیف تا شدید است و شامل عطسه، خارش چشم، تورم، بثورات پوستی، کهیر، گرفتگی معده، حالت تهوع، استفراغ و مشکل تنفسی است. بسته به پاسخ سیستم ایمنی بدن علائم ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت پس از مصرف غذایی رخ دهد که باعث واکنش آلرژیک شود. از غذاهای محرک آلرژی می توان به شیر گاو، تخم مرغ، بادام زمینی، ماهی، صدف، آجیل درختی، گندم و سویا اشاره کرد.
بیماری کلیوی مرحله آخر
بیماری کلیوی مرحله آخر، یک بیماری خود ایمنی است که با بروز علائم متنوع بسیاری از سیستم ها و اندام های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار می دهد.
طیف وسیعی از علائم پوستی و غشایی مخاطی که از بثورات تا زخم است را شامل می شود.
جوش ها با قرار گرفتن در معرض آفتاب یا ظاهر می شوند یا تشدید می شوند
کاندیدا (قارچ)
به طور معمول در چین های پوستی (زیر بغل، باسن، زیر پستان، بین انگشتان دست و پا) ایجاد می شود
با خارش، سوزش و سوختگی بثورات قرمز با ظاهر مرطوب و پوسته خشک در لبه ها شروع می شود
با تاول و جوش هایی که به باکتری آلوده هستند به ترک پوست و درد می رسند
انسداد مجاری صفراوی
انسداد مجاری صفراوی یک وضعیت اورژانسی محسوب می شود که نیاز به درمان دارد.
به طور معمول به دلیل سنگ صفرا ایجاد می شود، اما در اثر آسیب کبد یا کیسه صفرا، التهاب، تومور، عفونت، کیست یا آسیب کبدی نیز ایجاد می شود.
زردی پوست یا چشم، خارش شدید پوست بدون بثورات، مدفوع رنگ روشن، ادرار بسیار تیره
درد در سمت راست بالای شکم، حالت تهوع، استفراغ، تب
انسداد عفونت جدی ایجاد می کند که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد
سیروز
اسهال، کاهش اشتها و وزن، تورم شکم
کبودی و خونریزی
رگ های خونی کوچک و عنکبوتی شکل در زیر پوست قابل مشاهده است
زرد شدن پوست یا چشم و خارش پوست
آلرژی به راگوید یا پیر گیاه
خارش چشمان و پر آبی آنها
خراش یا گلو درد
آبریزش بینی، گرفتگی و عطسه
فشار سینوسی
بثورات پوشک
بثورات در مناطقی که با پوشک تماس دارند
پوست قرمز، مرطوب و تحریک پذیر به نظر می رسد
واکنش آلرژیک
واکنش آلرژیک یک وضعیت اورژانسی است که به درمان نیاز دارد
هنگامی که سیستم ایمنی بدن به مواد حساسیت زا روی پوست واکنش می دهد بثورات ایجاد می شود
جوش های برجسته و خارش دار که چند دقیقه یا چند ساعت بعد از تماس پوست با ماده حساسیت زا ظاهر می شوند
بثورات قرمز، خارش دار و پوسته پوسته شده که ساعت ها یا حتی تا چند روز پس از تماس پوست با یک ماده حساسیت زا ظاهر می شود
واکنش های شدید و ناگهانی آلرژیک ممکن است باعث تورم و دشواری تنفس شود که نیاز به توجه اضطراری دارد
پای ورزشکار
خارش، سوزش بین انگشتان یا کف پا
تاول روی پا که خارش دارد
ناخن های بی رنگ پا، ضخیم و شکننده
درماتیت تماسی
ساعت ها تا چند روز پس از تماس با ماده حساسیت زا ظاهر می شود
بثورات مرزهای قابل مشاهده ای دارد و در جایی ظاهر می شود که پوست شما ماده تحریک کننده را لمس کرده است
پوست خارش دار، قرمزی، پوسته پوسته شده
تاول هایی که چکه می کنند یا پوسته می شوند
نیش کک
به طور معمول به صورت خوشه ای در پایین ساق پا و پا قرار دارد
برجستگی خارش دار و قرمز احاطه شده توسط هاله ای قرمز رنگ ایجاد می شود
علائم بلافاصله پس از گزش آغاز می شود
کهیر
جوش های خارش دار و برجسته ای که پس از قرار گرفتن در معرض ماده حساسیت زا ایجاد می شوند
قرمزی، گرم و درد ملایم دارد
کوچک، گرد و حلقه ای یا بزرگ و تصادفی شکل است
اگزمای آلرژیک
ممکن است شبیه سوختگی باشد
غالبا روی دست و بازو دیده می شود
پوست خارش دار، قرمز رنگ، پوسته پوسته شده
تاول هایی که چکه می کنند یا پوسته می شوند
جوش ها
برخی از جوش ها نیاز به درمان پزشکی دارند
به عنوان تغییر محسوسی در رنگ یا بافت پوست تعریف می شود
توسط بسیاری از موارد از جمله گزش حشرات، واکنش های آلرژیک، عوارض جانبی دارو، عفونت قارچی پوست، عفونت باکتریایی پوست، بیماری عفونی یا بیماری خودایمن ایجاد می شود
بسیاری از علائم بثورات را می توان در خانه کنترل کرد، اما بثورات شدید به ویژه مواردی که همراه با علائم دیگری مانند تب، درد، سرگیجه، استفراغ یا دشواری تنفس دیده می شوند نیاز به درمان فوری پزشکی دارند
شپش بدن
شپش بدن و تخم های ریز آنها متفاوت از شپش سر یا شرمگاه است که برخی اوقات روی بدن یا لباس دیده می شود
بثورات ناشی از واکنش آلرژیک به گزش شپش بدن
برجستگی های قرمز و خارش دار روی پوست
مناطق ضخیم یا تیره پوست در مناطق تحریک شده رایج است
زردزخم
زردزخم در نوزادان و کودکان شایع است
بثورات غالبا در ناحیه اطراف دهان، چانه و بینی قرار دارند
تاول های تحریک پذیر و پر از مایع که به راحتی بیرون می آیند و پوسته ای به رنگ عسل ایجاد می کنند
شپش سر
شپش تقریبا به اندازه یک دانه کنجد است و هم شپش و هم تخم های آن در مو دیده می شود
خارش شدید پوست سر ناشی از واکنش آلرژیک به گزش شپش
از خراش روی پوست شما زخم ایجاد می شود
احساس اینکه چیزی روی پوست سر شما می خزد
گزش و نیش زدن
گزش و نیش حیوانات و حشرات در برخی موارد اورژانسی به درمان نیاز دارند
قرمزی یا تورم در محل گزش یا نیش
خارش و درد در محل گزش
درد در ناحیه آسیب دیده یا عضلات
تینیا کروریس
قرمزی، خارش مداوم و سوزش در ناحیه کشاله ران
پوسته پوسته شدن، لایه برداری یا ترک پوست در ناحیه کشاله ران
بثورات در ناحیه کشاله ران که با فعالیت تشدید می شود
درماتوفیتوز
بثورات پوسته ای مدور شکل با حاشیه برجسته
پوست در وسط حلقه شفاف و سالم به نظر می رسد و لبه های حلقه به سمت بیرون پخش می شود
خارش
اگزما
تکه های پوسته پوسته زرد یا سفید رنگ که پوسته پوسته می شوند
نواحی مبتلا و درگیر قرمز، خارش دار، چرب یا روغنی است
ریزش مو در ناحیه همراه با بثورات است
بیشتر بخوانید: راه های از بین بردن جوش های سرسیاه
آلرژی به لاتکس
بثورات طی چند دقیقه تا چند ساعت پس از قرار گرفتن در معرض محصول لاتکس ایجاد می شود
پوست خارش دار و قرمز در محل تماس که با قرار گرفتن مکرر در معرض لاتکس ظاهری خشک و پوسته ای داشته باشد
ذرات لاتکس موجود در هوا باعث سرفه، آبریزش بینی، عطسه و خارش و آبریزش چشم می شوند
آلرژی شدید به لاتکس باعث تورم و دشواری تنفس می شود
جرب
علائم ممکن است 4 تا 6 هفته طول بکشد
بثورات شدید خارش دار به صورت جوش، از تاول های ریز یا پوسته پوسته تشکیل شده است
خطوط برجسته، سفید یا گوشتی
سرخک
علائم شامل تب، گلودرد، قرمزی، آبریزش چشم، از دست دادن اشتها، سرفه و آبریزش بینی است
بثورات قرمز 3 تا 5 روز پس از ظهور نخستین علائم از صورت به سمت پایین بدن پخش می شود
لکه های ریز قرمز با مراکز سفید و آبی رنگ داخل دهان ظاهر می شود
پسوریازیس
پوسته های پوسته پوسته ای، نقره ای و کاملا مشخص
به طور معمول روی پوست سر، آرنج، زانوها و کمر قرار دارد
خارش دار یا بدون علامت است
درماتوگرافی
بثوراتی که بلافاصله پس از مالیدن یا خاراندن کمی پوست ظاهر می شود
نواحی مالیده یا خراشیده شده پوست قرمز و برجسته می شوند و ممکن است خارش داشته باشید
بثورات به طور معمول در عرض 30 دقیقه ناپدید می شوند
آبله مرغان
خوشه هایی از تاول های خارش دار، قرمز و پر از مایعات در مراحل مختلف بهبودی در سراسر بدن
بثورات پوستی همراه با تب، بدن درد، گلو درد و از دست دادن اشتها است
تا زمانی که همه تاول ها از بین بروند مسری است
کرم های سوزنی
شایع ترین نوع عفونت کرم روده در ایالات متحده رایج است
بسیار مسری است
علائم شامل خارش شدید و تحریک در ناحیه مقعد، خواب بی قرار و ناراحتی ناشی از خارش مقعدی، کرم سوزنی در مدفوع است.
پیچک سمی آمریکایی
وضعیت اوراژانسی است که به درمان نیاز دارد
ناشی از تماس پوستی با اوروشیول روغنی است که روی برگ ها، ریشه ها و ساقه های گیاه سم پیچ وجود دارد
بثورات تقریبا 4 تا 48 ساعت پس از تماس با گیاه ظاهر می شود و پس از قرار گرفتن در معرض تا یک ماه طول می کشد
خارش شدید، قرمزی، تورم و تاول های پر از مایعات
بلوط سمی غربی
وضعیت اورژانسی است که به درمان نیاز دارد
در اثر تماس پوستی با اوروشیول روغنی که روی برگ ها، ریشه ها و ساقه های گیاه بلوط سمی وجود دارد
بثورات تقریبا 4 تا 48 ساعت پس از تماس با گیاه ظاهر می شود و پس از قرار گرفتن در معرض تا یک ماه طول می کشد
خارش شدید، قرمزی، تورم و تاول های پر از مایعات
دلایل خارش پوست
خارش می تواند در سراسر بدن یا ناحیه ای از بدن رخ دهد، علل احتمالی بروز آن بسیار زیاد و متنوع است. خارش در نتیجه اتفاقات بسیار جدی مانند نارسایی کلیه یا دیابت هرچند غیر معمول باشد یا ممکن است از مواردی با شدت کمتری مانند خشکی پوست یا گزش حشرات به احتمال زیاد ناشی شود.
شرایط پوست
بسیاری از بیماری های پوستی که معمول هستند باعث خارش پوست می شوند. موارد زیر می تواند روی هر ناحیه از پوست بدن تاثیر بگذارد:
درماتیت: التهاب پوست
اگزما: اختلال مزمن پوستی که شامل بثورات خارش دار و پوسته پوسته شده است
پسوریازیس: بیماری خودایمنی که باعث قرمزی و تحریک پوست می شود
پوسته پوسته شده: بثورات برجسته، قرمز و خارش دار ناشی از فشار روی پوست
عفونت هایی که باعث خارش می شوند عبارتند از:
آبله مرغان
سرخک
بثورات قارچی
کنه ها از جمله ساس
شپش
کرم های سوزنی
گال
مواد تحریک کننده
موادی که باعث تحریک پوست و خارش آن می شوند امری رایج است. گیاهانی مانند پیچک و بلوط سمی و حشرات مانند پشه ها موادی تولید می کنند که باعث خارش می شوند. بعضی از افراد در اثر تماس با پشم، عطرها، برخی صابون ها یا رنگ ها و مواد شیمیایی دچار خارش می شوند. آلرژی از جمله آلرژی غذایی نیز می تواند پوست را تحریک کند.
بیشتر بخوانید: روش صحیح خوردن گردو برای تاثیر بیشتر روی سلامتی
اختلالات داخلی
برخی از بیماری های داخلی که بسیار جدی هستند نیز باعث خارش می شوند. بیماری های زیر باعث خارش می شوند، اما پوست به طور معمول طبیعی به نظر می رسد:
انسداد مجاری صفراوی
سیروز
کم خونی
سرطان خون
بیماری تیرویید
لنفوم
نارسایی کلیه
اختلالات سیستم عصبی
سایر بیماری ها نیز می توانند باعث خارش شوند به ویژه مواردی که روی اعصاب تاثیر می گذارند. این شامل:
دیابت
اسکلروز چندگانه
زونا
نوروپاتی
داروها
داروهای رایج زیر اغلب باعث بثورات و خارش گسترده می شوند:
ضد قارچ
آنتی بیوتیک
مسکن های مخدر
داروهای ضد تشنج
بارداری
بعضی از خانم ها در دوران بارداری دچار خارش می شوند. این حالت به طور معمول روی پستان ها، بازوها، شکم یا ران ها رخ می دهد. برخی اوقات این به دلیل وجود شرایط قبلی مانند اگزما است که با بارداری تشدید می شود.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در این موارد به پزشک مراجعه کنید:
شما نمی دانید که چه چیزی باعث خارش شما می شود
شدید است
علائم دیگری همراه با خارش را تجربه می کنید
علت آن مشخص نیست زیرا برخی از دلایل خارش ناشی از بیماری های جدی و در عین حال قابل معالجه است پس باید به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص علت خارش
پزشک شما را معاینه می کند و از شما درباره علائم سوال می پرسد، مانند:
چه مدت تحریک دارید؟
آیا می آید و می رود؟
آیا با مواد تحریک کننده در تماس بوده اید؟
آیا شما آلرژی دارید؟
خارش در کدام نواحی شدید است؟
چه داروهایی مصرف می کنید (یا اخیرا مصرف کرده اید)؟
اگر پزشک شما نتواند علت خارش شما را از طریق پاسخ ها و معاینه بدنی تعیین کند باید آزمایش های بیشتری انجام دهید. آزمایشات عبارتند از:
آزمایش خون: ممکن است یک بیماری زمینه ای را نشان دهد
تست عملکرد تیروئید: می تواند مشکلات تیروئید را رد کند
تست پوست: برای تعیین اینکه آیا شما به چیزی واکنش آلرژیک دارید یا خیر
خراشیدن یا نمونه برداری از پوست: می تواند تشخیص دهد آیا شما عفونت دارید
هنگامی که پزشک علت خارش شما را مشخص کرد می توانید تحت درمان قرار بگیرید. اگر علت آن بیماری یا عفونت باشد بهترین روش درمانی را برای مشکل شما تجویز می کند. وقتی علت بروز آن سطحی باشد ممکن است کرم برای تشکین خارش تجویز شود.
مراقبت در خانه برای درمان خارش
در خانه چندین کار وجود دارد که می توانید برای جلوگیری و تسکین خارش پوست انجام دهید.
استفاده از مرطوب کننده خوب برای مرطوب نگه داشتن پوست
جلوگیری از خاراندن که می تواند خارش را بدتر کند
دوری از صابون ها، شوینده ها و سایر موادی که حاوی عطرها و رنگ ها هستند
حمام خنک با بلغور جو دوسر یا جوش شیرین
کرم های ضد خارش بدون نسخه را امتحان کنید
مصرف آنتی هیستامین خوراکی
بیشتر خارش ها قابل درمان هستند و نشان دهنده مشکل جدی نیست. با این حال، برای تایید تشخیص و درمان بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
مترجم: الهه زارعی
