یک رژیم غذایی سالم و سرشار از غذاهای کامل با فیبر بالا به تسکین علائم بواسیر یا هِموروئیدکمک می کند. بواسیر یا هِموروئید به رگ های ملتهب و متورم اطراف مقعد یا در راست روده پایین جایی که مواد زائد و سمی قبل از عبور به عنوان مدفوع جمع می شوند، اشاره دارند. بواسیر به 2 صورت بواسیر خارجی که زیر پوست در نزدیکی مقعد ایجاد می شود و بواسیر داخلی که در مقعد و پوشش رکتوم پایین ایجاد می شود، موجود است. براساس اعلام موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی، از هر 20 نفر در ایالات متحده یک نفر بواسیر را تجربه می کند. حدود 50 درصد بزرگسالان بالای 50 سال در برخی موارد با بواسیر مقابله می کنند، اما برخی مواد غذایی یا میوه و سبزی وجود دارد که به کاهش علائم بواسیر در فرد کمک می کند. به گزارش مدیکال نیوزتودی، در این مقاله بهترین غذاهای حاوی فیبر بالا برای کمک به بواسیر و اجتناب از مصرف برخی مواد غذایی نیز ذکر شده است.

چگونه رژیم غذایی به درمان یا جلوگیری از بواسیر کمک می کند؟

مصرف بیشتر غذاهای حاوی فیبر زیاد، کم چرب و غذاهای کامل ضمن کاهش علائم حتی می تواند از بروز آن جلوگیری کند. به این دلیل است که فیبر:
افزایش وزن مدفوع و کاهش زمان صرف مدفوع در روده بزرگ
با افزایش احتباس آب در روده بزرگ باعث نرم تر شدن مدفوع و دفع راحت تر آن می شود
کاهش سطح pH در روده بزرگ که باعث کاهش زمان انتقال روده بزرگ یا مدت زمان عبور غذا از روده بزرگ می شود
بر اساس دستورالعمل های رژیم غذایی 2015 تا 2020 برای آمریکایی ها بیشتر افراد باید در ازای مصرف هر هزارکالری 14 گرم فیبر دریافت کنند.

کدام مواد غذایی را بخوریم؟

بسیاری از غذاها حاوی فیبر هستند، اما برخی از بهترین غذاهایی که می توانند برای کمک به بواسیر خورده شوند، عبارتند از:
سبوس گندم و گندم خرد شده
یک سوم تا یک چهارم فنجان فیبر غلات غنی از فیبر آماده برای خوردن بین 9.1 تا 14.3 گرم فیبر.
1 تا یک چهارم فنجان غلات گندم خرد شده و آماده برای خوردن حاوی 5 تا 9 گرم فیبر است.
سبوس گندم و گندم خرد شده حاوی فیبر نامحلول هستند به این ترتیب مصرف آنها باعث ایجاد مقدار زیادی مدفوع و دفع آسان تر آن می شود.

آلو خشک

آلو خشک یا آلوی خشک شده سرشار از فیبر است و یک و نیم فنجان حاوی آلو خورشتی حاوی حدود 3.8 گرم فیبر است. آلو خشک نیز به احساس سیری طولانی مدت معده کمک می کند به این معنی که فرد نیازی به خوردن زیاد غذا نخواهد داشت. بر اساس یک مقاله قدیمی در سال 2009، این امر می تواند به کاهش یبوست و چاقی که یک عامل خطر برای بواسیر است کمک کند. ترکیبات موجود در آلو خشک به نام فنول نیز به عنوان یک عامل ضد باکتری در دستگاه گوارش عمل کند و خطر ابتلا به عفونت را کاهش می دهد.

سیب

بر اساس یک مقاله در سال 2020، سیب منبع خوبی از فیبر غذایی محسوب می شود. یک عدد سیب متوسط با پوست حاوی حدود 4.4 گرم فیبر است که آن را در گروه میان میوه های سرشار از فیبر قرار می دهد. فیبرهای نامحلول موجود در پوست سیب هنگام هضم تجزیه نمی شوند و به تجمع مدفوع و ملین شدن آن کمک می کنند.

گلابی ها

گلابی فوق العاده سرشار از فیبر و ترکیبات دیگری است که برای افراد مبتلا به بواسیر مفید است. یک عدد گلابی با پوست حدود 6 گرم فیبر دارد، همچنین گلابی حاوی فروکتوز است که به عنوان یک ملین طبیعی عمل می کند.

جو

جو سرشار از فیبر به نام β- گلوکان است که تجزیه می شود و یک ژل چسبناک در روده بزرگ ایجاد و مدفوع را نرم می کند، همچنین تحقیقات نشان می دهد مصرف جو به حفظ سلامت روده بزرگ کمک می کند.

ذرت

یک فنجان حاوی ذرت شیرین پخته شده حدود 4.2 گرم فیبر دارد، مردم از زمان های بسیار قدیم از ذرت به عنوان درمانی برای بواسیر استفاده می کردند. دلیل آن به احتمال زیاد به غیر از فیبر موجود در آن به دلیل آنتی اکسیدان های قوی در آن است که از آسیب سلولی ناشی از رادیکال های آزاد و سایر ترکیبات جلوگیری از درد جلوگیری می کند.

بلغور جو دوسر

یک فنجان حاوی بلغور جو دوسر پخته شده حدود 4 گرم فیبر دارد که می تواند سلامت روده را بهبود بخشد، همچنین ضمن کمک به نرم شدن مدفوع دفع آن را آسان تر کرده و خطر کشیدگی را کاهش می دهد.

عدس

حبوباتی مانند عدس، نخود، لوبیای لیما و نخود خرد شده از بهترین منابع فیبر موجود هستند. یک فنجان حاوی عدس پخته شده حدود 15.6 گرم فیبر دارد و برخی تحقیقات نشان می دهد مصرف عدس سبز منجر به افزایش قابل توجهی در وزن مدفوع و کاهش مدت زمان آن در روده بزرگ می شود.

نان گندم کامل، ماکارونی و غلات

محصولات گندم کامل فرآوری نشده یا کمی فرآوری شده غنی از فیبر نامحلول هستند که باعث افزایش وزن مدفوع و زمان انتقال روده بزرگ می شود، بنابراین می توان محصولات گندم کامل را با آجیل و دانه انتخاب کرد.

توت ها

توت ها مانند تمشک، توت سیاه و توت فرنگی حاوی فیبر زیادی در هر وعده هستند به عنوان مثال، یک وعده حاوی100 گرم تمشک حدود 6.5 گرم فیبر دارد، همچنین حاوی مقدار زیادی آب است که به نرم شدن مدفوع کمک می کند و سیستم هضم را هموار نگه می دارد. به علاوه، توت ها فروکتوز دارند که اثر ملین طبیعی دارد.

کنگر فرنگی

برخی از سیستم های طب سنتی از کنگر فرنگی برای درمان بواسیر به دلیل میزان فیبر بالای موجود در آن استفاده می کنند. یک کنگر فرنگی متوسط و پخته شده حاوی حدود 10.3 گرم فیبر است.

سیب زمینی شیرین و سیب زمینی

بر اساس دستورالعمل های رژیم غذایی 2015 تا 2020 برای آمریکایی ها، یک عدد سیب زمینی شیرین پخته شده با اندازه متوسط و پوست آن حاوی 3.8 گرم فیبر و یك عدد سیب زمینی متوسط نیز با پوستی كه پخته شده حاوی حدود 3.6 گرم فیبر است. سیب زمینی و سیب زمینی شیرین هر دو هم فیبر محلول و هم فیبر نامحلول دارند، همچنین برخی تحقیقات نشان می دهد فیبر حاصل از سیب زمینی شیرین به نظر می رسد اثر ملین قوی تری نسبت به سایر سبزیجات دارد.

کلم بروکلی

یک فنجان حاوی کلم بروکلی آب پز حدود 5.1 گرم فیبر دارد، همچنین کلم بروکلی حاوی ترکیبی به نام سولفورافان است که به بهبود هضم غذا و محافظت از روده کمک می کند. در یک مطالعه در سال 2017، خوردن روزانه 20 گرم جوانه کلم بروکلی به مدت 4 هفته علائم یبوست را کاهش داده و منجر به حرکات روده ای سریع تر می شود و خطر فشار آوردن را کاهش می دهد.

گوجه فرنگی ها

گوجه فرنگی حاوی فیبر و آب است که علاوه بر تسکین یبوست باعث دفع مدفوع می شود، همچنین گوجه فرنگی حاوی نارینژنین، آنتی اکسیدان طبیعی است که دانشمندان اثر ملین آن را در برخی از انواع یبوست نشان داده اند.

مرکبات

پوست داخلی که گوشت مرکبات مانند لیمو، پرتقال و گریپ فروت را می پوشاند حاوی مقدار زیادی فیبر است. میوه های مرکبات نیز مانند گوجه فرنگی حاوی نارینژنین، ترکیبی دارای اثر ملین استف همچنین مرکبات حاوی مقدار زیادی آب هستند که به کاهش یبوست و نرم شدن مدفوع کمک می کند.

کیوی

بر اساس گزارش فودیتا سنترال، یک وعده حاوی 100 گرم کیوی حدود 3 گرم فیبر و مقدار زیادی آب دارد، همچنین تحقیقات نشان می دهد مصرف کیوی به عنوان ملین عمل می کند، مدفوع را به راحتی دفع کرده و با افزایش حجم مدفوع باعث کاهش زمان انتقال روده بزرگ می شود. علاوه بر این، کیوی حاوی آنزیمی است که با بهبود هضم غذا به کاهش یبوست کمک می کند.

لوبیا

لوبیای خشک مانند نخود فرنگی و سایر حبوبات فوق العاده سرشار از فیبر است. بر اساس دستورالعمل های رژیم غذایی 2015 تا2020 برای آمریکایی ها، فقط نیمی از فنجان لوبیای سفید پخته شده حاوی 9.6 گرم فیبر است در حالی که نصف فنجان لوبیای کلیه حاوی حدود 5.7 گرم فیبر است.

از مصرف کدام مواد غذایی باید پرهیز کرد؟

غذاهای فرآوری شده و سرشار از چربی، قند یا کربوهیدرات های تصفیه شده خطر ابتلا به بواسیر به ویژه یبوست را افزایش می دهند. برای کمک به کاهش علائم بواسیر یا خطر ابتلا به آن فرد می تواند از مصرف موارد زیر جلوگیری کند:
غذاهای سرخ شده و شور
چیپس و سایر تنقلات بسته بندی شده
محصولات لبنی پرچرب
غذاهای آماده یا به شدت فرآوری شده
گوشت قرمز
آب نبات و شکلات
نوشابه، نوشیدنی های ورزشی، نوشیدنی های انرژی زا و قهوه هایی با شیر، شکر یا خامه اضافه شده
الکل
مصرف بیش از حد کافئین

نکات اضافی برای کمک به درمان و جلوگیری از بواسیر

چندین روش درمانی در خانه و تغییر عادت های زندگی به درمان بواسیر کمک می کند یا خطر ابتلا به آن را کاهش می دهد، مانند:
استفاده از کرم یا شیاف بواسیر بدون نسخه
استفاده از ملین های بدون نسخه یا نرم کننده های مدفوع
اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین
تلاش برای جلوگیری از فشار آوردن حین حرکات روده، حرکات روده ای یا نشستن بیش از حد روی توالت
هیدراته ماندن با نوشیدن آب، آب میوه ها، سوپ های آبکی یا مایعات دیگری که به عملکرد بهتر فیبرهای موجود در غذاها کمک می کنند
استفاده از داروهای ضد درد بدون نسخه
روزانه چندین بار حمام کردن یا نسستن در وان حاوی آب گرم
حفظ وزن بدن در محدوده مناسب توصیه شده
پرهیز از مقاربت مقعدی
ورزش کافی

خلاصه ای درباره بواسیر

خوردن غذاهای سرشار از فیبر مانند حبوبات (لوبیا، عدس و نخود)، میوه ها و سبزیجات کامل، نوشیدن آب فراوان و غلات کامل ضمن کمک به کاهش علائم بواسیر از بروز آن نیز جلوگیری می کند. فرد باید به تدریج میزان دریافت فیبر غذایی را افزایش دهد تا خطر عوارض جانبی مانند گاز و نفخ را کاهش دهد. افراد باید با پزشک در مورد بواسیر شدید یا بسیار بزرگ یا مواردی که با مراقبت در خانه و تغییرات رژیم غذایی بعد از یک یا 2 هفته بهبود نمی یابد صحبت کنند.
مترجم: الهه زارعی