یک بافت مرطوب یا مخاط در داخل بینی قرار دارد که این بافت ظریف است و رگ های خونی زیادی نزدیک به سطح دارد. آسیب به مخاط بینی از جمله خراش های کوچک باعث پارگی و خونریزی رگ های خونی می شود. خون دماغ می تواند به دلیل خشک شدن هوا یا ضربه به بینی رخ دهد. خونریزی روزانه یا مکرر از بینی حتی ممکن است به دلیل مصرف داروهای خاص یا شرایط زمینه ای باشد.
به گزارش مدیکال نیوزتودی، در اینجا دلایل احتمالی، گزینه های درمان و زمان مراجعه به پزشک را بررسی می کنیم.
علل بروز خون دماغ
دلایل مختلفی برای خونریزی روزانه بینی وجود دارد، از جمله موارد زیر:
با انگشت بینی را تمیز کردن
با انگشت بینی را تمیز کردن یا فین کردن شدید باعث ایجاد خراش روی پوشش ظریف بینی می شود. این امر می تواند باعث پارگی رگ های خونی و در نتیجه خونریزی بینی شود.
سرماخوردگی و آلرژی
آلرژی، سرماخوردگی و عفونت دستگاه تنفسی فوقانی باعث خونریزی مکرر از بینی می شود. التهاب و احتقان در بینی خطر خونریزی بینی را افزایش می دهد. احتقان موجب انبساط رگ های خونی در بینی می شود و خطر پارگی رگ ها و خونریزی را بیشتر می کند.
آب و هوای گرم یا خشک
هوای بسیار گرم یا خشک می تواند دفعات خونریزی بینی را افزایش دهد. این نوع هوا باعث ایجاد ترک در پوشش بینی و خونریزی آن می شود. تغییرات فصلی هم می تواند باعث خونریزی مکرر بینی شود زیرا بینی زمان کافی برای انطباق خود با تغییرات دما و رطوبت را نداشته است.
اختلالات لخته شدن
افرادی که به طور مکرر دچار خونریزی از بینی می شوند ممکن است دچار اختلال لخته شدن باشند. ژنتیک یا عوامل ارثی باعث این اختلالات لخته شدن می شوند. هموفیلی بیماری است که در آن خون به درستی لخته نمی شود. این امر می تواند باعث خونریزی مکرر در داخل و خارج از بدن شود به ویژه پس از هر گونه جراحت یا جراحی. افراد مبتلا به هموفیلی احتمال می رود خونریزی مکرر از بینی را تجربه کنند که متوقف شدن آن سخت است. بیماری فون ویلبراند نوع دیگری از اختلالات خونریزی است که باعث لخته شدن خون کندتر از حد معمول می شود. افراد مبتلا به بیماری فون ویلبراند احتمال دارد به طور مکرر دچار خون دماغ شوند که به سختی می توان جلوی آن را گرفت.
دارو
خون دماغ برخی اوقات یکی از عوارض جانبی مصرف دارو است. برخی از داروها لخته شدن خون را متوقف می کنند که ممکن است باعث خونریزی مکرر از بینی شود. این داروها می توانند شامل داروهای رقیق کننده خون مانند کومادین یا وارفارین و داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن یا آسپرین باشند.
مکمل های غذایی
برخی از مکمل های غذایی مشابه داروهای رقیق کننده خون عمل می کنند. برخی از مکمل ها حاوی مواد شیمیایی هستند که خونریزی را طولانی می کنند. این مکمل ها عبارتند از:
ویتامین E
سیر
زنجبیل
گل مینا
جینکو بیلوبا
دانگ کوای
جینسینگ
شرایط زمینه ای
برخی شرایط زمینه ای سلامتی می تواند باعث خونریزی مکرر از بینی شود. این موارد شامل موارد زیر است:
فشار خون بالا
آلرژی های فصلی
سوءمصرف مواد مخدر
نارسایی کلیه
سرطان خون
ترومبوسیتوپنی
ترومبوسیتوپنی وضعیتی است که منجر به سطح پایین پلاکت در خون می شود. پلاکت برای لخته شدن خون لازم است.
ناهنجاری ها
برخی از ناهنجاری های بینی نیز باعث خونریزی مکرر از بینی می شود. انحراف تیغه بینی یک ناهنجاری است که از بدو تولد یا از طریق آسیب به بینی رخ می دهد. سپتوم دیواره نازک غضروف است که هر سوراخ بینی را جدا می کند. اگر تیغه مرکزی نباشد جریان هوای ناموزونی در بینی ایجاد می کند. این امر باعث خشک شدن یک طرف بینی می شود و خطر خونریزی آن را افزایش می دهد.
تومور
تومورهای موجود در بینی یا سینوس ها نیز می توانند باعث خونریزی مکرر بینی شوند. تومورها ممکن است سرطانی یا غیرسرطانی باشند. تومور در بینی یا سینوس در بزرگسالان مسن یا سیگاری ها بیشتر مشاهده می شود. گرفتگی مداوم بینی یا ترشحات بدبوی از بینی از علائم تومور در بینی یا سینوس ها محسوب می شوند.
مصرف زیاد الکل
استفاده زیاد از الکل با تاثیر بر پلاکت های خون لخته شدن خون را آهسته می کند، همچنین الکل رگ های خونی نزدیک به سطح را بزرگ تر می کند و باعث سهولت در پارگی و خونریزی آنها می شود.
محرک های شیمیایی
برخی از مواد شیمیایی مخاط بینی را تحریک می کنند. اگر افراد به طور منظم در معرض مواد تحریک کننده شیمیایی باشند این امر می تواند باعث خونریزی مکرر از بینی شود. محرک های شیمیایی شامل موارد زیر است:
دود از جمله دود سیگار
سولفوریک اسید
آمونیاک
گازوئیل
درمان
مراحل زیر می توانند خونریزی بینی را متوقف کنند:
صاف بنشینید و کمی به جلو خم شوید.
از طریق دهان نفس بکشید تا بینی.
با استفاده از انگشت شست و انگشت اشاره قسمت گوشتی بینی زیر استخوان را بگیرید.
در صورت ادامه خونریزی 10 دقیقه دیگر بینی خود را فشار دهید.
بعد از 10 دقیقه چک کنید ببینید خونریزی متوقف شده است یا خیر.
پس از بند آمدن خونریزی تا یک ساعت از فین کردن خودداری کنید تا از جدا شدن لخته قبل از بهبودی خودداری کنید.
اگر خونریزی بینی هنوز ادامه دارد از اسپری بینی بدون نسخه که رگ های خونی را منقبض می کند استفاده کنید.
در صورت لزوم اسپری بینی را داخل سوراخ بینی خونریزی کرده اسپری کنید تا روند خونریزی کند شود.
اگر خونریزی بینی هنوز ادامه دارد به پزشک مراجعه کنید.
پزشک خونریزی بینی را چگونه متوقف می کند:
بستن بینی با پانسمان
با استفاده از جریان الکتریکی یا مواد شیمیایی مانند نیترات نقره رگ های خونی را منجمد یا می سوزاند
استفاده از دارو داخل بینی برای جلوگیری از جریان خون
شاید برخی افراد برای مسدود کردن رگ های خونی و جلوگیری از خونریزی بیشتر به لیزر درمانی یا جراحی نیاز داشته باشند.
درمان طولانی مدت خونریزی بینی روزانه یا مکرر به علت اصلی بروز آن بستگی دارد. برخی افراد نیاز دارند داروهای خاص یا مکمل هایی را که استفاده می کنند که این روند را کاهش یا تغییر دهند.
اگر مواد تحریک کننده شیمیایی یا حساسیت زا باعث خونریزی بینی می شوند باید از قرار گرفتن در معرض آنها اجتناب کنید و در صورت نیاز آنتی هیستامین مصرف کنید یا ماسک محافظ بزنید.
اگر فردی در بینی خود آسیب، تغییر شکل یا تومور داشته باشد احتمال می رود به جراحی نیاز داشته باشد.
در برخی افراد که بیماری زمینه ای منجر به خونریزی بینی می شود احتمال می رود به درمان بیماری نیاز داشته باشند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت خونریزی مکرر از بینی بدون دلیل مشخص به پزشک مراجعه کنید. پزشک ضمن معاینه سابقه پزشکی شخص را مرور می کند، همچنین در صورت مصرف هرگونه دارویی آنها را نیز ارزیابی می کند. اگر هیچ دلیل واضحی برای خونریزی پیدا نشود انجام برخی آزمایش ها تجویز می شود.
چه موقع به دنبال مراقبت های اورژانسی باشید
اگر مقدار زیادی خون از پشت گلو پایین می آید حتی هنگام خم شدن به سمت جلو باید به سرعت به اورژانس مراجعه کنید.
خلاصه
خون دماغ یک اتفاق معمول و در اغلب موارد بی ضرر است اگرچه موارد جدی نیز می تواند رخ دهد. اگر افرادی دچار خونریزی روزانه یا مکرر از بینی هستند ممکن است عارضه جانبی مصرف دارو یا نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد. مراجعه به پزشک می تواند دلیل اصلی خونریزی مکرر از بینی را مشخص کند و درمان به جلوگیری از خونریزی بینی در آینده کمک می کند. اگر افراد نتوانند جلوی خونریزی بینی خود را بگیرند باید به سرعت به دنبال کمک پزشکی باشند.
مترجم: الهه زارعی
