سوزش واژن یکی از علائم رایج بعد از مقاربت جنسی است. این عارضه برخی اوقات همراه با سایر علائم ناراحت کننده رخ می دهد. البته بیشتر دلایل سوزش واژن پس از رابطه جنسی به راحتی قابل درمان است. به گزارش مدیکال نیوزتودی، در این مقاله علل احتمالی سوزش واژن و برخی از راه های جلوگیری از این احساس ناخوشایند بررسی خواهد شد.

علل احتمالی سوزش واژن بعد از رابطه جنسی

چند دلیل احتمالی برای بروز سوزش واژن بعد از رابطه جنسی وجود دارد. در ادامه این موارد با جزئیات بیشتری مورد بحث قرار خواهد گرفت.

اصطکاک

اصطکاک بیش از حد هنگام رابطه جنسی خشن یا زمانی که افراد برای مدت طولانی رابطه جنسی برقرار می کنند رخ می دهد. واژن به طور معمول به دنبال تحریک جنسی روان کاری می کند. این امر باعث افزایش راحتی هنگام برقراری رابطه جنسی می شود و باید خطر هرگونه اصطکاک که منجر به احساس سوزش می شود را به حداقل برساند. با این حال، خشکی واژن یک مسئله جنسی بسیار رایج است.

آلرژی

برخی از افراد ممکن است نسبت به کاندوم حساسیت داشته باشند. این آلرژی به دلیل وجود اسپرم  در کاندوم یا لاتکس رخ می دهد، همچنین افراد می توانند نسبت به انواع محصولات مراقبت شخصی از جمله محصولات بهداشتی زنانه نیز حساسیت داشته باشند. آلرژی دیگری که می تواند باعث تحریک واژن شود آلرژی نسبت به اسپرم است.

عفونت مخمر واژینال

عفونت های مخمر به نام کاندیدیازیس واژن نیز شناخته می شوند. هنگامی که رشد بیش از حد مخمر در واژن وجود دارد افراد برخی از علائم زیر را تجربه می کنند:
درد واژن و خارش
رابطه جنسی دردناک
ادرار دردناک
ترشحات واژن
افرادی که به احتمال زیاد به ویروس مخمر مبتلا می شوند شامل یکی از موارد زیر هستند:
باردار هستند
دیابت دارند
از کنترل بارداری هورمونی استفاده می کنند
آنتی بیوتیک مصرف می کنند یا دوره ای مصرف کرده اند
دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند

بیشتر بخوانید:سرطان تخمدان ؛ کشنده ترین سرطان در بین زنان

عفونت های دستگاه ادراری

عفونت های دستگاه ادراری (UTI) امری شایع است. عفونت ادراری هنگام ورود باکتری به مجاری ادراری رخ می دهد که به چند دلیل مختلف نیز اتفاق می افتد. عفونت ادراری در زنان بیشتر از مردان شایع است. برخی دیگر از عوامل خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری شامل:
فعالیت جنسی
سن
بارداری
عفونت ستگاه ادراری در گذشته
آناتومی دستگاه ادراری نامنظم
بهداشت ضعیف

یائسگی
علائم عفونت دستگاه ادراری شامل موارد زیر است:
سوزش یا درد هنگام ادرار کردن
اشتیاق شدید به ادرار کردن اما تولید ادرار کم
تکرر ادرار
مشاهده خون در ادرار
واژینوز باکتریال
واژینوز باکتریال (BV) هنگامی تغییر در محیط واژن ایجاد می شود. این بیماری به طور معمول در خانم های 15 تا 44 ساله شایع است. هیچ دلیل شناخته شده ای برای ابتلا به واژینوز باکتریال وجود ندارد، اما چند عامل خطر شناخته شده موجود است، از جمله:
داشتن شریک جنسی جدید
داشتن چندین شریک جنسی
علائم واژینوز باکتریال عبارتند از:
ترشحات واژن سفید یا خاکستری رنگ
خارش واژن، درد یا سوزش
بوی شدیدی که ممکن است بوی ماهی بخصوص بعد از رابطه جنسی داشته باشد
سوزش هنگام ادرار

عفونت های مقاربتی

چندین عفونت مقاربتی (STI) وجود دارد که باعث سوزش واژن بعد از رابطه جنسی می شود. برخی از این موارد عبارتند از:
تریکومونیازیس
تبخال
کلامیدیا
سوزاک
بیماری های مقاربتی هنگامی منتقل می شوند که فرد با شخص آلوده ای بدون کاندوم رابطه جنسی برقرار کرده باشد.

یائسگی

با ورود به دوران یائسگی تغییرات هورمونی روی واژن تاثیر می گذارد که این امر باعث خشک و نازک شدن واژن و از بین رفتن قابلیت ارتجاعی آن می شود. این عارضه به عنوان آتروفی ولووژینال شناخته می شود. از آنجا که روانکاری کمتری وجود دارد و بافت های واژن شکننده تر هستند پارگی ایجاد می شود. این پارگی منجر به احساس سوزش بعد از رابطه جنسی می شود.

ولوودینیا

ولوودینیا یک بیماری دردناک است که روی ولو تاثیر می گذارد. علائم شامل:
سوزش
تحریک
گزگز کردن
ورم
که می تواند به چند دلیل رخ دهد، از جمله:
آسیب یا تحریک اعصاب ولو
عفونت
شرایط ژنتیکی
التهاب ولو
حساسیت های غذایی
عضلات ضعیف کف لگن

شرایط پوستی

برخی از شرایط پوستی مانند لیکن اسکلروزوس و لیکن پلان روی پوست خارج واژن تاثیر می گذارند. اگر پوست خراشیده و خونین شود احساس سوزش دردناکی ایجاد می کند.

سرطان ولو

برخی اوقات سوزش واژن دلیلی برای هشدار نیست. بسیاری از دلایل به راحتی درمان می شوند و بعید است عوارضی ایجاد کنند. با این حال، در موارد بسیار نادر احساس سوزش به دلیل ابتلا به سرطان ولو است. بر اساس اعلام انجمن سرطان آمریكا، سرطان های ولو حدود 0.7 درصد از کل سرطان های زنان در ایالات متحده را شامل می شود. علائم این سرطان عبارتند از:
خارش
درد یا سوزش
خونریزی یا ترشحاتی که به دلیل قاعدگی نیست
تغییرات پوستی در اطراف ولو از جمله تغییر رنگ یا ضخیم شدن
زخم هایی که بهبود نمی یابند

درمان های سوزش واژن بعد از رابطه جنسی

روش های درمانی برای سوزش واژن بسته به علت اصلی بروز آن متفاوت خواهد بود. عفونت هایی مانند STIs ، UTIs ، BV و عفونت های مخمری به طور معمول به یک دوره مصرف آنتی بیوتیک، ضدقارچ یا داروی دیگر نیاز دارند.

افراد باید کل دوز دارو را برای طی شدن دوره درمان حتی با وجود احساس بهبودی مصرف کنند، همچنین مصرف بی مورد آنتی بیوتیک ممکن است منجر به عفونت مخمری شود، بنابراین لازم است فقط داروهای تجویز شده توسط پزشک مصرف شود.

از آنجا که علت دقیق ولوودینیا هنوز ناشناخته است هدف از درمان آن کاهش علائم است. درمان شامل مصرف داروهای ضدافسردگی مانند مهارکننده ‌های بازجذب سروتونین نوراپی ‌نفرین و داروهای ضدتشنج است سایر درمان ها شامل کرم، لوسیون و ژل بی حس کننده است.

برای سرطان ولو درمان ها شامل جراحی، شیمی درمانی، پرتودرمانی و بیولوژیک درمانی است. برای کاهش علائم لیکن اسکلروزوس یا لیکن پلان شاید لازم باشد افراد کرم یا پماد استروئیدی را به صورت مستقیم روی ناحیه آسیب دیده استفاده کنند. این کار ضمن کمک به کاهش خارش، درد و زخم از بدتر شدن وضعیت جلوگیری می کند. اگر فرد دچار سوزش واژن شد و بهبود نیافت باید به پزشک مراجعه کند. برخی از شرایطی ایجاد کننده این علائم نیاز به درمان پزشکی دارند.

بیشتر بخوانید:علائم خشکی واژن و اثرات آن

جلوگیری از سوزش واژن

راهکارهای پیشگیری از سوزش واژن بعد از رابطه جنسی نیز به علت اصلی بروز آن بستگی دارد. به طور کلی برای جلوگیری یا تسکین فوری سوزش واژن مرتبط با رابطه جنسی افراد می توانند موارد زیر را امتحان کنند:
استفاده از روان کننده قبل از رابطه جنسی
شرکت در رابطه جنسی غیرنفوذی
مصرف مسکن های بدون نسخه
استفاده از کیسه های یخ در ناحیه تناسلی
افراد می توانند خطر ابتلا به عفونت هایی را که منجر به سوزش واژن می شود کاهش دهند:
شستشو ندادن
استفاده از روش های جلوگیری از بارداری
صحبت صریح با شرکا در مورد هرگونه عفونت
لباس زیر پنبه ای قابل تنفس
عدم استفاده از برخی محصولات بهداشتی
پاک کردن دستگاه تناسلی و مقعد از سمت جلو به عقب
اگرچه جلوگیری از آتروفی ولوواژینال که با یائسگی رخ می دهد امکان پذیر نیست، اما انجام رابطه جنسی واژینال به طور منظم به کاهش ناراحتی کمک می کند. افراد مبتلا به آلرژی به برخی مواد خاص مانند کاندوم لاتکس می توانند برای جلوگیری از سوزش و تحریک از مارک های دیگر یا انواع کاندوم استفاده کنند. اگر فردی به اسپرم حساسیت دارد می تواند با استفاده از کاندوم از تماس با ماده جلوگیری کند.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

برخی اوقات سوزش واژن به خودی خود از بین می رود. با این حال، بیشتر دلایل سوزش واژن به نوعی درمان پزشکی نیاز دارد. اگر فردی علائمی مانند سوزش واژن را تجربه کند که از بین نمی رود یا حتی تشدید می شود باید به پزشک مراجعه کند. متخصص با تشخیص درست و انتخاب روند درمانی مناسب به بهبودی فرد کمک می کند. در بسیاری از موارد درمان طی چند روز سوزش دردناک را کاهش می دهد. افراد باید قبل از انجام هر نوع فعالیت جنسی از آزمایش STI در آنها اطمینان حاصل کنند.

خلاصه

دلایل زیادی برای سوزش واژن بعد از رابطه جنسی وجود دارد. غالبا این علامت در نتیجه چیزی خوش خیم مانند رابطه جنسی شدید یا کمبود روانکاری است که بسیاری از دلایل آن درمان می شود. با این حال، تشخیص درست برای شخصی که دچار سوزش دردناک در واژن می شود مهم است. سوزش برخی اوقات می تواند علامت یک بیماری جدی تر باشد.

مترجم: الهه زارعی