احتمالا نام بیخ گوشی، بیخ گوشک و یا اوریون به گوش شما رسیده‌است. این بیماری عفونی است و درد زیادی دارد و معمولا کودکان به آن دچار می‌شوند. برای جلوگیری از ابتلا به آن از واکسن‌های MMR برای ایجاد ایمنی در برابر اوریون استفاده می‌شود و همه‌ی کودکان کشور تحت مراقبت پیشگیرانه‌ی این واکسیناسیون قرار می‌گیرند. اما اگر کودک ما به بیخ گوشی مبتلا شد چه کنیم؟ علائمی که نشان‌‌دهنده‌ی بیماری بیخ گوش است، کدامند؟‌ درمان بیخ گوشی چیست و چرا ایجاد می‌شود؟

اگر می‌خواهید به خوبی با این بیماری و در مورد تخصصی مثل گوش و حلق و بینی آشنا شوید با ما همراه باشید.

بیخ گوشی چیست؟

اوریون یا بیخ گوشی یک بیماری عفونی و ویروسی است که از طریق مایعات بدن مثل بزاق، آب بینی و نزدیکی بیش از اندازه به هم، منتقل می‌شود و بیماری‌زایی می‌کند. این بیماری با درگیری غدد بزاقی خود را نشان می‌دهد. یک گروه سه تایی از این غدد بزاقی در زیر گوش شما وجود دارد که با درگیر این بیماری شدن، ورم می‌کنند و بزرگ می‌شوند. برای همین به اوریون بیخ‌ گوشی می‌گویند.

بیخ گوشی در سطح جهان رخ می‌دهد و بیماری ویروسی است که همچنان در حال بیمار کردن کودکان است. ممکن است آسیب‌های به جا مانده از این بیماری مادام‌العمر باشند. یکی از این عوارض، اثر گذاشتن بر شنوایی و کاهش آن است. از طرفی بعد از واکسیناسیون، آمار ابتلا به این بیماری به طرز چشمگیری کاهش یافته‌است.

علائم بیخ گوشی

بیخ گوشی علائمی دارد که با دیدن آن‌ها می‌توان به اوریون شک کرد و بیمار را به متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع داد.‌ البته برخی از افرادی که به بیخ گوشی مبتلا می‌شوند یا علائمی ندارند و یا علائم آن‌ها بسیار خفیف است. معمولا 2 تا 3 هفته بعد از در معرض ویروس بودن و ابتلا، علائم بیماری در شخص بروز می‌کند.‌ مهم‌ترین علامت بیخ‌ گوشی، ورم کردن غده‌های بزاقی است که به صورت یک ورم بزرگ در زیر گلو و گوش خود را نشان می‌دهد. باقی علائم و نشانه‌ها عبارت‌اند از؛

  • وجود درد در غدد بزاقی هر دو طرف یا یک طرف صورت همراه با ورم یک طرفه یا دو طرفه
  • درد داشتن هنگام جویدن غذا و یا صحبت کردن و خوردن آب نوشیدنی
  • تب
  • سر درد
  • درد عضلانی و کوفتگی
  • خستگی و ضعف و بی‌حالی
  • از دست دادن اشتها و بی‌میلی به خوردن غذا

معمولا تب 39 درجه و ورم بیخ گوش چند روز بعد از شدت یافتن بیماری خود را نشان می‌دهد. ورم کردن و دردناک شدن غدد بزاقی به مرور زمان اتفاق می‌افتد و در روز اول جزو علائم بیخ گوشی نیست. بیشتر افرادی که در معرض ویروس باشند و با فرد بیمار برخورد داشته‌باشند، به بیماری مبتلا می‌شوند و علائم را بروز می‌دهند.

علت بیخ گوشی

علت ایجاد بیخ گوشی نوعی ویروس است که به سادگی منتقل می‌شود و از طریق بزاق آلوده بیماری‌زایی می‌کند. بنابراین اگر فرزند شما اوریون گرفته باشد و شخص دیگری که ایمنی نسبت به این بیماری ندارد، از قاشق دهنی او استفاده کند، به این بیماری مبتلا خواهد شد. کسی که نسبت به بیخ گوشی ایمن نشده‌باشد حتی با عطسه و سرفه‌ی فرد آلوده نیز، مبتلا می‌شود.

درمان بیخ گوشی (متخصصین و پزشکان گوش و حلق و بینی)

از آن جایی که بیخ گوشی یک بیماری ویروسی است، به آنتی‌بیوتیک درمانی پاسخ نمی‌دهد و تنها کاری که می‌توانید انجام دهید، تخفیف علائم و احساس آرامش داشتن است. از جمله‌ی اقداماتی که برای آرام کردن خود می‌توانید انجام دهید، شامل موارد زیر هستند؛

  • زمانی که احساس خستگی و ناآرامی می‌کنید، استراحت کنید. فعالیت بیش از اندازه باعث می‌شود که بهبودی شما به تاخیر بیفتد.
  • برای کاهش درد و پایین آوردن تب خود از مسکن‌هایی که نیاز به تجویز پزشک ندارند استفاده کنید. برخی از این مسکن‌ها شامل ایبوپروفن و استامینوفن هستند. استفاده از این داروها در تسریع روند بهبودی و آسان‌تر شدن روند بیماری کمک می‌کند.
  • برای کاهش ورم غدد بزاقی و کاهش علائم بیخ گوشی می‌توانید از آیس پک یا کمپرس سرد استفاده کنید.
  • برای این که تب برای شما مشکلی ایجاد نکند، سعی کنید به طور پیوسته آب بنوشید و از دهیدراته شدن و کاهش آب بدن جلوگیری کنید.
  • از خوردن مواد غذایی سخت که نیاز به جویدن و تحریک کردن بیخ گوشی دارند خودداری کنید و سعی کنید از خوراکی‌هایی مثل ماست و سوپ استفاده کنید.‌ این خوراکی‌ها نیازی به جویدن ندارند و درد کمتری برای بیمار ایجاد می‌کنند.
  • سعی کنید مواد غذایی ترش و اسیدی نخورید. مواد ترش و اسیدی باعث تحریک غدد بزاقی می‌شوند و ترشح بزاق را افزایش می‌دهند. از طرفی می‌دانیم که کسی که بیخ گوشی دارد، غدد بزاقی‌اش ملتهب است. بنابراین این کار باعث تحریک آن‌ها و درد بیشتر می‌شود.

معمولا یک هفته تا ده روز بعد از ابتلا به بیماری، دوره‌ی بیماری سپری می‌شود و می‌توانید به مدرسه یا سر کار برگردید. در این زمان دیگر خطر انتقال بیماری برای شما وجود ندارد و احتمال این که کسی را بیمار کنید کاهش پیدا می‌کند.‌ البته برای تشخیص زمان استراحت و بازگشت به کار و مدرسه باید با یک متخصص که در زمینه ی گوش و حلق و بینی فعالیت دارد مشورت کنید و او تشخیص بدهد که احتمال بیماری‌زایی شما برای دیگران وجود ندارد.

همچنین بیشتر کسانی که یک بار به این بیماری مبتلا می‌شوند، معمولا بار دوم ابتلای بیماری برای آن‌ها وجود ندارد. همین مسئله باعث آرامش خاطر است.

راهکارهای جلوگیری از بیخ گوشی

واکسیناسیون به طرز چشمگیری از ابتلا به بیخ گوشی جلوگیری می‌کند. این واکسن برای اولین بار در یک سالگی تزریق می‌شود و دوز‌های یادآور دارد. نام این واکسن MMR است. اما به هر جهت برای پیشگیری از ابتلا به بیماری بیخ گوشی بهتر است که به فرزندان خود نکات بهداشتی و مراقبتی را آموزش دهید تا از ابتلا به بیماری‌های ویروسی مثل بیخ گوشی که به سرعت انتقال پیدا می‌کنند پیشگیری کنند. برخی از این نکات شامل موارد زیر هستند؛

  • از خوردن خوراکی‌های استفاده‌شده‌ی یکدیگر پرهیز کنند.
  • قاشق و چنگال شخصی داشته‌باشند تا بزاق هم دیگر را وارد بدن یکدیگر نکنند.
  • از نشستن بسیار نزدیک به کسی که علائم دارد بپرهیزند.
  • در صورتی که واکسیناسیون به طور کامل انجام نشده‌است، بلافاصله طبق پروتکل‌های بهداشتی برای تکمیل واکسیناسیون اقدام کنید.
  • هنگام عطسه کردن جلوی دهان خود را بگیرند.
  • در صورتی که فرد مبتلا در یک محل مشترک وجود دارد از ماسک استفاده کنند و فاصله‌ی ایمن را رعایت کنند.
  • از بوسیدن و بغل کردن فرد مبتلا و یا مشکوک پرهیز کنند.
  • در صورتی که فرزند شما تب و یا علائم دارد، بلافاصله به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

هنگام بیخ گوشی به کدام پزشک مراجعه کنیم؟

زمانی که به بیخ گوشی مبتلا می‌شوید، گوش‌ها و غدد بزاقی شما درگیر شده‌اند و این اعضا را دکتر گوش و حلق و بینی درمان می‌کند. بنابراین زمانی که با تب و ورم کردن گردن و زیر گوش مواجه می‌شوید، بلافاصله به دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا عوارض خطرناکی برای شما به جای نگذارد که معمولا نادر اما جبران‌ناپذیر هستند.‌ برای دریافت نوبت دهی آنلاین و یا حضوری بهترین متخصص ‌های گوش و حلق و بینی می‌توانید از دکترتو کمک بگیرید.

Doctoreto.com دکترتو