آیا تا کنون به این فکر کرده‌اید که دکتر غدد کیست و چه وظیفه‌ای را بر عهده دارد؟ اصلا اهمیت وجود این دکتر چیست و ما چرا باید از خدماتی که دکترهای غدد ارائه می‌کنند، استفاده کنیم؟ اگر شما هم دچار علائم خاصی شده‌اید و احتمال می‌دهید که بیماری‌های غددی در بدن شما در حال رشد کردن هستند، بهتر است سری به دکتر غدد بزنید.
دکترهای غدد در زمینه‌ی شناخت انواع بیماری‌های غددی دارای علم و دانش هستند و می‌توانند از پیشروی و به وجود آمدن بیماری در غده‌های مختلف بدن شما جلوگیری کنند.
این افراد دارای مدارکی در این زمینه هم هستند و با مجوز کار می‌کنند. اگر می‌خواهید بدانید که غدد دچار چه بیماری‌های شایعی می‌شود و دکتر غدد چگونه این بیماری‌ها را درمان می‌کند، با ما در ادامه‌ی این مطلب همراه باشید.
دکتر متخصص غدد کیست؟
متخصص غدد یا endocrinologist به فردی گفته می‌شود که تمامی غددهای موجود در بدن و فعالیت آن‌ها را می‌شناسد. سیستم‌های متابولیسم وغددی که در بدن وجود دارند، سیستم‌های درون ریز و برون ریزی هستند که عملکرد هر یک از آن‌ها با دیگری متفاوت است.
این سیستم‌ها به ترشح هورمون‌هایی می‌پردازند که این هورمون‌ها با همکاری با سایر اعضای بدن، توانایی تنظیم عملکرد اعضای مختلف بدن را دارند.
در اصل زمانی که یک انسان می‌تواند بخوابد، می‌تواند فکر کند، می‌تواند غذا بخورد، می‌تواند غذا را هضم کند، می‌تواند ببیند و یا خیلی از فعالیت‌های دیگر را انجام دهد، با استفاده از این هورمون‌ها این کار را می‌کند.
بنابراین نمی‌توانیم از اهمیت وجود هورمون در بدن انسان چشم پوشی کنیم اما گاهی اوقات ممکن است این هورمون‌ها و غددهای مربوط به آن‌ها با مشکلاتی مواجه شوند که در این صورت مراجعه به متخصص غدد از اهمیت بالایی برخوردار است.
وظایف دکتر و متخصص غدد
اگر می‌خواهید به طور کامل بدانید که دکتر غدد کیست، باید نگاهی هم به وظایف این پزشک بیندازید. پزشکانی که در این زمینه فعالیت دارند، می‌توانند بیماری‌های زیادی را تحت پوشش خود قرار دهند. آن‌ها ابتدا اندام‌های مختلف بدن شما را بررسی می‌کنند و پس از تشخیص، فرآیند درمان را آغاز می‌نمایند. برخی از وظایف دکتر غدد عبارتند از:
- بررسی غده‌های آدرنال که در قسمت بالایی کلیه‌ی هر فردی قرار دارند، تشخیص بیماری‌هایی که در این غدد به وجود آمده است و برطرف کردن آن‌ها
- بررسی میزان ترشح انسولین و ارتباط آن با بیماری‌هایی همچون دیابت
- ارائه برنامه ریزی‌های غذایی برای افرادی که بیماری غددی خفیف دارند
- بررسی کردن غددهای زنانه و مردانه‌ای که در بیضه و تخمدان وجود دارد
- بررسی رشد و تکامل مغز و ارتباط آن با غده‌های مختلف موجود در بدن
- شناسایی بیماری‌هایی که در غده‌ی تیروئید وجود دارد
- پیگیری کردن روند درمان بیمار و تجویز داروهای مختلف
بیماری‌های شایع غدد
اکثر افرادی که در حوزه تخصصی شناسایی غدد تحصیل کرده‌اند و در همین حوزه هم فعالیت دارند، بر تشخیص دادن و درمان انواع بیماری‌هایی که به غددهای درون ریز و غددهای برون ریز ارتباط دارند، تمرکز می‌کنند.
این افراد با اجزای مختلف این غددها هم آشنا هستند و می‌توانند علائم مختلف یک بیمار را در راستای رسیدن به علت بیماری مورد استفاده قرار دهند. تمامی بیماری‌های مربوط به غده‌ی تیروئید، دیابت، سندروم‌‌های مربوط به کوشینگ، سندروم‌هایی که در ساختمان تخمدان‌های زنان به وجود می‌آیند، پوکی استخوان و … از جمله بیماری‌هایی غدد هستند که شما باید راه‌های درمان آن را از طریق یک متخصص غدد پیگیری کنید. به طور کلی اگر بخواهیم تمامی بیماری‌هایی که درمان آن‌ها از وظایف پزشکانی که در حوزه‌ی شناسایی غدد فعالیت دارند است را بشماریم، می‌توانیم به بیماری‌های زیر اشاره کنیم:
- انواع دیابت که شامل دیابت نوع یک، دیابت نوع دو، دیابت بارداری، دیابت بی‌مزه و پیش دیابت می‌شود
- اختلالاتی که در غدد هیپوفیز به وجود می‌آیند
- اختلالات موجود در غدد تیروئید و پاراتیروئید
- اختلالات متابولیک
- بیماری‌های آکرومگالی، آدیسون، آدرنال و سرطان آدرنال
- سرطان‌های تیروئید و ندول تیروئید
- بیماری‌های شیهان، ترنر، پرولاکتینوما، فئوکرو موسیتوم، استئومالاسی، چاقی و …
- کمبود هورمون‌های جنسی و زیاد بودن این هورمون‌ها در خون
- اختلالاتی که ممکن است در غدد درون ریز پانکراس و لوزالمعده به وجود بیاید
- پلی کیستیک
- پوکی استخوان
- هیپوگنادیسم مردانه
- انسولینوم
- و ….
آزمایش‌ها و جراحی‌های مربوط به بیماری‌های غدد و متابولیسم
آزمایش‌ها، روش‌های غربالگری و جراحی‌های توصیه شده توسط متخصص غدد به مشکل دقیق شما بستگی دارد. به گفته انجمن پزشکی آمریکا متخصصان غدد از روش‌های آزمایشگاهی، نمونه‌برداری از بافت، تجزیه و تحلیل ژنتیکی و تصویربرداری با وضوح بالا استفاده می‌کنند.
به‌عنوان‌مثال برای ارزیابی افراد مبتلا به بیماری متابولیک استخوان آزمایش تراکم مواد معدنی استخوان انجام می‌شود. دررابطه‌با بیماری‌های تیروئید ممکن است سونوگرافی تیروئید و بیوپسی آسپیراسیون با سوزن و هدایت اولتراسوند انجام شود.
چه زمانی به دکتر غدد مراجعه کنیم؟
شاید برای شما و بسیاری از افرادی که احساس اختلال در غددهای بدن خود دارند، این سوال پیش بیاید که چه زمانی باید به متخصص غدد مراجعه کنیم.
به طور کلی امروزه توصیه‌ی بسیاری از پزشکان این است که افراد با مشاهده‌ی علائم مختلف بیماری‌های غددی، به یک پزشک متخصص در این زمینه مراجعه کنند و اگر بیماری دارند، هر چه سریعتر روند درمان خود را پیش بگیرند. زمانی که شما به دکتر غدد مراجعه می‌کنید، این دکتر با استفاده از ابزارهای مختلف به بررسی و معاینه‌ی غدد موجود در بدن شما می‌پردازد و در صورت لزوم شما را به پزشکان دیگر ارجاع می‌دهد.
برخی از بیماری‌های مهم وجود دارند که اگر شما در درمان آن‌ها کوتاهی کنید، مسلما با بیماری‌های جدی‌تری رو به رو خواهید شد. به همین دلیل پس از دریافت راهنمایی‌های این پزشک، باید به درمان خود بپردازید. از جمله این بیماری‌ها که باید مدیریت شوند می‌توانیم به دیابت، تیروئید، تستوسترون پایین و پوکی استخوان اشاره کنیم.
البته فراموش نکنید که دکتر غدد هم انواع مختلفی دارند. یعنی دکتر غدد تیروئید با دکتر غدد چربی تفاوت دارد. پس اگر قرار است به نزد متخصص غدد بروید، باید ابتدا با آزمایشات مربوطه که اغلب از خون فرد گرفته می‌شوند، بیماری خود را شناسایی کنید و سپس دکتر متخصص غدد را انتخاب کرده و از راهنمایی‌های او بهره ببرید.
ویژگی‌های دکتر غدد خوب
شاید شما هم جزو افرادی باشید که به دنبال یک متخصص غدد خوب هستید. به طور کلی امروزه افرادی که توانایی شناخت و درمان بیماری‌های غددی را دارند، بهترین متخصص در این راستا شناسایی می‌شوند اما بهتر است شما افرادی را انتخاب کنید که برای درمان غدد و شناخت بیماری‌های مختلف از مجوزهای لازم برخوردار هستند و به صورت معتبر در زمینه‌ی علوم پزشکی فعالیت دارند. بدون شک این افراد با علم خود در تسریع روند درمان و پیشگیری از بروز هزار و یک بیماری غددی در بدن یک فرد، تاثیر زیادی خواهند گذاشت.
