متخصصین مغز واعصاب بر این باورند که افرادی که درشب خوب میخوابند و مشکلی در خوابیدن ندارند افراد سالمی هستند همانطوریکه میدانیم خوابیدن خوب سلامتی هر فرد را مشخص می کند ولی اگر کسی دچار بیخوابی شدید هرگز از داروهای خواب آور استفاده نکنید چون بی خوابی بهتر از خوردن داروهای خواب آور است
با اشاره به اینکه خواب خوب برای یک فرد از بیداری هم مهمتر است،تمام فعل و انفعلات سیستم‌های مختلف بدن از جمله سیستم‌های عضلانی، تنفسی، قلب و عروق و خصوصا سیستم مغزی در زمان خواب تغییر می‌کند و امکان بازسازی آنها فراهم می‌شود.
بسیاری از رادیکال‌های آزادی که در بدن تولید می‌شوند و زمینه ابتلا به بیماری‌ها و سرطان‌ها را فراهم می‌کنند در زمان خواب هضم می‌شوند.
خواب خوب شاخصی برای تعیین سلامت یک فرد است و می توان گفت افرادی که راحت و خوب میخوابند وضعیت نرمالی دارند.
هورمون‌های خاصی مسئول تنظیم ریتم خواب در بدن یک فرد هستند، افزود: روند تنظیم این هورمون‌ها معمولا با وجود و یا عدم وجود نور خورشید هماهنگ است.
تنها در یک درصد از افراد اختلالات خواب به مشکلات ذاتی هورمونی بازمی‌گردد.
عدم رعایت بهداشت خواب، وجود نور اضافه و مصنوعی در محیط خواب و پرداختن به فعالیت در موقع خواب را از جمله دیگر عوامل بروز بی خوابی دانست ایران یکی از کشورهایی است که بهداشت خواب در آن به خوبی رعایت نمی شود.
تغذیه هم در بروز بی خوابی نقش دارد و مصرف کافئین و مشتقات آن، مصرف سیگار، مواد مخدر و همچنین مواد محرک با ایجاد اختلال در سطح هورمون‌های تنظیم کننده، خواب فرد را دچار مشکل می‌کند.
افرادی که به دلیل شرایط کاری ساعت فعالیت‌های خود را تغییر می‌دهند و شب‌ها کار می‌کنند،بعد از مدتی تمام سیستم‌های بیولوژیک شخص دچار تغییر می‌شود که این تغییرات معمولا به ضرر فرد است.
بیماری‌های جسمی از دیگر دلایل بروز بیخوابی در افراد هستند که سر دسته این بیماری‌ها، مشکلات سیستم اعصاب مرکزی و مغز است.
اضطراب و افسردگی نیز می‌تواند زمینه بیخوابی را فراهم کند.
در درجه اول باید بیماری زمینه‌ای که موجب بروز بیخوابی شده درمان شود و همچنین افراد بهداشت خواب و تغذیه را رعایت کنند.
درمان دارویی باید تحت نظر پزشک متخصص و در دوره‌های کوتاه مدت استفاده شوند، در غیر این صورت تعادل مرکز خواب شخص را بر هم می‌زنند که بازگشت آن به حالت طبیعی بسیار سخت صورت می‌گیرد.
