آگلوتیناسیون سرد ، آنتی بادی هایی هستند که بطور معمول از نوع IgM هستند که سبب می شوند تا گلبولهای قرمز خون در حرارتهای کم به هم بچسبند.بالا رفتن گذرای این آنتی بادی ها در زمان امراض عفونی بخصوص و مشخصا در پنومونی های آتیپیک ، قابل مشاهده است. اندازه کم آن ممکن است در انسان هایی که بیمار نیستند هم وجود داشته باشد.این تست به شیوه قابل اعتمادی این پنومونی ها را درطی 7-15 روز بعد از آغاز شناسایی می کند.
هر چند آگلوتینین های سرد در دمای مرکزی بدن بی اثر می باشند ، برخی در نواحی باز پوست در دماهای 28 درجه الی 32 درجه سانتی گراد فعال می شوند و ایجاد رنگ پریدگی و آکروسیانوز می کنند (سندرم رینود).
همچنین بی حسی دستها و پاها را ایجاد می کنند. تجمع آگلوتیناسیون وسیع تمام نمونه خون هنگامی که آن را تا دمای -20 درجه سرد کنیم دیده می شود که اوج آن در 4 درجه بوده و دمایی که در آن تغییرات با گرم کردن برگشت پذیر هستند 37 درجه می باشد.با این وجود ، پس از گرم کردن هم کمپلمان ها روی سلول باقی بیماران دارای تیترهای بالای آگلوتین های سرد ، مثل کسانی که میتلا به پنومونی آتیپیک اولیه هستند ، ممکن است پس از تماس مکرر با سرما ، دچار آنمی همولیتیک حاد گذرا شوند. بیماران دارای تیترهای دائما بالا ، ممکن است دچار آنمی همولیتیک مزمن گردند.
آماده سازی بیمار برای آزمایش آگلوتیناسیون سرد
به بیمار توضیح دهید که این آزمون آنتی بادی های داخل خون را که بعد از تماس با دماهی پائئین به گلبولهای قرمز حمله می کنند ، شناسایی می کند.اگر مناسب باشد ، به او اطلاع دهید که برای ارزیابی پاسخ او به درمان ، آزمایش تکرار خواهد شد. به او بگویید که محدودیت غذا و مایعات ضروری نیست و اینکه آزمایش نیاز به نمونه خون دارد و راجع به کسی که خون گیری وریدی را انجام می دهد و زمان آن به بیمار اطلاع دهید و بگوئید که ممکن است در اثر سوزن زدن و فشار تورنیکه احساس ناراحتی گذرایی به او دست دهد.
اگر بیمار در حال مصرف داروهای ضد میکروبی می باشد ، این مسئله را در برگه درخواست آزمایشگاه ذکر کنید ، زیرا این داروها ممکن است با ایجاد آگلوتینین های سرد تداخل داشته باشند.
روش کار برای آزمایش آگلوتیناسیون سرد
1- خونگیری وریدی انجام دهید و نمونه را در یک لوله 7 میلی لیتر بدون ماده افزودنی که قبلا تا 37 درجه سانتیگراد گرم شده است ، بریزید.
2- اگر مشکوک به بیماری آگلوتینین سرد هستید ، بیمار را گرم نگاه دارید.اگر بیمار در معرض دماهای پائین باشد ممکن است آگلوتیناسیون در عروق محیطی رخ دهد و احتمالا منجر به سرمازدگی ، آنمی ، پدیده رینود و در موارد نادر گانگرن کانونی گردد.
3- مراقب علایم اختلالات عروقی مثل لکه دار شدن پوست ، پورپورا ، زردی و یا رنگ پریدگی ، درد و تورم انتهاها و کرامپ انگشتان دست و پا ، باشید.هموگلوبینوری ممکن است در اثر همولیز شدید داخل عروقی ناشی از تماس با سرمای شدید بوجود آید.
4- با نمونه به آرامی کار کنید تا از همولیز جلوگیری شود و آن را فورا به آزمایشگاه بفرستید.
5- نمونه را در یخچال قرار ندهید ، آگلوتینین های سرد روی گلبول های قرمز می نشیند و هیچ مقدار از آنها در سرم باقی نمی ماند.
تفسیر نتایج آزمایش آگلیوتیناسیون سرد
نتایج بصورت مثبت و منفی گزارش می شوند.تیترهای بالا می تواند در اثر پدیده های اولیه و یا ثانویه به عفونت ها و یا بدخیمی های عفونی ، عفونت با سایتومگالو ویروس و آنمی همولیتیک ، میلوم مولتیپل ، اسکلرودرمی ، مالاریا ، سیروز ، سیفلیس مادرزادی ، بیماریهای عروق محیطی ، آمبولی ریه ، تریپانوزومیاز ، تونسیلیت ، استافیلوکوکسمی ، آنفلونزا ،و گاهی اوقات در حاملگی مقادیر افزایش یافته دیده شود.
تیترهای افزایش حاد گذرا غالبا همراه با عفونت های مختلف ویروسی دیده می شود.در پنومونی آتیپیک اولیه ، آگلوتینین های سرد در سرم یک دوم تا دو سوم تمامی بیماران ظاهر می شوندو در عرض هفته اول عفونت های حاد و حتی قبل از آنتی بادی های ضد مایکوپلاسمایی توسط آزمایش فیکساسیون کمپلمان و یا آزمایش مهاری متابولیک ردیابی می شوند.بنابراین در 7 روز معمولا تیتر ها مثبت می شوند و در هفته چهارم با 1:32 در اوج می باشند و به سرعت پس از 6 هفته ناپدید می گردند.وقتی تیترها به ترتیب این طرح را دنبال می کنند و شواهد بالینی پنومونی هم وجود دارد ، تشخیص قطعی می شود.
مجله اینترنتی آزمایشگاه آمثبت