Ketab-pishgiri-shimiaei-az-saratan

 

پیشگیری شیمیایی از سرطان (روش‌هایی در داروشناسی و سم‌شناسی)، گروه مترجمان (دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران)، زیر نظر دکتر سیده فاطمه موسوی، اسفند 1393، تهران: سیناطب و رودگون

از آنجا که شیوع سرطان در جهان و در نتیجه مرگ‌ومیر و ناخوشی ناشی از آن روند رو به رشدی دارد و هزینه‌های درمانی آن نیز سرسام‌آور است، امروزه توجه بیشتری به راهکارهای پیشگیری از بیماری‌های سرطانی می‌شود. یکی از این راه‌ها پیشگیری شیمیایی است.

پیشگیری شیمیایی از سرطان به استفاده از عوامل متفاوت، طبیعی یا بیولوژیک، برای کاهش، معکوس کردن، سرکوب کردن یا به‌تأخیرانداختن بدخیمی؛ در صورت ممکن در مراحل نخستین سرطان‌زایی و در غیر این صورت در مراحل رشد سلول‌های پیش‌بدخیم، است. قدرت بالقوۀ این رویکرد را با آزمایش‌های متعددی روی مواردی از سرطان سینه، پروستات و رودۀ بزرگ نشان داده‌اند.

پیشگیری شیمیایی از سرطان امروزه به سه نوع پیگیری می‌شود: نخستین (برای مثال پرهیز از مواد سرطان‌زا)، دومین (برای مثال غربال‌گری زخم‌لکه‌های پیش‌بدخیم) و سومین (برای مثال پیشگری از وقوع مجدد). هرکدام از این انواع ژن‌ها و پروتئین‌های مخصوص‌ خودشان را دارند که رشدشان را تنظیم می‌کند. بنابراین شناختن ژن یا پروتئین اختصاصی عامل مواد گیاهی‌ پیشگیرندۀ شیمیایی احتمال کارآمدی عامل مورداستفاده در افراد درمعرض خطر را افزایش می‌دهد.

توجه به این حوزۀ پژوهشی به جهت افزایش دانش از مراحل سرطان‌زایی و تعیین اهداف بالقوۀ مولکولی برای برهم‌زدن روند سرطان‌زایی، به‌صورت چشمگیری در جهان افزایش یافته است. همچنین به دلیل موفقیت‌هایی که در پیشگیری شیمیایی از سرطان‌های سینه، پروستات و رودۀ بزرگ حاصل شده است، و نیز این حقیقت که سازمان غذا و داروی ایالات متحده نیز 10 عامل را در کاهش خطر سرطان و درمان زخم‌لکه‌های پیش‌سرطانی مؤثر اعلام کرده است، توجه متخصصان بیشتری به این رویکرد جلب شده است.

کتاب پیشگیری شیمیایی از سرطان مجموعۀ 13 مقالۀ تخصصی عمدتاً در حوزه‌های فارماکولوژی و سم‌شناسی است که سال 2014 توسط انتشارات اشپرینگر به چاپ رسیده است. نویسندگان این مقالات همگی از مشهورترین دانشمندانی هستند که در این حوزه مشغول به فعالیت هستند و در واقع این مقالات نتایج آخرین دستاوردهای آنان به شمار می‌آید. این مقالات همگی روی مطالعات مربوط به پیشگیری شیمیایی از سرطان متمرکزند و تکنیک‌های متعدد موجود در این حوزه را معرفی می‌کنند و از این رو می‌تواند مقدمه و معرفی کلی نیز برای پژوهشگرانی که خارج از این حوزه مشغول هستند، نیز به حساب بیاید. همۀ فصل‌ها شامل بحث‌های کاملی در موضوعات آزمایشگاهی و نیز بالینی هستند و از این جهت همۀ فصل‌ها هم بخش استدلالی دارند و هم بخشی برای توضیح جزئیات اجرای آن.

این کتاب با هدف معرفی روش‌های جدید پیشگیری شیمیایی از سرطان به دانشمندان ایرانی توسط دانشجویان علوم پزشکی تهران زیر نظر مدرس زبان تخصصی این دانشگاه ترجمه شده و به بازار عرضه شده است. مترجمان این کتاب سعی کرده‌اند همه‌جا درکنار ارائۀ ترجمه‌ای روان و قابل‌فهم به زبان فارسی نیز وفادار مانده و معادل‌های فارسی واژه‌های تخصصی این حوزه را نیز درکنار اصطلاحات رایج به کار ببرند. این امر ممکن است کمی به حجم کتاب افزوده باشد یا خوانندگان متخصص را در نگاه اول بیازارد، اما با علم به خدمتی که به زبان فارسی، به عنوان زبان مادری می‌کند، می‌تواند جذاب‌تر و آموزنده‌تر نیز باشد. زبان فارسی، در صورتی می‌تواند زبانی زنده و پویا باقی بماند، که در حوزه‌های مختلف زایایی خود را حفظ کند، در توصیف علم روز به کار برود و بتواند واژه‌های نو برای پدیده‌های جدید ایجاد کند.

سیده فاطمه موسویدکتری زبان‌شناسی تاریخی دانشگاه تهران و مدرس زبان تخصصی پزشکی در دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌گوید: «دانشجویان پزشکی دانشگاه تهران بسیار پرتلاش و علاقه‌مند هستند. آنها توانستند در کنار خواندن درس‌های تخصصی و حجیم‌شان، در ساعات فراغت خود، به ترجمۀ این متن تخصصی بپردازند. من به آنها روش‌های ترجمه، تدوین و تألیف را که در طی سالیان تحصیل و پژوهش خود آموخته بودم، یاد دادم و آنها هم با پشتکار ستودنی خود و علمی که روزبه‌روز افزایش می‌یافت، این کار را محقق کردند». احمد ضیاءالدینی، مهتاب مهری کاکاوند، ریحانه علیخانی، سید محمد فروزان‌نیا، سید محمد مهدی صمیمی اردستانی اعضاء این گروه مترجمان را تشکیل می‌دهند.