می توان با بکارگیری این روش ها حتی بر مشکلات ژنتیکی نیز پیروز شد و خطر ابتلای بدن به انواع بیماری های جسمی و روحی را کاهش داد و سالم زندگی کرد.
حتی اگر سابقه خانوادگی بیماری قلبی-عروقی داشته باشید، با وجود اینکه کد ژنتیکی‌تان شما را در معرض خطر بیشتر قرار می‌دهند، همین اقدامات می‌توانند به یاری شما بیایند.
متعادل کردن خطرات
دکتر اریک ریم، استاد پزشکی در دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد و رئیس برنامه همه‌گیرشناسی قلبی- عروقی در دانشکده بهداشت عمومی هاروارد، می‌گوید: «ما می‌دانیم که70تا 80 درصد از خطر بیماری قلبی را می‌توان با گزینه‌های سبک زندگی توضیح داد، بنابراین حتی اگر چیزی درباره ژن‌های شما ندانیم، هنوز می‌توانیم توصیه‌های واقعی خوبی برای کاهش خطر به شما بکنیم.»
برای مثال حتی اگر شما چندین ژن از 35 ژن شناخته‌شده دخیل در چاقی را داشته باشید، راه‌های بسیاری وجود دارد که از طریق آنها میتوانید میزان چربی را که در بدنتان تجمع پیدا می‌کند، محدود کنید و بنابراین خطر بیماری قلبی- عروقی را در خودتان پایین بیاورید.
بنابراین، توصیه محتاطانه به هرکس این است که گام‌های اولیه برای پیروی از یک رژیم غذایی سالم، انجام فعالیت جسمی کافی، توقف سیگار کشیدن و کاهش مصرف سدیم را برای اجتناب از بیماری قلبی انجام دهد. اتفاقا به نظر می‌رسد که بسیاری از این گام‌ها ممکن است در فعال کردن ژن‌های سودمند و خاموش کردن ژن‌های زیان‌بار نیز مؤثر باشند. اجزای اصلی رژیم غذایی مدیترانه‌ای شامل روغن زیتون، سبزی‌ها و ماهی نیز حاوی عناصر فعال بیولوژیکی هستند که ممکن است بر اینکه کدام ژن‌ها بیان شوند، اثر بگذارند.
به علاوه، برخی از ویتامین‌ها و غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان ممکن است در مقابل آسیب DNA از شما محافظت کنند.
سابقه خانوادگی
دانشمندان تا به حال چندین ژن را شناسایی کرده‌اند که به نظر می‌رسد آسیب‌پذیری برخی از افراد را در مقابل برخی از عوامل خطرساز مانند فشارخون بالا افزایش می‌دهند، اما توجه به سابقه خانوادگی شما از لحاظ بیماری قلبی احتمالا نسبت به نقشه‌برداری دی‌ان‌ای شاخص بهتری برای خطر ابتلای شما به بیماری قلبی است.
دکتر ریم می‌گوید: «اگر پدر شما پیش از 60 تا 65 سالگی از حمله قلبی مرده باشد، شما نسبت به کسی که چنین سابقه‌ای ندارد، 2/5 برابر بیشتر در معرض خطر دچار شدن به بیماری قلبی هستند.»
با اینکه مقداری از این خطر افزایش‌یافته ممکن است از ژن‌های شما منشا گرفته باشد، عوامل محیطی پیچیده نیز در این میان نقش دارند. برای مثال، اگر شما در خانه‌ای بار آمده باشید که افراد اطرافتان سیگار می‌کشند یا غذای ناسالم می‌خورند، این تاثیرات احتمالا در سابقه بیماری والدین شما دخیل بوده‌اند و احتمال اینکه شما نیز در سال‌های بعدی زندگی دچار مشکلات قلبی شوید را افزایش خواهند داد.
با این وجود، علی‌رغم این پس‌زمینه هنوز میتوانید خطر دچار شدن بیماری قلبی‌تان را با شیوه‌های کاملا شناخته‌شده اصلاح سبک زندگی به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهید.
پزشکی شخصی‌شده
بیش از یک دهه پیش، نقشه‌برداری ژنوم انسانی کامل شد، پزشکان امید زیادی داشتند که این «طرح کلی» راه را بر پزشکی شخصی‌شده بگشاید، یک رویکرد درمانی به ظرافت تعیین‌شده براساس خطرات ذاتی (هارد وایرشده) که در DNA شما نقش‌گذاری‌شده‌اند، اما تا به حال این چشم‌انداز به واقعیت نپیوسته است.
دکتر ریم می‌گوید: «تاثیر ژنتیک بر بیماری قلبی اندک است، مگر اینکه شما یکی از جهش‌های ژنی نادر را داشته باشید که شما را در معرض خطر بسیار بالای بیماری قلبی- عروقی قرار می‌دهد و در حال حاضر ما شیوه‌های چندانی برای پیشگیری از این عوارض در اختیار نداریم.»
آزمایش ژنتیکی در آینده ممکن است نقشی کلیدی در تعیین کردن افرادی پیدا کند که به داروهای معینی بهتر پاسخ می‌دهند. در یک مورد، پژوهشگران کشف کرده‌اند که بسیاری از آمریکاییان آفریقایی‌تبار دچار نارسایی قلبی به‌طور خاص به ترکیب دو داروی قدیمی‌تر بهتر پاسخ می‌دهند. جالب این است که پیش از این کشف جدید، این داروها دیگر چندان مورد توجه و استفاده نبودند، زیرا یک بررسی در دهه 1980 نشان داده بود که این داروها نسبت به داروهای جدید کمتر مؤثر هستند.
قرص معجزه‌آسایی وجود ندارد
در حال حاضر قرص معجزه‌آسایی وجود ندارد که شاخص‌های ژنتیکی خاصی را بازآرایی کند، اما در عین حال نیز لازم نیست شما با پروفایل ژنتیکی‌تان بسازید و بسوزید. دکتر ریم می‌گوید: «خطرات کلی ژنتیکی هنوز کاملا اندک هستند و گزینه‌های سبک زندگی بر آنها برتری دارند. شما میتوانید با اقداماتی بر تاثیرات ناشی از سابقه خانوادگی‌تان غلبه کنید و بسیاری از بررسی‌ها نشان می‌دهند که حتی افراد با سابقه خانوادگی قوی بیماری قلبی می‌توانند با استفاده از روش‌های شناخته‌شده اصلاح سبک زندگی خطر بیماری قلبی‌شان به میزان زیادی کاهش دهند.»
منبع: Harvard Health Letter
