جوش(اکنه) یک اختلال مزمن با علت های متفاوت واحد پیلوسباسه پوست بوده و تقریبا تمامی افراد در طول عمر خود به درجات متفاوتی دچار آن هستند (بیش از 80% موارد در دوران بلوغ). یک واحد پیلوسبااسه متشکل از فولیکول مو و یک یا چند غده سباسه(چربی) است.
چهار روند یا عامل در ازیاد اکنه دخیل هستند:
1- افزایش تولید سبوم(پوست چرب)
2- کرااتینیزاسیون غیر طبیعی فولیکولها
3- تکثیر باکتری propioni bacterium acne
4- التهاب
در سن بلوغ تولید و ترشح اندروژنها به طور ناگهانی و شدید افزایش یافته که موجب رشد غدد سباسه و تولید و ترشح زیاد سبوم میشود. اولین ضایعه میکروکمدون به علت تجمع سبوم و انسداد کانال فولیکولی ایجاد میشود. از طرف دیگر باکتری p.acne که یک باکتری بی هوازی است شروع به تکثیر کرده و با ترشح انزیم لیپاز باعث تبدیل گلیسیرید سبوم به گلیسیرید سبوم به گلیسرول و اسیدهای چرب ازاد میشود. اسید های چرب ازاد و نیز برخی از موادکموتاکتیک متشرحه ازp.acne باعث شروع روند التهاب در اطراف واحد پیلوسباسه میشود. با ادامه روند التهاب میکروکمدونها بزرگتر شده و تبدیل به کمدون های بسته یا سر سفید ظاهر میشوند.
کمدون های سر سفید یا سر باز کرده و تبدیل به کمدون های سر سیاه میشوند و یا با پیشرفت التهاب تبدیل به پاپول -پوسچول- و یا به ندرت کیست میشوند.
چه عواملی باعث تشدید یا بروز اکنه میشود؟
هورمونها( اندوژنها- پروژسترون) اب و هوا( رطوبت- گرما- و تعریق)تحریکات فزیکی( فشار-تحریک و ماساژ پوست) داروها( کورتیکو استروئیدها- فنی توئین- و فنو باریتال) قرص های جلوگیری از بارداری( به علت جزء پروژسترونی) ایزونیازید- سیکلوسپورین- لیتیوم و مفادیر زیاد ویتامین گروهb مواد شیمیایی و صنعتی- مواد ارایشیو بهداشتی( به خصوص مواد چرب و روغن دار).
این مطلب توسط دکتر نیما ترابی گلسفید تهیه و برای مجله پزشکی دکتر سلام ارسال شده است.
