بيش از نيمي از جمعيت ايران، افراد زير 25 سال هستند كه اين زنان و مردان جوان، والدين نسل آينده خواهند بود. بنابراين بايد فرصتي داده شود تا ضمن بهره وري از ظرفيت‌هاي خود، سلامت آنان نيز تامين شود.از آنجايي كه نوجواني دوران رشد سريع جسماني و افزايش نيازهاي تغذيه‌اي براي افزايش توده عضلاني و استخواني و ذخيره سازي مواد غذايي در بدن است كمبودهاي تغذيه‌اي ناشي از مصرف ناكافي مواد غذايي در دراز مدت عوارضي چون كمبود و يا تاخير در رشد را بر جاي مي‌گذارد.
به گزارش خبرنگار «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، فديه حق اللهي كارشناس ارشد مامايي با اين توضيح كه تغذيه دوران بلوغ زير بناي ساختار بدني و سلامت فرد در آينده است، در ادامه گفت: استخوان سازي و تحكيم توده استخواني از ويژگي‌هاي دوران بلوغ است. بنابراين تغذيه غني از كلسيم دختران نوجوان، سلامت استخواني آنان را در دوران يائسگي تامين مي‌كند.
مدير پژوهشي مركز تحقيقات بهداشت باروري بيمارستان امام خميني (ره) با اشاره به نقش موثر پروتئين حيواني و گياهي در رشد عضلاني در ادامه بر ضرورت وجود اين ماده مغذي در برنامه غذايي نوجوانان با توجه به جهش رشدي آنان تاكيد كرد و افزود: وجود كافي فيبر در هر وعده غذايي هم، در كاركرد مناسب روده سودمند است. بنابراين وجود دست كم پنج وعده ميوه و سبزي براي رفع نيازهاي تغذيه‌اي در جهت تامين ويتامين‌هاي مورد نياز در برنامه روزانه نوجوان توصيه مي‌شود.
حق اللهي ميزان كافي ويتامين A را در رشد و تقويت سيسم ايمني بدن در مقابله با ابتلا به انواع سرطانها الزامي برشمرد و در ادامه توضيح داد: آهن بايستي به ميزان كافي براي ساخت هموگلوبين و خونسازي در رژيم غذايي فرد وجود داشته باشد تا ضمن جلوگيري از بروز فقر آهن و كم خوني ناشي از آن از بروز عوارضي چون ضعف، بي حالي و كمي حافظه خودداري شود. از اين رو به توصيه كارشناسان مصرف هفتگي يك قرص آهن براي دختران نوجوان الزامي است.
وي گفت: چنانچه دختران نوجوان از فقر ذخاير آهن رنج ببرند، اين عارضه در دوران بارداري تشديد و سبب زايمان زودرس و تولد نوزاداني با تاخير رشد (IUGR) خواهد شد. اين در حاليست كه كم خوني براي مادر نيز عوارضي نظير خستگي، بي حالي، پرخاشگري و سرگيجه را به همراه دارد.
اين كارشناس ارشد مامايي، وجود عنصر روي (ZN) را در ساخت 400 آنزيم بدن ضروري برشمرد و گفت: ايرانيان، ساكنين آسياي شرقي، فيليپيني‌ها و اندونزيايي‌ها به علت فراواني ميزان مصرف نان و برنج كه حاوي مقادير فراواني از فيتات (مانعي براي جذب روي) است به كمبود روي دچارند. از سوي ديگر، پرورش محصولات گياهي در خاك فقير از روي ايران سبب شده كه مواد غذايي پرورش يافته در اين خاك فاقد اين ماده معدني باشند. بنابراين وجود گوشت قرمز در درجه نخست، سپس آجيل و غذاهاي دريايي در برنامه غذايي نوجوانان براي تامين روي مورد نياز از درجه اهميت بالايي برخوردار است.
وي با بيان اين كه علت آكنه بسياري از نوجوانان و دانشجويان كمبود روي سرم خون شناسايي شده است در ادامه تجويز مكمل‌هاي روي را در درمان اين قبيل آكنه‌ها و ريزش مو سودمند برشمرد.
حق اللهي با تاكيد بر اينكه يك ليوان آب پرتقال تازه اندكي كمتر از يك ليوان شير حاوي كلسيم است، در ادامه بر ضرورت وجود دو تا سه ليوان شير و يا جايگزين آن دوغ و ماست در جيره غذايي نوجوانان تاكيد كرد و گفت: كاهش ميزان جذب كلسيم افزون بر افزايش خطر پوكي استخوان، پوسيدگي زود هنگام دندانها را به همراه دارد.
به گزارش ايسنا، دكتر ساغر صالح پور رييس بخش درمان مركز تحقيقات بهداشت باروري و ناباروري دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي هم بلوغ را مرحله گذر از دوران كودكي به نوجواني و كسب قدرت توليد مثل عنوان كرد و افزود: عوارض سوء تغذيه نوجوانان به صورت لاغري مفرط (BMI كمتر از 17) و يا چاقي به ويژه چاقي تنه‌اي (ناحيه شكم و كمر) به صورت اختلالات قاعدگي و بلوغ ديررس تظاهر مي‌كند.
وي با اشاره به شيوع كاهش سن بلوغ نوجوانان، تغييرات آب و هوايي و تغذيه‌اي را از علل احتمالي آن برشمرد و افزود: به نظر مي‌رسد، تغذيه بهتر و فراواني مصرف ويتامين‌ها به ويژه ويتامين E سبب كاهش سن بلوغ شده است.
اين متخصص زنان و زايمان به كوتاهي قد و عوارض روحي رواني به عنوان عوارض بلوغ زود رس اشاره كرد و در ادامه از والدين خواست تا از دادن مقادير فراوان ويتامين E به كودكان خود پرهيز كنند.
وي سن مناسب بلوغ را براي دختران ايراني با توجه به نوع نژاد ،10 تا 12 سالگي عنوان كرد و يادآور شد: فقر آهن و كم خوني حاصل از آن نيز بايد قبل از رسيدن به دوران بلوغ اصلاح شود.
وي مصرف مواد لبني سرشار از كلسيم توام با دريافت ويتامين D از طريق قرارگيري در معرض اشعه نور خورشيد را در رفع اختلالات توده استخواني و بروز پوكي استخوان سودمند دانست و افزود: پيشگيري از بروز پوكي استخوان به ويژه در مناطقي از كشور كه با پديده ازدواج و بارداري زود هنگام روبرو هستند، الزامي است زيرا ازدواج و بارداري سبب افزايش برداشت كلسيم از توده استخواني شده كه خود با بروز و يا تشديد پوكي استخوان همراه است.
اين كارشناس ارشد مامايي در پايان توصيه كرد: افزايش مصرف پروتئين حيواني و گياهي به علت رشد سريع و افزايش حجم عضلات دوران بلوغ، تامين ذخاير آهن بدن از طريق خوردن غذاهايي نظير گوشت، جگر، ماهي و زرده تخم مرغ براي پيشگيري از بروز كم خوني، مصرف روزانه 1000 تا 1300 ميلي گرم كلسيم براي استخوان سازي، افزايش مقادير دريافتي ويتامين‌هاي آ، ب و ث براي رشد و نمو بدن و افزايش مقاومت در برابر بيماريها از طريق مصرف سبزي و ميوه تازه، تامين يد مورد نياز در مناطق كمبود يد از طريق مصرف نمك يددار و بالاخره افزايش مصرف روي از ويژگي‌هاي يك برنامه غذايي صحيح براي نوجوان در حال رشد است.
