آیا می دانستید یاد آوری کردن خاطرات و مرور کردن آنان بهترین کمک برای بهبود سلامت روان افراد سالمند است!
به دور از هر دغدغه‌ای کوچک‌ترین فرصت دست‌یافته، مجالی است برای مرور خاطرات گذشته در ذهنمان. گاهی هم با مرور برخی از آنها و به یادآوری‌شان لبخند می‌زنیم و سری تکان می‌دهیم. معمولا در جمع‌های خانوادگی هم وقتی صحبت از خاطرات گذشته می‌شود، همه به دنبال یادآوری خاطرات خوبی هستیم که حس خوبی به ما بدهد و گاهی هم اگر مسائلی را بازگو کنیم که با یادآوری آنها حالمان بد شود با خود می‌گوییم این بار دیگر این تجربه را تکرار نمی‌کنم. درواقع به نوعی با این تفکر به دنبال اصلاح رفتار یا اقدام اشتباهی هستیم که در گذشته تکرار شده‌ایم درحالی که یادآوری خاطراتی که در سالمندان منجر به ایجاد حس ناخوشایندی در آنها شود به دلیل اینکه دیگری فرصتی برای جبران آن ندارند، ممکن است باعث شود بیش از پیش احساس ناتوانی و مفید نبودن کند.
اگرچه صحبت با افراد مسن درخصوص مسائلی که مربوط به گذشته آنهاست به نوعی از ایجاد فراموشی پیشگیری می‌کند ولی نکته حائز اهمیت این است که در یادآوری خاطرات گذشته مربوط به سالمندان صرفا به مسائلی اشاره شود که منجر به سرخوشی فرد سالمند شود چراکه تاثیر مثبتی بر سلامت روان او دارد. با توجه به اینکه افراد سالمند در گذران این دوره از عمر خود به دلیل احساس ضعف و ناتوانی‌ای که دارند، اغلب دیدگاهشان نسبت به زندگی مثبت نیست و به دلیل از کار افتادگی احساس می‌کنند که حضور فعال و مثبتی در خانواده ندارند. بنابراین اگر در این گروه سنی یادآوری خاطرات منجر به خوشی و لذت شود، او این حس را دارد که در گذشته فردی مفید بوده در غیر این صورت یادآوری شکست‌ها با بار منفی روانی همراه خواهد بود. به همین دلیل توصیه می‌شود افراد تا حد زیادی خاطراتی که برای سالمند در گذشته خوشایند بوده، بیان کنید و از تکرار مسائلی باعث ایجاد سرخوردگی، ناراحتی و ناخوشایندی می‌شود اجتناب شود.
*دکتر حسین ابراهیمی‌مقدم، روان‌شناس بالینی و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران
