دیابت، بیماری مزمنی که هر سال جان بسیاری از مردم را می‌گیرد و یا بسیاری با نقص عضو مواجه می‌شوند. گرچه ژنتیک و ارث نقش بسزایی در این بیماری دارد اما نکته امیدوار کننده این است که می‌توان با کنترل سبک زندگی و اصلاح عادات غلط، به پیشگیری و کنترل این بیماری کمک کرد و از تمام عوارض خطرناک آن ایمن شد. در رابطه با آشنایی کامل بیماری دیابت می‌تواند به مطلب “آشنایی با دیابت و علائم آن + راهکارهای پیشگیری و درمان” مراجعه کنید. اما در این مطلب می‌خواهیم بیشتر درمورد رژیم غذایی مخصوص بیماران دیابتی صحبت کنیم. بهتر است در ابتدا مقدمه‌ای از این بیماری داشته باشیم.

دیابت چیست؟

قند وارد شده به خون، توسط انسولینی که از غده پانکراس ترشح می‌شود، کنترل شده و برای استفاده سلول‌ها به درون آن‌ها هدایت می‌شود. در افراد دیابتی فرایند ترشح انسولین و یا ورود آن به سلول درست عمل نمی‌کند، در نتیجه باعث افزایش قند خون می‌شود. به این پدیده هایپرگلایسمی یا افزایش قند خون می‌گویند. این اتفاق اوایل در قند خون پس از غذا خوردن پیش می‌آید و با پیشرفت بیماری، در قند خون ناشتا نیز خود را نشان می‌دهد.

توصیه‌های مهم در رابطه با رژیم غذایی بیماران دیابتی

قبل از ادامه مطلب، ذکر این نکته ضروری است که از رژیم‌های خودسر، بدون پشتوانه علمی و بدون مشورت با پزشک خودداری کنید. مخصوصا رژیم‌های همراه با محدودیت افراطی، بسیار خطرناک هستند.

دریافت رژیم از متخصص تغذیه برای پیشگیری و کنترل دیابت

بیماران دیابت و یا حتی کسانی که در معرض ابتلا به این بیماری مزمن هستند، معمولاً از سوی پزشک معالج خود به یک کارشناس و یا متخصص تغذیه هدایت می‌شوند تا بر اساس شرایط فردی و بیماری فرد، رژیم غذایی مناسبی داشته باشند. تنظیم رژیم غذایی مخصوص دیابت توسط یک متخصص تغذیه، به همه بیماران دیابتی توصیه می‌شود.

در انتهای همین مطلب، به شما خواهیم گفت بهترین راه دریافت رژیم دیابت از متخصص تغذیه چگونه است.

اما پیش از آن چند توصیه عمومی درمورد تغذیه بیماران دیابتی را با هم مرور می‌کنیم.

10 فرمان مهم برای دیابت

1. از سبزیجات بیشتر استفاده کنید. فیبر سبزیجات به کنترل قند خون کمک زیادی می‌کنند.
2. میوه‌ها نیز دوست شما هستند؛ آن‌ها میزان زیادی فیبر و ویتامین دارند. البته یادتان باشد قند میوه‌ها نیز زیاد است و در مصرف آن زیاده روی نکنید. طبق رژیم غذایی خود از میوه استفاده کنید.
3. نوشیدن حداقل 8 الی 12 لیوان آب می‌تواند به شما کمک کند. اگر از مصرف زیاد آب خسته می‌شوید، کمی خاکشیر یا تخم شرتی و آبلیمو به آن اضافه کنید.
4. استفاده از پروتئین‌های سالم به شما کمک خواهند کرد. گوشت‌هایی که چربی اشباع کمتری دارند مثل گوشت مرغ و ماهی و همچنین پروتئین‌های گیاهی انتخاب بهتری هستند.
5. لبنیات از ارکان اصلی رژیم غذایی سالم است که بهتر است دو واحد در روز مصرف شود.
6. به جای کربوهیدرات‌های ساده مثل قند، شکر و نان سفید، از انواع دیر هضم آن استفاده کنید. مثلا به جای نان سفید، از نان سبوسدار استفاده کنید.
7. مراقب چربی و قند پنهان مواد غذایی باشید. به عنوان مثال سس‌های مختلف حاوی قند هستند و یا کنسروها مقدار زیادی نمک دارند. برچسب مواد غذایی را خوب بخوانید و بعد انتخاب کنید.
8. مصرف زیاد نمک عوارض دیابت را تشدید می‌کند. در حقیقت ابتلای بیماران دیابتی به بیماری‌های قلبی عروقی مثل فشار خون و بیماری‌های کلیوی بیشتر رخ می‌دهد. در نتیجه نمکدان را کنار بگذارید.
9. ورزش کنید. البته شرایط ورزشی شما باید کنترل شده باشد. تاثیر ورزش بر دیابت کاملا مثبت است اما باید تحت نظر کارشناس مربوطه باشید.
10. دمنوش‌ها جایگزین درمان پزشکی و یا رژیم غذایی و ورزش نیستند اما می‌توانند در کنار این‌ها به شما کمک کنند.

و اما در ادامه، توصیه‌های بیشتر و اساسی‌تری برای شما داریم.

1. کنترل دیابت وابسته به کنترل وزن

جمعیت زیادی از بیماران دیابتی دچار اضافه وزن و چاقی هستند؛ توصیه می‌شود جهت کنترل وزن خود، رژیم کاهش وزن بگیرید و فعالیت خود را بیشتر کنید. کاهش وزن در بیماران به کنترل قند خون آنان کمک می‌کند از این رو به رژیم لاغری نیاز هست.

2. تعداد وعده‌ها افزایش؛ اما حجم آن‌ها کاهش یابد!

همانطور که در مقدمه این مقاله توضیح دادیم، بدن فرد دیابتی نمی‌تواند میزان قند خون را تنظیم کند و ممکن است فرد دچار هایپرگلایسمی شود که عواقب خطرناکی دارد. در نتیجه یکی از مهمترین نکاتی که باید رعایت شود، میزان قندی است که وارد بدن می‌شود. در حقیقت باید مراقب بود به یکباره میزان قند خون بسیار بالا نرود.

به این منظور توصیه می‌شود در طول روز سه وعده غذای اصلی و سه میان وعده مصرف کنید. یعنی تقریبا هر 3-4 ساعت یک وعده غذایی متعادل و با حجم مناسب شما مصرف شود.

تعداد و حجم وعده‌های غذایی باید با توجه به شرایط پزشکی، قند خون و کالری مورد نیاز فرد تنظیم شده باشد.

3. تنظیم یک رژیم غذایی متعادل:

خلاصه تمام مواردی که پیرامون تغذیه مخصوص دیابت گفتیم، این است که رژیم متعادل و مناسبی داشته باشید که با توجه به سبک تغذیه سالم تنظیم شده باشد. یادتان باشد تصور قدیمی‌ای که درمورد رژیم بود دیگر صحت ندارد. رژیم سخت نیست و قرار نیست شما را با محدودیت شدید مواجه کند. در یک رژیم متعادل شما می‌توانید از همه گروه‌های غذایی به مقدار مناسب استفاده کنید و هیچ گروهی حذف نمی‌شود.

اما چگونه رژیم مخصوص دیابت داشته باشیم؟

راه آن مشاوره گرفتن از یک کارشناس و یا متخصص تغذیه است. شما می‌توانید با کلی مکافات و سختی راه، تحقیق پیدا کردن یک کارشناس مجرب، صرف زمان و هزینه بالا برای مشاوره، یک رژیم مناسب دیابت داشته باشید.

اما یک راه ساده‌تر نیز هست. می‌توانید اطلاعات کامل خود را برای کارشناسان و متخصصین مجرب ارسال کنید و به صورت آنلاین، رژیم غذایی و یا حتی برنامه تمرینی شخصی سازی شده خود را دریافت کنید. برنامه‌ای که کاملا اصولی و برای شخص شما تنظیم شده تا سلامتی را برایتان به ارمغان بیاورد.