analfissure_large

 

 

شقاق مقعد چه نوع عارضه ای است این بیماری در چه افرادی ایجاد می شود تشخیص شقاق چگونه امکانپذیر خواهد بود ؟درمان دارویی شقاق به چه صورت است ؟روش های پیشگیرانه موثر در برابر این بیماری را می شناسید شقاق حاد نوع پیشرونده این بیماری به شمار می رود که نیازمند درمان های تخصصی دارد جراحی و لیزر از جمله روش های موثر در این زمینه به شمار می روند .

فیشر یا شقاق چیست :
فیشر یا شقاق ترک و یا زخمی است که در ناحیه ابتدای مقعد رخ می دهد که بسیار دردناک بوده و گاهاً با خون ریزی مختصر موقع اجابت مزاج همراه است. علل ایجاد این زخم متفاوت است ولیکن در اکثر بیماران با تغییر اجابت مزاج از قبیل یبوست و یا اسهال شدید همراه است.از نظر فیزیولوژیک مشکلات کاهش خون رسانی در قسمت پشتی مقعد را مطرح کرده اند و بعضی از محققان افزایش فشار داخل کانال آنال (مقعدی) را از علل فیزیولوژیک آن می دانند. شایع ترین محل این زخم در قسمت خلفی است و از نظر بروز فیشر در بین زنان و مردان هر دو به یک اندازه شایع است به خصوص در افراد بالغ جوان شایع تر مشاهده می شود ولیکن این بیماری از نوزادان تا افراد مسن را گرفتار می کند.شقاق در قسمت خلفی شایع تر از بخش قدامی می باشد زیرا خونرسانی این بخش ضعیف تر است.

تشخیص شقاق
با دیدن زخم در مقعد شقاق تشخیص داده می شود . برای رد علل دیگرخون ریزی می توان معاینه داخلی انجام داد. اگر بیمار درد شدید مقعد دارد معاینه داخلی مقعد باید تا بهبودی به تعویق بیفتد. اگر شخص شقاق های متعدد دارد یا در محل غیر معمول مثلا چپ یا راست زخم دارد باید احتمال بیماری های دیگر بررسی شود از قبیل بیماری های التهابی روده ـ سیفلیس ـ نقض سیستم ایمنی ـ سل ـ ایدز ـ کانسر مفعد

درمان شقاق
بهترین و پیشگیرانه ترین روش جهت درمان شقاق رفع یبوست و پیشگیری از یبوست است که با رژیم و عادات غذایی مناسب قابل کنترل است. معمولا در سنین پایین با رفع یبوست و شل شدن مدفوع علایم شقاق از بین خواهد رفت.و اما زمانی که شقاق رخ داد- در صورتی که از شروع علایم ۶-۳ هفته گذشته باشد به آن شقاق حاد می گوییم.شقاق حاد در ۹۵٪ موارد به درمان دارویی جواب می دهد.اگر بیش از ۶ هفته از شروع علایم گذشته باشد شقاق مزمن اطلاق می شود و ۹۵٪ به درمان دارویی جواب نمی دهد. شقاق مرمن اکثرا حاشیه برجسته داشته فیبروتیک شده و زایده پوستی در انتهای آن دیده می شود.اگر که شقاق مزمن در نواحی غیر از خط وسط دیده شود می تواند نشانه بیماری های دیگری همچون کرون ایدز سیفلیس سل و یا لوسمی باشد.

اصول درمانی شقاق
درمان یبوست با رژیم پر فیبر و مایعات و گاهی ملین،کنترل درد،گرم کردن موضع.بی حس کننده های موضعی همراه با کورتیکوستروییدها برای کنترل درد استفاده می شود. اسپاسم اسفنکتر داخلی معمولا با نیتروگلیسیرین و دیلتیازم ۲٪ کاهش می یابد. در مواردی که پماد نیتروگلیسیرین موجب سردرد می شود پماد دیلتیازم بهتر است. پماد با انگشت یا اپلیکاتور وارد می شود؛اگر با انگشت وارد شود بهتر است پماد بمدت ۳۰-۲۰ ثانیه روی اسفنکتر ماساژ داده شود. اگر از اپلیکاتور استفاده می شود دو مزیت دارد که هم پماد عمیق تر وارد شده و هم باعث باز شدن اسفنکتر مقعد می شود.از تزریق بوتاکس نیز در درمان شقاق استفاده می شود. اما این روش دردناک است و درمان قطعی شقاق نمی باشد.نشستن در لگن آب گرم به مدت ۵-۳ دقیقه و ۳ بار در روز به کاهش اسپاسم اسفنکتر و درد کمک می کند

درمان دارویی شقاق
_ برای درد خفیف، از دارو هایی مثل استامینوفن یا بیحس کننده های موضعی استفاده کنید.
_ مالیدن پماد زینک اکسید یا وازلین به ناحیه شاید باعث جلوگیری از احساس سوزش شود.
_ نرم کننده های مدفوع نیز ممکن است به جلوگیری از بروز درد به هنگام اجابت مزاج کمک کنند.
_ امکان دارد پماد لیدوکائین توصیه شود.
ــ پماد نیتروگلیسرین برای شقاق حاد مناسب است که باعث خونرسانی به ناحیه مقعد می شود در نتیجه زخم سریع تر بهبود می یابد.
_ پسیلیوم و سلولز حاوی فیبر فراوان هستند که با جذب آب باعث نرم کردن مدفوع می شوند.
کرم‏ ها، کف‏ ها، پماد ها یا شیاف‏ ها ممکن است در کاهش درد مفید باشند و منطقه گرفتار را لغزنده کنند. خیلی از این محصولات بدون نسخه قابل دسترس هستند یا پزشک تان ممکن است داروی قوی‏ تری تجویز کند.

درمان گیاهی شقاق
مالیدن لعاب بهدانه به پوست برای تسکین و التیام شقاق مفید است.مخلوط میوه کال توت با سرکه جهت شقاق مفید است.افراد دچار بواسیر یا شقاق میتوانند از اثرات درمانی گیاه پنج انگشت سود بجویند و در جوشانده این گیاه بنشینند تا عارضه برطرف شود.برای درمان شقاق میتوان عسل را به موضع مالیده و به صورت آرام ماساژ داد.قبل از اجابت مزاج و دفع مدفوع، دهانه مقعد را با روغن برگ مورد چرب کنید. این امر سبب میشود هنگامی که برای شستشو دست به دهانه مقعد میکشید زخم مقعد دچار کشش و پارگی مجدد نشود.

قبل از هر وعده غذایی، خوردن مخلوط نصف استکان عرق بومادران و نصف استکان عرق آلوئه ورا موثر است.بعد از ناهار و شام، ۲ قاشق غذا خوری اسفرزه را در یک لیوان آب شیرین شده ریخته و بعد از لعاب دادن، آن را میل کرده و حتما بعد آن یک لیوان پر از آب بنوشید.بعد از غذا، یک قاشق سبوس گندم را با یک قاشق جوانه گندم مخلوط کرده و در یک کاسه ماست ریخته و میل کنید و حتما بعد از آن یک لیوان آب بنوشید.هندوانه و انگور و سبزیجات و گلابی و پرتقال زیاد مصرف کنید.به هیچ وجه موز و کیوی و سیب مصرف نکنید.


بیشتر بخوانید: روش های درمان خونریزی مقعدی


درمان شقاق حاد
شقاق حاد

برای درمان این بیماری چند روش وجود درد که بطور هم زمان استفاده می شوند و تا تاثیر کامل، به حدود ده روز زمان نیاز است .
الف) استفاده از موادی که حجم مدفوع را زیاد می کنند و باعث نرم شدن مدفوع می شوند :
با رعایت رژیم غذایی حاوی مواد غذایی فیبردار مانند کلم ، کاهو ، خیار، سیب همراه پوست آن ، میوه جات ، خاکشیر محلول در آب ، اسفرزه محلول در آب ، انجیر خشک که آب انداخته شده است و یا دارو هایی مثل پسیلیوم ، شربت لاکتولوز یا شربت منیزیم می توان به این هدف دست یافت.

ب) نشستن در لگن آب گرم حاوی چند قطره بتادین روزانه سه تا پنج مرتبه و هر بار به مدت حدود بیست دقیقه.

پ) استفاده از دارو های کاهش دهنده درد که شامل پماد بی حسی لیدوکائین بطور موضعی یا دارو های مسکن خوراکی است

ت) استفاده از دارو هایی که باعث افزایش خون رسانی به این ناحیه می شوند مانند پماد نیترو گلیسیرین. این پماد با اتساع عروق خونی ناحیه مقعد باعث افزایش خون رسانی به آن می شود و در نتیجه به ترمیم زخم سرعت می بخشد. البته استفاده از این دارو در بعضی افراد باعث سوزش در محل استفاده یا سر درد می گردد. روش استفاده از آن بطور موضعی روی زخم مقعد دو الی سه مرتبه در روز است .
درمان های فوق تقریبا” همیشه باعث بهبود فیشر حاد می شوند ولی در فیشر مزمن فقط در نیمی ا ز موارد باعث رفع علائم می شود و بقیه افراد نیاز به جراحی دارند.

درمان شقاق مزمن
شقاق مزمن

انواع شقاق مزمن که به به درمان دارویی جواب ندهند باید تحت جراحی قرار گیرند . روش جراحی به این صورت است که قسمتی از عضله داخلی مقعد که دچار انقباض شده است برش زده می شود. این امر باعث می گردد که انقباض رفع شود و درد بیمار از بین برود . پس از رفع درد ، زخم مقعد تدریجا” بهبود خواهد یافت. پس از عمل درد مربوط به شقاق مزمن از بین می رود ولی درد مربوط به برش و انجام جراحی تا چند روز تداوم دارد که با مسکن قابل کنترل است و مشکلی برای بیمار ایجاد نمی کند.اگر که شقاق مزمن در نواحی غیر از خط وسط دیده شود می تواند نشانه بیماری های دیگری همچون کرون ایدز سیفلیس سل و یا لوسمی باشد.

درد سوزش و خارش مقعد
سوزش و خارش مقعد می تواند علل مختلفی داشته باشد که در مراحل اولیه ممکن است به دلیل یبوست ـ پوشیدن لباس های تنگ یا پلاستیکی ـ موی زیر پوستی ـ بیماری های گوارشی و کرمک و یا انواع قارچ باشد که نسبت به درمان در همان مراحل اولیه اقدام کنید در غیر این صورت و توجه نکردن به این علایم بیماری و علایم پیشرفت کرده و بیماری به انواع پیشرفته تر تبدیل خواهد شد.

درمان و جراحی شقاق
در مواردی که شقاق به درمان دارویی جواب ندهد یا بعد از درمان مجددا عود کند توصیه به عمل جراحی بخصوص جراحی شقاق با لیزر می شود.

عمل جراحی شقاق
عمل ترجیحی، قطع نسبی اسفنکتر داخلی می باشد که در نتیجه آن فشار استراحت اسفنکتر کاهش یافته و زخم ترمیم می شود. در ۸٪ موارد بعد از این عمل بی اختیاری در دفع گاز یا مدفوع پیش می آید که این درصد در افرادی که به روش های دیگر مثلا دارو درمان می شوند مشابه است.

لیزر شقاق مقعد
کاربرد لیزر در درمان شقاق

در شقاق حاد می توان از لیزر های کم توان برای درمان استفاده کرد. لیزر هفته ای ۳-۲ جلسه و کلا تا ۱۲ جلسه می تواند ادامه یابد. در این روش لیزر به ترمیم زخم و کاهش درد کمک می کند.
در شقاق مزمن که به درمان های محافظه کارانه جواب نداده است می توان از لیزر های پر توان استفاده کرد. با این نوع لیزر زخم شقاق و زایده پوستی آن برداشته شده و عمل اسفنکتروتومی انجام می شود.
فواید لیزر در درمان شقاق و چرا استفاده از لیزر به جراحی باز شقاق ارجح است
لیزر در هنگام برش و برداشتن تگ پوستی انتهای عصب بریده شده را ترمیم می کند و در نتیجه بیمار بعد از عمل درد نداشته یا درد بسیار کمی دارد.
لیزر عروق کوچک بریده شده در هنگام عمل شقاق را ترمیم می کند و در نتیجه خون ریزی هنگام عمل کاهش می یابد.
عمل لیزر شقاق بطور سرپایی و بدون بیهوشی قابل انجام است.
بیمار فقط شب اول استراحت می کند و نیاز به استراحت بیش تر ندارد.
بیمار بازگشت سریع تر به محیط کار و زندگی طبیعی خود را دارد.
با این نوع لیزر می توان تمام انواع هموروئید، شقاق و فیستول را همزمان درمان نمود.
لیزر محیط عمل را استریل کرده و باعث کاهش عفونت محل عمل می شود. قابل ذکر است به همین علت انتقال بیماری های ویروسی از جمله هپاتیت و ایدز به صفر می رسد.
لیزر هنگام عمل به بافت اطراف صدمه نمی زند و مانند کوتر باعث نکروز نمی شود به همین علت درد بعد از عمل کاهش داشته و به اسفنکتر مقعد آسیبی وارد نمی شود. این مزیت لیزر باعث کاهش عارضه بی اختیاری مقعد می شود.
در صورتی که شخص مبتلا به همورویید نیز باشد این امکان وجود دارد که شقاق و همورویید همزمان جراحی شود.

چرا زخم شقاق به راحتی ترمیم نمی شود ؟
۱- کانال مقعد همیشه مملو از میکروب های مختلف بوده و مستعد عفونت است
۲- عبور مدفوع سخت در طی عمل دفع از ترمیم زخم جلوگیری می کند

مراقبت های بعد از عمل شقاق
شما ممکن است درد خفیفی تا یک هفته بعد از جراحی شقاق تجربه کنید. اگر درد داشته باشید ممکن است از عبور مدفوع جلوگیری کنید که منجر به یبوست شدید تر می شود. نرم نگه داشتن مدفوع به حرکت راحت تر مدفوع در دستگاه گوارش کمک می کند. همچنین برخی از مسکن ها نیز ممکن است یبوست را تشدید کنند. دکتر شما نیز ممکن است مسهل و یا نرم کننده های مدفوع بعد از عمل جراحی تجویز کند.پس از یک رژیم غذایی پرفیبر مدفوع را ججیم و جذب آب به مدفوع را توسط روده افزایش می دهد. غذاهای با فیبر بالا مانند میوه ها و سبزیجات و هم چنین غلات کامل است. برای جلوگیری از یبوست خوردن چهار وعده میوه و سبزی در روز و چهار پیمانه غلات و سایر غلات سبوس دار پیشنهاد می شود. گذاشتن ماسک میوه و سبزی برای بدن فیبر اضافی فراهم می کند. فیبر گندم و جو نسبت به میوه جات برای جلوگیری از یبوست موثرتر است میوه ها و سبزیجات با پوست فیبر بیش تری را برای بدن فراهم می کنند. در صورتی که خانم هستید، روزانه حداقل ۲۰ گرم فیبر و اگر آقا هستید روزانه حداقل ۳۰ تا ۳۵ گرم فیبر مصرف کنید.

عوارض عمل جراحی شقاق
انجام جراحی در بعضی افراد باعث بی اختیاری مختصری در دفع گاز می شود که تدریجا پس از چند ماه مرتفع خواهد شد. در بعضی افراد خون ریزی تداوم خواهد داشت که پس از دو هفته رفع می شود و بعضی افراد پس از عمل احتباس ادرار پیدا می کنند که پس از ۲۴ ساعت رفع می شود.

پزشک آنلاین