آیا ژنتیک تاثیری در دیر خوابیدن و شب بیداری دارد؟

برخی از افراد نمی توانند شب ها زود بخوابند و تا دیر وقت بیدار هستند. سوالی که ممکن است برای شما شب بیداران پیش بیاید این است که آیا شب بیداری و دیر خوابیدن می تواند ژنتیکی باشد؟ در این مقاله از دکتر سلام به جواب این سوال پرداخته ایم. پیشنهاد می کنیم که این مقاله را از دست ندهید. با ما همراه شوید.

یک جهش که روی ساعت درونی بدن و ریتم سیرکادین تاثیر دارد، احتمالا افراد راتا دیروقت بیدار نگه می‌دارد.

برخی افراد هرچقدر هم که تلاش کنند، نمی‌توانند تا شب‌ها به موقع بخوابند؛ صبح هم باز احساس خستگی می‌کنند مگر اینکه خیلی دیرتر از سایر افراد بیدار شوند.

این شب‌زنده‌دارها احتمالا به نوعی از بی‌خوابی به نام Delayed Sleep Phase Disorder یا DSPD مبتلا هستند. بررسی‌ها نشان می‌دهند این اختلال حداقل تا اندازه‌ای می‌تواند به صورت ارثی منتقل شود. به تازگی محققان دانشگاه راکفلر جهشی کشف کرده‌اند که می‌تواند برنامه خواب عجیب این افراد را توجیه کند.

مدیر پروژه، Alina Patke، که خودش را یک شب‌زنده‌دار می‌داند ولی این جهش را ندارد؛ می‌گوید: البته DSDP برای همه‌ی افراد مشکل تلقی نمی‌شود. مثلا اگر شما نگهبان شیفت شب یا موزیسین باشید، شاید اصلا به دنبال تشخیص یا درمان این اختلال نروید. اما برای دانشجوها یا کارمندان این شرایط می‌تواند بسیار زجرآور باشد.

مطالعه‌ی جدید روی یک خانم ۴۶ ساله که همیشه از مشکلات خواب رنج می‌برده، انجام گرفت. به گفته‌ی Patke، وی معمولا ۲ یا ۳ شب و حتی ۵ یا ۶ به خواب می‌رفته. این خانم به مدت ۱۴ روز در اتاقی که نه ساعت و نه پنجره‌ای داشته تحت بررسی قرار داشت. نه تنها او ۵ تا ۷ ساعت دیرتر از افراد نرمال دیگری که در مطالعات قبلی تحت بررسی قرار گرفته بودند، ترشح هورمون خواب‌آور ملاتونین را آغاز می‌کرد. بلکه دوره‌های خواب او هم به طرز عجیبی قطعه قطعه بودند، به گونه‌ای که گاهی در حد چرت‌های کوتاهی بود.

وقتی تیم مطالعه DNA او و خانواده‌اش که از مشکلات مشابهی رنج می‌بردند، بررسی کردند؛ جهشی در ژن Cry1 پیدا کردند. این ژن کد‌کننده‌ی پروتئینی است که می‌دانستیم روی پروتئین‌های اصلی ریتم سیرکادین مثل CLOCK و BMAL (که هرکدام ژن‌های خاصی را فعال می‌کنند… در شماره‌ی بعدی مجله بیشتر به این موارد می‌پردازیم) اثر مهاری دارد. این جهش باعث حذف بخشی از دم پروتئین CRY1 می‌شود که باعث قوی‌تر شدن اثر مهاری آن روی CLOCK و BMAL می‌شود.

سپس تیم مطالعه در بانک ژنتیکی جست و جو کردند و ۳۹ نفر دیگر با همین جهش پیدا کردند. اغلب این افراد هم دیر به خواب می‌رفتند و دیر از خواب بیدار می‌شدند.

روان‌شناس و پروفسور دانشگاه کالیفرنیا، Daniel Kripke، که در زمینه‌ی خواب تحقیقات زیادی انجام داده ولی در این مطالعه نقش نداشته؛ می‌گوید: مطالعاتی که روی جمعیت‌های بزرگ انجام شده، ارتباطی بین این جهش و DSDP نشان نمی‌دهد ولی این مطالعه شواهد قانع‌کننده‌ای نشان می‌دهد که این جهش می‌تواند علت برخی از موارد DSDP باشد.

منبع: جام نیوز