ارتباط مشکلات کلیه با بارداری سالم

مشکلات کلیوی می توانند بر روند بارداری شما تاثیرات منفی بگذارند. حتی می توانند به جنین آسیب رسانده و باعث آسیب رسیدن به سلامتی آن شوند. عفونت مثانه و کلیه خطرات جبران ناپذیری برای سلامتی مادر و جنین دربردارند. در ادامه به مهمترین نشانه های نارسائی کلیه و عوارض ناشی از آن برای زنان باردار اشاره خواهیم کرد.

فرهنگسازی برای سالم بودن و سالم زیستن از ازل تا ابد زندگی بشر نیازمند تلاش و پیگیری است و در این مسیر، کمک گرفتن از نمادها برای ثابت قدم بودن در این فرآیند بسیارحائز اهمیت است.

تعیین روزهایی از سال برای توجه به اعضای مختلف بدن از جمله اقداماتی است که سازمان بهداشت جهانی در فرآیند فرهنگسازی در زمینه سلامت به آن توجه دارد.

بر این اساس از سال 2006، دومین پنجشنبه ماه مارس هر سال را به عنوان روز جهانی کلیه تعیین کرده است.

کارشناسان معتقدند همزمانی روز جهانی زن با روز جهانی کلیه باعث شده مسئولان سازمان بهداشت جهانی شعار سال 2018 امروز را به سلامت کلیه‌های زنان اختصاص بدهد.

دکتر هوشنگ سندگل، متخصص کلیه و مجاری ادراری برای خوانندگان جام‌جم درباره دلیل انتخاب این شعار و ضرورت توجه بیشتر زنان به این عضو مهم بدن نکات ارزشمندی گفت که پیشنهاد می‌کنیم با مطالعه آنها، آگاهی خود را افزایش دهید و اطلاعات خود را به سایر زنان نیز منتقل کنید.

نارسایی کلیه، مشکل جهانی

برخی بیماری‌ها ازجمله نارسایی کلیه، میان زنان و مردان در عین اشتراک از تفاوت‌های قابل توجهی برخوردار هستند. نارسایی کلیه یک مشکل فراگیر جهانی است که در مواقعی حتی باعث مرگ زودرس میان هر دو جنس می‌شود.

در حال حاضر بیش از 200 میلیون نفر از زنان جهان به این بیماری مبتلا هستند و با مرگ 600 هزار نفر در سال، هشتمین علت مرگ و میر زنان در جهان محسوب می‌شود.ویژگی‌های جسمی زنان باعث شده سرعت رشد ابتلای زنان به نارسایی کلیه کمی بیشتر از مردان باشد. شیوع این بیماری در زنان 14 درصد و در مردان 12 درصد است.

نکته تأسف برانگیز این که با وجود بالاتر بودن آمار مبتلایان به نارسایی کلیه اما تعداد زنانی که تحت دیالیز یا پیوند کلیه قرار می‌گیرند، کمتر از مردان است. مسائل اقتصادی در جوامع کمتر توسعه یافته دلیل وجود این نابرابری است. در حالی که بیشترین اهدا کنندگان کلیه زن هستند، این مساله موجب شده زنان با تاخیر و چه بسا هیچ وقت تحت درمان و دیالیز قرار نگیرند و زودتر از موعد به استقبال مرگ بروند.

تفاوت عفونت مثانه و کلیه

اگر خانمی که در سن باروری قرار دارد، در یک سال بیش از چهار بار دچارعفونت ساده مثانه شد، حتما باید تحت نظر پزشک، درمان آنتی بیوتیک دریافت کند.

عفونت مثانه با کلیه متفاوت است. سوزش و تکرر ادرار، علامت عفونت مثانه و تب و درد شدید در پهلوها، علامت عفونت کلیه است. طول درمان عفونت ساده مثانه با آنتی‌بیوتیک سه تا پنج روز و عفونت کلیه دو هفته است.

نکته قابل توجه در تشخیص بموقع نارسایی کلیه، کاهش یا افزایش حجم ادرار است. حجم زیاد ادرار نشانه درست عمل کردن کلیه‌ها می‌تواند نباشد. اگر حجم ادرار فردی کمتر از600 ـ500 سی‌سی (معادل دو لیوان) در 24 ساعت باشد، حتما باید به پزشک مراجعه کند.

شایع‌ترین عوامل نارسایی کلیه

نفروپاتی لوپوسی و عفونت‌های کلیه شایع‌ترین علل نارسایی کلیه در خانم‌ها هستند. نفروپاتی لوپوسی، بیماری خود ایمنی است که سیستم ایمنی بدن علیه سلول‌های مختلف ازجمله کلیه‌ها واکنش تهاجمی نشان می‌دهد و باعث عفونت و تخریب می‌شود. این عفونت‌ها به دلیل سیستم مجاری اداری در زنان بیشتر از مردان است.

بیماری‌های کلیوی و حاملگی

بیماری مزمن کلیه یک عامل خطرناک برای حاملگی محسوب می‌شود.حاملگی در این زنان پرخطر، اغلب ناکام و با سقط جنین و گاهی مرگ مادر همراه است.

ناباروری در این زنان شایع تر است، اما در صورت حاملگی، فرد با خطر ابتلا یا تشدید فشارخون بالا و مسمومیت حاملگی خواهد بود.

با توجه به خطر مرگ در این زنان، متخصصان توصیه می‌کنند پیشگیری از بارداری بخصوص در دوران دیالیز توسط این افراد و خانواده هایشان جدی تر گرفته شود. هر چند زنانی که پیوند کلیه در آنها موفقیت آمیز بوده است می‌توانند با آرامش خاطر تحت نظر متخصصان مربوط باردار شوند. اما تمهیدات پزشکی حتما باید در زمان‌های قبل، حین و بعد حاملگی مورد توجه باشد.

پیشگیری از عفونت کلیه

کوتاه بودن مجاری ادرار در خانم‌ها، تماس جنسی و ماندن ادرار در مثانه به مدت طولانی شایع ترین دلایل ابتلای مکرر زنان به عفونت‌های مجاری ادرار است.

به همین دلیل به زنان توصیه می‌شود قبل و بعد از ارتباط جنسی حتما آب بنوشند و ادرار کنند تا میکروب‌های احتمالی را دفع کنند.

برخی خانم‌ها نسبت به استفاده از سرویس‌های بهداشتی عمومی اکراه داشته و ترس از ابتلا به عفونت دارند. به همین دلیل گاهی هشت تا ده ساعت ادرار را در مثانه نگه می‌دارند و مجاری ادرار را مستعد عفونت می‌کنند.

به گفته کارشناسان، تخلیه مثانه به قدری حائز اهمیت است که حتی اگر آب در دسترس نبود، تخلیه ادرار حتما باید انجام شود؛ بنابراین استفاده از سرویس‌های بهداشتی عمومی تاثیری در ابتلا به عفونت ندارد.

مسمومیت حاملگی در مبتلایان به نارسایی کلیه

مسمومیت حاملگی (پره اکلامسی) بر اثر نارسایی حاد کلیه عامل تهدیدکننده دیگر در دوران حاملگی است. پره اکلامسی، سندرمی است که بر اثر نقص در جاگذاری تخمک درجداره رحم
بروز می‌کند.

این مساله باعث فشار به کلیه‌ها و در نتیجه موجب بالا رفتن فشار خون و دفع پروتئین از طریق ادرار می‌شود.وقتی پرفشاری خون و دفع پروتئین ازحد استاندار بالاتر برود، مادر باردار در خطر مرگ قرار می‌گیرد آنچنان که مسمومیت حاملگی سومین علت مرگ و میر زنان باردار در دنیا محسوب می‌شود.

عدم مراجعه بموقع، مخفی بودن نارسایی کلیه و تشخیص دیرهنگام بیماری یکی از دلایل مهم شایع بودن مسمومیت بارداری است.در کشورهای در حال توسعه که سیستم بررسی‌های قبل، حین و بعد از بارداری ضعیف است، کمرنگ بودن بررسی‌های منظم پزشکی موجب شده این مشکل شایع‌تر باشد.

ورم حاملگی در دست و صورت (ورم حاملگی بیشتر در پاها شایع است)، افزایش ناگهانی وزن، سردردهای شدید، درد در ناحیه بالا و جلوی شکم (که معمولا با معده اشتباه گرفته می‌شود)، تاری دید، درد قسمت بالا و سمت راست شکم روی کبد، فشارخون بالای14 روی 9 و ابتلا به فشار خون بالا از مهم‌ترین علائم و نشانه‌های ابتلای زن باردار به مسمومیت حاملگی است که این زنان حتما باید در صورت مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کنند. هر چند گاهی حاملگی باعث آشکار شدن بیماری نهفته نارسایی کلیه می‌شود.