مفهوم مصونیت در برابر ویروس کرونا در حال حاضر بسیار چالش برانگیز شده است. حتی در حالی که مقامات در سراسر جهان در تلاش هستند تا سرعت واکسیناسیون را افزایش دهند برخی بر این باورند ایمنی حاصل از عفونت طبیعی بسیار قوی تر است و هدف از واکسیناسیون را نفی می کنند.

به گزارش تایمزسوفاندیا، تعدادی از مطالعات بالینی برای بررسی قدرت آنتی بادی های طبیعی شاهدی بر همین موضوع متمرکز شده اند.

اگر قبلا کرونا گرفته اید آیا می توان واکسیناسیون را به تاخیر انداخت؟

حتی در این صورت با رشد انواع جهش یافته کرونا افرادی که در سراسر جهان واکسینه نشده اند در معرض خطر ابتلای مجدد به ویروس کرونا قرار دارند حتی احتمال ابتلا در افراد واکسینه شده نیز وجود دارد.
در حالی که ایمنی برای مقابله با عفونت های آینده گزینه ضروری محسوب می شود آنتی بادی های ناشی از عفونت یا آنتی بادی های واکسن چه هدفی را دنبال می کنند؟ کدام یک موثرتر هستند؟

چگونه عفونت کووید-19 ایمنی ایجاد می کند؟

کرونا ویروس سندرم حاد تنفسی 2 بدن را آلوده کرده و منجر به بروز التهاب احتمالی شده و به قسمت های مختلف بدن گسترش می یابد. هنگام تشخیص ویروس توسط سیستم ایمنی بدن آنتی بادی های دفاعی و گلبول های سفید خون را برای مقابله با عفونت ارسال می کند.
با از بین بردن عفونت پاسخ ایمنی در بدن به عنوان ترکیبی از ایمنی با واسطه و تولید آنتی بادی ایجاد می شود که سطح ایمنی پایداری را ایجاد می کند. این مشابه اتفاقی است که هنگامی که بدن با سایر گونه های عفونی عوامل بیماری زا نیز روبرو می شود رخ می دهد.

چگونه واکسن کووید-19 آنتی بادی تولید می کند؟

واکسن کرونا شامل قسمت های (غیرفعال/ ضعیف شده/ مرده) سویه ویروس یا نوعی پروتئین سنبله (مانند آنهایی که به طور مصنوعی توسط واکسن های mRNA ساخته شده اند) هستند که رفتار سویه عفونی را تقلید می کنند.
هنگام تشخیص قسمت های ویروس توسط سیستم ایمنی بدن با کمک واکنش های التهابی ضروری (در غیر این صورت عوارض جانبی شناخته می شود) و گلبول های سفید خون با از بین بردن ویروس آن را به خوبی به یاد می آورد.
با این فرآیند آنتی بادی ایجاد می شود، بنابراین در صورت مواجهه با ویروس یا پاتوژن واکسن سیستم ایمنی بدن را برای شناسایی ویروس آموزش داده تا با مبارزه با آن بدون اینکه منجر به بروز خطر عفونت بیشتر شود از آن فرار کند.

در صورت ابتلا به کرونا در گذشته آیا باز هم به واکسن نیاز است؟

در حالی که بهبود یافتگان کووید-19 مقداری ایمنی طبیعی دارند، اما در حال حاضر به تزریق واکسن کووید-19 نیز نیاز است زیرا اگرچه مقداری از آنتی بادی ها از وی مقابل ویروس کرونا محافظت می کنند، اما واکسن می تواند از حفاظت طبیعی فراتر رود و برای آنها مفیدتر عمل کند، همچنین برای افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف یا پرخطر نیز گزینه مفیدتری محسوب می شود.
با این حال، افراد بهبود یافته از کرونا در مقایسه با افرادی که به کرونا مبتلا نشده اند ممکن است در حال حاضر فقط به یک دوز واکسن نیاز داشته باشند.
در حالی که این هنوز تحقیقات در حال انجام است، اما متخصصان حوزه پزشکی معتقدند عفونت قبلی به سرعت عملکرد واکسن را تشخیص می دهد و پاسخ آنتی بادی کمی قوی تر را ایجاد می کند (برابر یا بیشتر از 2 دوز انجام می شود)، همچنین وجود سلول های B حافظه به ایجاد محافظت پایدار برای مدت زمان طولانی کمک می کند.

آیا واکسن نسبت به عفونت طبیعی منجر به ایمنی بهتر می شود؟

در حال حاضر بحث درباره مصونیت ویروس کرونا بسیار چالش برانگیز شده است زیرا دانشمندان و متخصصان هنوز به طور کامل نمی دانند ایمنی پایدار در برابر کووید-19 چقدر موثر است.
در حالی که گفته می شود مصونیت طبیعی حدود 90 روز پس از ابتلا به عفونت در اوج خود قرار دارد، اما واکسن ها از طول عمر بیشتری برخوردار هستند و حتی در آینده نیز ارتقا می یابند تا احتمال محافظت از آنها افزایش یابد.

برخی از مدل های واکسن مانند واکسن های فایزر و مدرنا برای ایجاد جدول زمانی طولانی تر موثر بوده و ایمنی بیشتری ایجاد می کنند.
مانند عفونت طبیعی ارزیابی های بالینی نشان می دهد ایمنی ممکن است تا 90 روز در بالاترین سطح خود باقی بماند و پس از آن شروع به کاهش کند. فقط در چند مورد مشاهده شده برای مدت طولانی تری ماندگار است و برای همه قابل تعمیم نیست.
انواع نگرانی ها پیرامون سویه دلتا و نوع لامبدا بسیار زیاد است و دارای ویژگی های شدیدی هستند که قبلا مشاهده نشده اند، همچنین نوع دلتا در حال حاضر یکی از غالب ترین سویه ها در جهان است و باعث بروز عفونت در افراد واکسینه شده یا حتی افراد مبتلا در گذشته نیز می شود.
در حالی که هر دو محیط سطح معینی از حفاظت از آنتی بادی و دفاع ایمنی را اعطا می کنند، اما ایمنی تولید شده توسط واکسن در این لحظه قوی تر است و احتمال حفاظت بیشتری را برای بدن ارائه می دهد.
دلایل متعددی برای همین وجود دارد. از سوی دیگر، نه تنها واکسن های فعلی از نظر بالینی آزمایش شده و کارآمد هستند بلکه کاهش میزان شدت و مرگ و میر را نیز به ثبت رسانده اند. بسته به واکسن تزریقی خطر انتقال عفونت نیز کاهش می یابد.
در مقایسه با این مورد احتمال می رود مصونیت قبلا ساخته شده از عفونت (یعنی آنتی بادی های طبیعی) همچنان از فرد محافظت کند، اما هنوز اطلاعات کافی در مورد واکنش خوب آن به انواع خاص موجود نیست.
اگر شخص دارای ایمنی ضعیف یا عضو گروه های پرخطر باشد ایمنی طبیعی نیز می تواند کمرنگ شود یا تاثیر آن کاهش یابد.
در مرحله دوم از مزیت اضافی واکسن ها می توان به تزریق دوز دوم آن برای تقویت ایمنی اشاره کرد.

دوزهای تقویت کننده کووید در حال حاضر برای کاهش خطر عفونت در برابر انواع القا کننده شدت فعلی و سویه های جدید در حال بررسی است.

در مورد عوارض جانبی چه باید دانست؟

واکسن ها با وجود اینکه زی مراحل زیادی مورد آزمایش قرار می گیرند، اما در برخی افراد باعث بروز عوارض جانبی نیز می شود.
عوارض جانبی به طور معمول همان چیزی است که فرد انتظار دارد یعنی عوارضی شبیه ابتلا به عفونت.

همانطور که در مورد ابتلا به کرونا اطلاعات زیادی در اختیار است عوارض ناشی از تزریق واکسن نیز در حال انتشار است تا افراد با آنها آشنا شوند.
با وجود بروز عوارض جانبی در برخی افراد بعد از تزریق واکسن، اما شدت بیماری و حتی مرگ و میر بعد از واکسیناسوین کاهش می یابد. از این رو، نه تنها عوارض جانبی یا علائم ناشی از واکسن ماهیت ملایم و موقتی دارند بلکه خطر ناشی از عفونت در مقایسبه با عوارض واکسن بسیار کمتر است.

مترجم: الهه زارعی