ایرانی‌ها زیادتر از کشورهای دیگر آدامس می‌جوند! پژوهشهای محققان انگلیسی در سال ۲۰۱۲ اثبات کرد، ایران رتبه نخست استفاده از آدامس را در کل جهان دارد و کشورهای عربستان سعودی و آمریکا در مرحله بعدی قرار دارند، اما این آدامس که این همه طرفدار دارد چه منفعتی دارد و آیا جویدن زیاد آن احتمال دارد که برای سلامتی انسان ضرر داشته باشد؟
آدامس برای اولین‌بار چه زمانی استفاده شد؟
تاریخچه دقیق آدامس خیلی مشخص نیست. به نظر می‌رسد انسان‌ها صدها و شاید هزاران سال قبل صمغ درختان را خورده‌اند و به طور اتفاقی متوجه شده‌اند صمغ برخی درختان خاصیت جویدنی دارد. به این ترتیب استفاده از صمغ گیاهی کم‌کم رایج شد و هنوز هم ادامه دارد. در برخی نقاط ایران مصرف سقز که نوعی صمغ گیاهی است، هنوز مرسوم است.
آدامس‌های اولیه با آدامس‌های امروزی چه تفاوتی دارند؟
آدامس‌های اولیه، صمغ درختان مختلف مانند صنوبر، بنه، آکاسیا و بادام بوده‌اند. حدود
۱۰۰ سال پیش، یک آمریکایی صمغ‌های گیاهی را با شکر، مواد طعم‌دهنده و اسانس ترکیب و برای اولین‌بار آدامس را به شکل بسته‌بندی شده به بازار عرضه کرد. تا مدت‌ها ماده اولیه آدامس صمغ درختان بود اما از حدود ۵۰ سال پیش که پلاستیک اختراع شد، از پلیمرهای سنتزی که همان رزین‌ها یا پلاستیک هستند، در تهیه آدامس استفاده می‌شود. از آنجا که تهیه آدامس با صمغ درختان محدودیت و هزینه بیشتری دارد، امروزه بیشتر آدامس‌هایی که در شکل و طعم‌های مختلف عرضه می‌شوند، پلاستیکی هستند.
این آدامس‌ها ضرری ندارند؟
اینکه پلیمر را بخوریم، اشکال ندارد چون هضم و جذب نمی‌شود و از بدن خارج می‌شود اما منومرها ممکن است سرطان‌زا باشند. احتمال دارد با جویدن آدامس منومرهایی آزاد شود اما شواهد علمی زیادی در این زمینه در دسترس نیست و این موضوع از نظر علمی ثابت نشده است.
چرا بعضی آدامس‌ها نرم و برخی سفت هستند؟
شل و سفت بودن آدامس به پایه اصلی آدامس یا همان صمغ و ماده اولیه‌ای مربوط می‌شود که شرکت‌های مختلف در غلظت و قوام مختلف تولید می‌کنند. آدامس‌های بادکنکی باید خاصیت کشسانی زیادی داشته باشند و به این موضوع باید در تهیه پایه اصلی آدامس توجه شود.
به برخی آدامس‌ها نیز ترکیب‌هایی مانند کافئین اضافه می‌شود.
بله، با توجه به اینکه چه مقدار کافئین به آدامس اضافه شده باشد، جذب بدن می‌شود. ممکن است با جویدن یک آدامس کافئینی به اندازه یک فنجان قهوه کافئین جذب بدن شود.
برخی می‌گویند آدامس برای سلامت دندان مفید است. این درست است؟
در بعضی آدامس‌ها شکر حذف و به جای آن از شیرین‌کننده مصنوعی استفاده می‌شود و ادعا می‌شود جویدن آدامس باعث تمیز کردن دندان‌ها می‌شود در صورتی که مسواک زدن بسیار موثرتر است و این موضوع بیشتر جنبه تبلیغات دارد.
پس آدامس را توصیه نمی‌کنید؟
نه، در تهیه آدامس از ترکیب‌های شیمیایی مختلف، صمغ‌های مصنوعی، رنگ‌ها و اسانس‌های سنتزی و شکر یا شیرین‌کننده مصنوعی استفاده می‌شود. در گذشته از اسانس‌های طبیعی میوه استفاده می‌شد اما در حال حاضر مواد شیمیایی که فرمولی شبیه اسانس طبیعی دارند به کار می‌روند. به هر حال رنگ و اسانس شیمیایی از بافت آدامس خارج و وارد بدن می‌شود. اگرچه این رنگ و اسانس‌ها خوراکی‌اند و روی حیوانات آزمایش شده‌اند، اما مصرف زیادشان توصیه نمی‌شود. علاوه بر اینها، اغلب برای شیرین کردن آدامس از شکر استفاده و مدتی بعد از جویدن آدامس، شکر که چاق‌کننده است و باعث خرابی دندان‌ها می‌شود، از بافت آدامس خارج و وارد دهان می‌شود. در آدامس‌های رژیمی به جای شکر از شیرین‌کننده‌های مصنوعی و کم‌کالری مانند ساخارین و آسپارتام هم استفاده می‌شود که احتمال سرطان‌زایی این ترکیب‌ها هم وجود دارد. در مجموع جویدن آدامس هیچ سودی ندارد و بیشتر جنبه سرگرمی دارد.
منبع- دندانه
