با روش های تصویر برداری ستون فقرات آشنایی دارید؟ ستون فقرات ۳۳ مهره دارد: از ۲۴ مهره پری ساکرال (۷ عدد مهره های گردن، ۱۲ عدد مهره‌ های پشتی و ۵ عدد مهره ‌های کمر) را تشکیل می‌ دهند. بعد از آن مهره های تشکیل دهنده استخوان خاجی یا ساکروم (۵ مهره خاجی به هم جوش می خورند) و دنبالچه (۴ مهره دنبالچه به هم جوش می خورند) قرار دارند. ۲۴ مهره پری ساکرال آزاد هستند و اجازه حرکت می دهند و سبب انعطاف پذیر شدن ستون فقرات می شوند. دوام ستون فقرات توسط لیگامان، ماهیچه ها و شکل استخوان ها فراهم می شود. در ادامه این مقاله ار بخش پزشکی و ارتوپدی دکتر سلام به توضیج کامل درباره روش های تصویر برداری ستون فقرات پرداخته و با آنها آشنا می شویم.

ستون فقرات

روش های تصویر برداری ستون فقرات

وقتی بعد از مشاهده علائمی نظیر گردن درد و کمر درد که ممکن است با سایر علائم همراه باشند به متخصص مراجعه می کنید، وی از شما آزمایش هایی می گیرد تا منبع مشکل را پیدا کند. این آزمایش ها شامل برخی آزمایش های تصویر برداری از ستون فقرات برای تشخیص بهتر مشکل هستند.

اگر باردار هستید، یا به عامل کنتراست به کار برده در این آزمایش ها آلرژی دارید حتما پزشک را در جریان بگذارید چون در این شرایط معمولا نمی توانید برخی از این آزمایش ها را انجام دهید. قبل از انجام این آزمایش ها باید جواهر آلات خود را در بیاورید و از روپوش مخصوص استفاده کنید.

در ادامه به رایج ترین روش های تصویر برداری که پزشک برای بررسی ستون فقرات پیشنهاد می دهد اشاره می کنیم:

اشعه ایکس (رادیوگرافی)

معمولا اولین آزمایشی که متخصص پیشنهاد می دهد آزمایش ساده اشعه ایکس یا رادیوگرافی است. این آزمایش با کمک امواج برای نفوذ به استخوان ها و بافت های نرم با چگالی های مختلف انجام می شود تا قسمت های استخوانی ستون فقرات را نمایش دهد. تصویر برداری با اشعه ایکس روشی غیر تهاجمی است.

به متخصص کمک می کند که تغییرات ستون فقرات و دیسک بین مهره ای، هم ترازی و انحراف ستون فقرات، عدم ثبات ستون فقرات، نقص های ارثی ستون فقرات، آسیب های ایجاد شده توسط ضربه، پوکی استخوان (کمبود کلسیم در استخوان ها)، عفونت و تومور را اندازه گیری کند. گاهی متخصص پیشنهاد می دهد که تصویر برداری اشعه ایکس در موقعیت های مختلف انجام شود تا دقیق تر مشکل را بررسی کند.

میلوگرافی

میلوگرافی برای تشخیص بهتر قسمت هایی که ستون مهره ها و عصب های نخاعی فشرده هستند انجام می شود. معمولا از بیحسی موضعی در این آزمایش استفاده می شود. در این روش متخصص، که معمولا رادیولوژیست است، یک رنگ از طریق سرنگ به کانال نخاعی تزریق می شود که این رنگ با مایع نخاعی ترکیب می شود و در کانال نخاعی گردش پیدا می کند. معمولا اشعه ایکس و سی تی اسکن بعد از تزریق رنگ صورت می گیرند تا از قسمت هایی که رنگ متوقف شده تصویر برداری کنند.

این روش های تصویر برداری به متخصص این امکان را می دهند که از قسمت هایی که کانال نخاعی تنگ شده تصویر برداری کند که ممکن است علائم فرد به همین علت اتفاق افتاده باشند. از میلوگرافی هنگامی استفاده می شود که انجام MRI به دلایلی میسر نیست یا پزشک قصد دارد که به اطلاعات اضافی مفید دسترسی پیدا کند تا در تکمیل تشخیص خود از آن ها استفاده کند.


بیشتر بخوانید: ورزشهایی برای درمان انحراف ستون فقرات


ستون فقرات

MRI

امروزه از MRI به طور گسترده برای تشخیص اختلالات و بیماری ها استفاده می شود. در MRI از یک میدان مغناطیسی برای تنظیم هسته اتم های هیدروژن در آب بدن و سپس از امواج رادیوفرکانس برای تغییر استفاده می کنند. تغییرات میدان مغناطیسی و انرژی که توسط این اتم ها ایجاد می شوند توسط اسکنر قابل کشف هستند و تصاویر جزئی از درون بدن به دست می دهند. به علاوه در این روش از اشعه یونیزه‌‌ کننده استفاده نمی شود.

علاوه بر این که از MRI در تشخیص ناهنجاری های استخوان های ستون فقرات استفاده می شود بلکه به تغییرات دیسک، فتق دیسک کمر، برآمدگی دیسک کمر، فشردگی و تنگی کانال نخاعی، مشکلات ارثی، عفونت های نخاعی، تومورها، شکستگی ها و آسیب به بافت های نرم و لیگامان هایی که ستون فقرات را پشتیبانی می کنند نیز حساس است. MRI روش مناسبی برای به تصویر کشیدن ناهنجاری های ستون فقرات است. کنتراست درون وریدی چیزی است که برای بهتر به تصویر کشیدن ساختارها یا ناهنجاری خاص در ستون فقرات از آن استفاده می شود.

برای انجام این اسکن، بیماران در ساختار لوله ای شکل دراز می کشند و زمان اسکن می تواند بین ۲۵_۴۵ دقیقه طول بکشد. اگر ترس از تنگنا دارید با متخصص درباره راه هایی که MRI را برای شما راحت تر می کنند صحبت کنید. این روش غیر تهاجمی است. به علاوه هر گونه ابزار فلزی از جمله گیره های فلزی مو را باید قبل از انجام MRI در بیاورید. افرادی که مفصل مصنوعی دارند هم می توانند این آزمایش را انجام دهند.

چرا MRI انجام می شود؟

تصویر برداری MRI می تواند بسیاری از اختلالات مربوط به مهره های کمری را تشخیص دهد، از جمله اختلالات مربوط به استخوان ها (مهره ها)، مشکلات بافت نرم (از جمله طناب نخاعی) و مشکلات عصب ها و دیسک. گاهی MRI برای بررسی آناتومی مهره های کمری انجام می شود تا برای انجام جراحی روی مهره های کمر برنامه ریزی شود یا تغییرات ستون فقرات را بعد از جراحی بررسی کنند.

برای مثال MRI می تواند قسمت هایی از ستون فقرات که در آن قسمت ها کانال نخاعی (که شامل طناب نخاعی است) به طرز ناهنجاری باریک شده و به جراحی نیاز دارد را تشخیص دهد. علاوه بر این می تواند دیسک ها را هم بررسی کند و وجود برآمدگی، شکستگی و فشار روی طناب نخاعی و عصب های نخاعی را بررسی کند.

ستون فقرات

MRI ستون فقرات به بررسی علائمی همچون درد در کمر، پا درد، بیحس شدن، احساس سوزش و ضعیف شدن و مشکلات مثانه و کنترل حرکات روده می پردازد. علاوه بر این می تواند به تشخیص تومور، خونریزی، ورم، ناهنجاری های رشدی و ساختاری، عفونت و التهاب در مهره ها و بافت های اطراف بپردازد.

خطرات

روش تصویر برداری MRI روشی آسان و بی خطر است. میدان مغناطیسی و امواج رادیویی با انرژی پایین که در این روش از آن ها استفاده می شود، تاکنون هیچ خطری برای سلامتی نداشته اند. این پروسه می تواند بدون برجا گذاشتن اثرات جانبی بارها تکرار شود. اگر کودک برای انجام این روش به مسکن نیاز داشته باشد، می توانید درباره مزایا و معایب آن با پزشک صحبت کنید.

دیسکوگرام

دیسک ها لایه ها یا مفاصلی بین مهره ها هستند و می توانند علت کمر درد یا گردن درد باشند. با این که MRI و سی تی اسکن می توانند تصاویر جزئی فراهم کنند اما گاهی پزشک آزمایشی به اسم دیسکوگرام را پیشنهاد می دهد تا بتواند منبع درد را بهتر شناسایی کند. این کار شامل قرار دادن یک سوزن در دیسک و تزریق رنگ کنتراست به مرکز دیسک است. سپس متخصص بررسی می کند که آیا با تزریق کنتراست و افزایش فشار به دیسک مورد نظر، فرد دردی شبیه به درد عادی کمر که همیشه تجربه می کرد را حس می کند یا نه.

بعد از اتمام دیسکوگرام معمولا از اشعه ایکس و سی تی اسکن استفاده می کنند تا ببینند که آیا رنگ در مرکز دیسک مانده است و یا به قسمت بیرونی دیسک وارد شده است (سوراخ بودن دیسک). اگر رنگ وارد قسمت بیرونی دیسک شده باشد این موضوع نشان دهنده شکاف در دیواره دیسک است که می تواند منبع کمر درد باشد.

ستون فقرات

تست تراکم استخوان (DXA)

تست تراکم استخوان که به آن اشعه ايکس با انرژی دوگانه (DXA) هم می گویند نوع خاصی از آزمایش های اشعه ایکس است که می تواند میزان تراکم استخوان ها را بررسی کند. این تست تراکم مواد معدنی استخوان (BMD) را بررسی می کند که به متخصص این امکان را می دهد تا وجود پوکی استخوان، استئوپنی یا سایر بیماری ها که احتمال وجود شکستگی به خصوص در مهره ها را زیاد می کنند را بررسی کند.

دستگاه DXA از اشعه ایکس با دوز پایین استفاده می کند. تفاوت بین استخوان ها و بافت های نرم اطراف، توسط نرم افزارهای مخصوص کامپیوتری بررسی می شود که می توانند تراکم استخوان ها را بررسی کنند.

سی تی اسکن

سی تی اسکن دستگاهی است که از پرتوها برای به دست آوردن تصویری دو بعدی و سه بعدی از اجزای بدن از جمله ستون فقرات استفاده می کند. بیماران روی تخت مخصوص دراز می کشند سپس این تخت به سمت اسکنر حرکت داده می شود. بعد از آن تصاویر زیادی از قسمت آسیب دیده تهیه می شود. این تصاویر اطلاعات دقیقی تهیه می کنند و به پزشک این امکان را می دهند که آناتومی ستون فقرات را بررسی کند.

علاوه بر این از این تست ها در بررسی تغییرات ستون فقرات، تنظیم بودن ستون فقرات، وجود شکستگی، ناهنجاری های ارثی، فتق دیسک و تنگی کانال نخاعی استفاده می کنند. با پیشرفت اسکنرها، می توان از تمام قسمت های ستون فقرات تنها در چند دقیقه تصویر برداری کرد. گاهی رنگ کنتراست به یکی از رگ ها تزریق می شود تا ساختار بافت نرم و رگ های خونی را بهتر به تصویر بکشد. وقتی سی تی اسکن بعد از میلوگرام انجام شود بهتر می تواند قسمت هایی که طناب ها و عصب های نخاعی فشرده شده اند را بررسی کند.

ستون فقرات

استفاده سی تی اسکن در آسیب های ستون فقرات

شاید بیشترین مورد استفاده از سی تی اسکن ستون فقرات بررسی آسیب های ستون فقرات در بیمارانی است که آسیب دیده اند. از سی تی اسکن ستون فقرات برای بررسی شکستگی های ستون فقرات به علت آسیب و همچنین بررسی ستون فقرات قبل و بعد از جراحی هم استفاده می شود. کمک به تشخیص درد در ستون فقرات یکی از دلایل اصلی درد در ستون فقرات که توسط سی تی اسکن تشخیص داده می شود می تواند فتق دیسک بین مهره ای باشد. معمولا این تشخیص توسط سی تی میلوگرافی انجام می شود.

به طور دقیق تراکم استخوان ها در ستون فقرات را بررسی می کند و احتمال وجود شکستگی های ستون فقرات در بیمارانی که در خطر پوکی استخوان هستند را بررسی می کند. ناهنجاری های ارثی ستون فقرات یا اسکولیوز را بررسی می کند. انواع تومورهای ستون فقرات را بررسی می کند. از جمله آن هایی که از سایر نقاط بدن منتشر شده اند. بعضی از تومورهایی که در جاهای دیگر بدن وجود دارند در ابتدا با یافتن سلول های بدخیم (متاستاز) در مهره ها تشخیص داده می شوند؛ سرطان پروستات یک نمونه از این موارد است.

از این روش در پروسه هایی همچون بیوپسی از قسمت های مشکوک برای بررسی سرطان یا برداشتن مایعات از قسمت عفونی (آبسه) هم استفاده می شوند. در بیمارانی که تنگی کانال نخاعی، شکستگی مهره ها‌، عفونت و بیماری هایی مثل آرتریت دارند. سی تی اسکن ستون فقرات چه هنگامی که به تنهایی انجام شود و چه هنگامی که همراه با MRI باشد اطلاعات مفیدی فراهم می کند.


بیشتر بخوانید: تاثیر غذاخوردن بر درد ستون فقرات


چرا سی تی اسکن مهره های کمر انجام می شود؟

سی تی اسکن یکی از روش های تصویر برداری است که پزشک برای بررسی مشکلات ستون فقرات از آن استفاده می کند. این مشکلات شامل دردی که به علت آسیب اتفاق افتاده، بیماری و عفونت هستند.

سایر دلایلی که ممکن است پزشک سی تی اسکن را پیشنهاد دهد شامل این موارد هستند:

  • کمر درد همراه با تب
  • نقص های مادرزادی که روی ستون فقرات تاثیر می گذارند.
  • فتق دیسک
  • عفونت
  • آسیب به ستون فقرات
  • درد در قسمت پایین کمر
  • مالتیپل اسکلروزیس (MS)
  • استئوآرتریت
  • آسیب عصب ها
  • مشکلات کنترل مثانه
  • علائم سرطان
  • آمادگی برای جراحی ستون فقرات
  • ضعف، بیحسی و سایر مشکلات در پاها

سی تی اسکن با MRI یکسان نیست. MRI استخوان ها، دیسک ها و طناب نخاعی را نشان می دهد. MRI می تواند فضای بین استخوان های مهره که عصب ها از آن جا عبور می کنند را نشان دهد.

ستون فقرات

خطرات سی تی اسکن چه هستند؟

ممکن است بخواهید درباره میزان پرتوهای استفاده شده در طول سی تی اسکن و خطرات آن از پزشک سوال بپرسید. ایده خوبی است که تمام دفعاتی که در معرض پرتوها قرار گرفته اید را یادداشت کنید، برای مثال آخرین بار چه زمانی در معرض سی تی اسکن یا اشعه ایکس بوده اید. سپس پزشک را مطلع کنید. خطرات مربوط به قرار گرفتن در معرض پرتوها به جمع دفعاتی که آزمایش اشعه ایکس داشته اید و طول دوره درمان بستگی دارد. اگر باردارید یا حدس می زنید که باردارید، باید قبل از انجام آزمایش پزشک را در جریان قرار دهید.

قرار گرفتن در معرض بعضی پرتوها در طول بارداری می تواند به نقص نوزاد هنگام تولد منجر شود. اگر زن باردار مجبور به انجام سی تی اسکن در طول بارداری شد، نکات احتیاطی زیادی باید رعایت شوند تا قرار گرفتن جنین در معرض پرتوها را به حداقل برسانند. مادرانی که شیر می دهند بعد از تزریق مواد کنتراست باید ۲۴ ساعت صبر کنند و سپس شیردهی را از سر بگیرند. اگر در سی تی اسکن از مواد کنتراست برای فرد استفاده شود احتمال ایجاد آلرژی به مواد تزریق شده وجود دارد. افرادی که به مواد تزریق شده حساس هستند باید پزشک خود را در جریان قرار دهند.

مطالعات نشان داده اند که ۸۵ درصد از افراد به این مواد پاسخ آلرژیک نشان نمی دهند اما اگر به این مواد حساسیت دارید یا مشکلات کلیوی دارید حتما پزشک خود را در جریان این موضوع قرار دهید. در برخی شرایط ماده کنتراست می تواند سبب نارسایی کلیوی شود. تاثیر ماده کنتراست روی بیماری های کلیوی در چند دهه اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته چون بیمارانی که مشکلات کلیوی دارند پس از قرار گرفتن در برابر ماده کنتراست بیشتر در معرض آسیب قرار دارند.

علاوه بر این، افرادی که داروی دیابت متفورمین (گلوکوفاژ) مصرف می کنند هم باید قبل از تزریق ماده کنتراست پزشک خود را از این قضیه مطلع کنند، چون ممکن است سبب اختلال نادری به نام اسیدوز متابولیک شوند. اگر متفورمین دریافت می کنید باید مدتی قبل از انجام سی تی اسکن مصرف آن را قطع کنید و بعد از آن نیز تا ۴۸ ساعت پس از تزریق این دارو را مصرف نکنید.

قبل از این که دوباره مصرف متفورمین را شروع کنید باید آزمایش خون دهید تا عملکرد کلیه ها بررسی شود. با توجه به سایر مشکلاتی که فرد دارد ممکن است اختلالات دیگری باشند که پس از تزریق این ماده به وجود بیایند. قبل از انجام این پروسه درباره تمام نگرانی هایتان با پزشک خود مشورت کنید.

ستون فقرات

چگونه باید برای سی تی اسکن آماده شوم؟

اگر قرار است سی تی اسکن داشته باشید پزشک یک سری دستورالعمل ها برای رعایت در اختیار شما قرار می دهد.

احتیاط

اگر باردارید یا احتمال می دهید که باردار باشید حتما قبل از انجام این آزمایش با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است که پزشک گزینه های دیگری در اختیار شما قرار دهد.

لباس پوشیدن

ممکن است که پزشک قبل از انجام سی تی اسکن از شما بخواهد که از روپوش مخصوص استفاده کنید. در این صورت باید برای تهیه روپوش اقدام کنید. تمام جواهرآلات و وسایل قیمتی خود را هم در خانه بگذارید.

ماده کنتراست

سی تی اسکن می تواند همراه با ماده کنتراست یا بدون آن انجام شود. ماده کنتراست به رادیولوژیست امکان بررسی درون بدن را می دهد. برای برخی از بیماران نباید از ماده کنتراست زا یددار استفاده شود. اگر در عملکرد کلیه هایتان مشکل وجود دارد حتما قبل از انجام آزمایش پزشک را مطلع کنید. در این شرایط ممکن است که پزشک اجازه دهد که این اسکن را بدون ماده کنتراست انجام دهید یا از سایر روش های تصویر برداری استفاده کنید.

گاهی پزشک از بیمار می خواهد که یک فرم را امضا کند که در آن خطرات و عوارض جانبی مربوط به ماده کنتراست و سایر گزینه ها به طور دقیق توضیح داده شده اند. رایج ترین نوع سی تی اسکن استفاده از دبل کنتراست است که در آن فرد باید قبل از انجام سی تی اسکن ماده کنتراست بنوشد. هر چه ماده کنتراست بیشتری را بنوشید تصاویر واضح تری برای بررسی توسط رادیولوژیست فراهم می شوند. در این روش علاوه بر نوشیدن کنتراست از تزریق کنتراست هم استفاده می شود.

آلرژی

اگر به مواد کنتراست آلرژی دارید حتما از قبل تیم پزشکی را از این موضوع آگاه کنید. اگر آنافیلاکسی شدید دارید یا در گذشته به ماده کنتراست آلرژی داشته اید از ماده کنتراست برای شما استفاده نمی شود. اگر در گذشته به این ماده واکنش خفیف تا متوسط نشان داده اید، قبل از شروع سی تی اسکن باید دارو مصرف کنید. وقتی به پزشک مراجعه کنید به طور دقیق این مسائل را توضیح خواهد داد.

خوردن/ نوشیدن

اگر پزشک تشخیص داده که از سی تی اسکن بدون کنتراست برای شما استفاده کند، می توانید قبل از انجام آن بخورید، بنوشید و به میزان تجویز شده دارو دریافت کنید. اگر قرار شد که سی تی اسکن همراه با کنتراست داشته باشید، سه ساعت قبل از انجام سی تی اسکن چیزی نخورید. اما می توانید برخی نوشیدنی ها را بنوشید. به علاوه بسته به نوع دارو، می توانید قبل از شروع سی تی اسکن دارو مصرف کنید.

ستون فقرات

دیابت

افرادی که دیابت دارند باید سه ساعت قبل از شروع اسکن یک صبحانه یا ناهار سبک بخورند. بسته به نوع داروهای (خوردنی) دیابت گاهی باید تا ۴۸ ساعت بعد از سی تی اسکن مصرف آن ها را قطع کنید.

دارو

اکثر بیماران می توانند داروهای خود را مثل همیشه مصرف کنند. بسته به نوع داروها و وضعیت بیمار، پزشک پس از بررسی نکات لازم را به فرد ارائه خواهد داد.

تجهیزات سی تی اسکن چه شکلی هستند؟

سی تی اسکنر دستگاهی بزرگ با یک تونل کوچک در مرکز است. فرد روی یک میز مخصوص دراز می کشد که به سمت داخل و بیرون این تونل حرکت می کند. لوله اشعه ایکس و دتکتور الکترونیکی اشعه ایکس در مقابل هم قرار دارند. تصاویر حاصل از سی تی اسکن روی دستگاه های کامپیوتری در اتاق کنترل جداگانه ای نشان داده می شوند. پزشک با کمک اسپیکر و میکروفون قادر به صحبت با بیمار است.

در طول سی تی اسکن چه اتفاقاتی می افتد؟

سی تی اسکن می تواند به صورت سرپایی انجام شود یا هنگامی که فرد در بیمارستان بستری است صورت بگیرد.

این پروسه به مشکل فرد و متخصص بستگی دارد اما به طور کلی سی تی اسکن شامل این مراحل است:

۱-معمولا پزشک از بیمار می خواهد که لباس هایش را عوض کند و روپوش مخصوص بپوشد. تمام جواهرآلات خود را باید در بیاورید که بهتر است آن ها را در خانه بگذارید و همراه خود نیاورید.

۲-اگر قرار باشد سی تی اسکن همراه با کنتراست داشته باشید، ماده کنتراست درون وریدی به دست یا بازوی شما تزریق می شود. اگر قرار باشد که از کنتراست خوردنی استفاده شود، یک ماده کنتراست به شما داده می شود تا آن را ببلعید.

۳-باید روی یک میز اسکن دراز بکشید که به سمت ورودی بزرگ دستگاه اسکن حرکت می کند. از بالش های مخصوص برای پیشگیری از حرکت کردن در طی این پروسه استفاده می کنند.

۴-پزشک در اتاق دیگری خواهد بود جایی که کنترل اسکنر آن جا قرار دارد. اما از طریق پنجره پزشک بیمار را تحت نظر خواهد داشت. پزشک با کمک اسپیکر با بیمار ارتباط برقرار می کند و صدای او را می شنود. اگر در طی این پروسه به مشکلی برخورد کردید می توانید دکمه تماس را فشار دهید تا پزشک را از مشکلاتی که دارید مطلع کنید. پزشک تمام مدت شما را زیر نظر خواهد داشت و با شما در ارتباط خواهد بود.

۵-هنگامی که اسکنر دور شما می چرخد، اشعه ایکس به مدت کوتاهی به درون بدن فرستاده می شود. در حین این پروسه صدای کلیک می شنوید که کاملا عادی است.

ستون فقرات

۶-اشعه ایکسی که توسط بافت های بدن جذب می شود توسط اسکنر نمایان می شود و به کامپیوتر منتقل می شود. کامپیوتر اطلاعات را تبدیل به تصاویری می کند که توسط رادیولوژیست قابل تفسیر هستند.

۷-حتما در طول این پروسه بی حرکت بمانید. ممکن است که پزشک از شما بخواهد که چندین بار برای چند ثانیه نفس خود را در طی این پروسه حبس کنید.

۸-اگر در حین این پروسه از مواد کنتراست تزریقی برای شما استفاده شده باشد ممکن است که اثرات آن را حس کنید. اثرات آن شامل احساس جریان یافتن چیزی، احساس شوری در دهان، سردرد کوتاه، حالت تهوع و استفراغ هستند. این حالات معمولا چند دقیقه دوام دارند.

۹-اگر مشکلات تنفسی، تعریق، بیحسی و تپش قلب دارید حتما متخصص را در جریان قرار دهید.

۱۰-وقتی این پروسه تکمیل شد پزشک شما را از اسکنر خارج می کند.

۱۱-اگر از IV لاین برای شما استفاده شده باشد آن را بر می دارند.

با این که پروسه سی تی اسکن به خودی خود سبب هیچ دردی نمی شود، اما دراز کشیدن و عدم حرکت به مدت طولانی می تواند سبب اذیت شدن فرد شود، به خصوص اگر فرد اخیرا جراحی داشته باشد. پزشک تمام سعیش را می کند که بیمار اذیت نشود و این پروسه با سرعت بیشتر تمام شود تا ریسک هر گونه درد و ناراحتی کاهش یابد.


بیشتر بخوانید: آسیب به ستون فقرات با نشستن های طولانی


در حین انجام سی تی اسکن و بعد از آن چه احساسی خواهم داشت؟

آزمایش های سی تی اسکن معمولا بدون درد، سریع و راحت هستند. با انجام سی تی مولتی دتکتور مدت زمانی که فرد باید بدون حرکت دراز بکشد کاهش می یابد. همان طور که گفته شد با این که این پروسه هیچ درد خاصی ندارد اما قرار دادن کنتراست درون وریدی و بی حرکت ماندن به مدت طولانی می توانند سبب اذیت شدن فرد شوند. اگر بی حرکت ماندن خیلی اذیت تان می کند، مضطرب هستید، عصبی هستید و درد دارید ممکن است سی تی اسکن را پروسه ای سخت بدانید.

ستون فقرات

گاهی اگر فرد مشکل خاصی داشته باشد، پزشک به او داروهایی می دهد تا بتواند این پروسه را تحمل کند. اگر از مواد کنتراست درون وریدی استفاده شده باشد، خراش جزئی با قرار گرفتن سر سوزن در رگ احساس می شود. پس از تزریق ماده کنتراست احساس گرم شدن و جاری شدن چیزی را حس می کنید. این احساس ها گذرا هستند. گاهی فرد احساس می کند که نیاز دارد تا به دستشویی برود. اما این از اثرات ماده کنتراست است که به زودی برطرف می شود.

وقتی وارد سی تی اسکنر شوید، متوجه خطوط نور خاصی می شوید. این نورها برای این استفاده می شوند تا پزشک مطمئن شود که شما در جای درست قرار گرفته اید. در سی تی اسکن های مدرن ممکن است که صدای وزوز و کلیک بشنوید. این موضوع هنگامی اتفاق می افتد که قسمت های درونی اسکنر دور شما می چرخند تا تصویر برداری کنند.

شما در طی سی تی اسکن در اتاق تنها هستید. اما گاهی این موضوع فرق می کند. مثلا برخی والدین با پوشیدن لباس های مخصوص در اتاق سی تی اسکن در کنار فرزند خود حضور دارند. اما والدین باید حتما لباس مخصوص بپوشند تا قرار گرفتن در معرض اشعه ها را به حداقل برسانند. پزشک تمام مدت قادر به دیدن، شنیدن و صحبت کردن با شماست. بعد از انجام سی تی اسکن، می توانید فعالیت های همیشگی خود را انجام دهید.

محدودیت های سی تی اسکن ستون فقرات چه هستند؟

ممکن است که فردی که از نظر جثه هیکل بزرگی داشته باشد نتواند در سی تی اسکنر قرار بگیرد و وزن او بیش از حد مجازی باشد که تخت سی تی اسکنر قادر به تحمل است. معمولا سی تی اسکن ستون فقرات اطلاعات کافی برای بررسی طناب نخاعی را فراهم نمی کند. اگر فردی اخیرا جراحی انجام داده باشد و از ابزاری مثل پیچ و میله های مخصوص در بدن او استفاده کرده باشند، کیفیت تصاویر به همین علت پایین می آید.

به همین علت است که برای بررسی لیگامان های آسیب دیده، دیسک بین مهره ها، طناب نخاعی و ناهنجاری های ستون فقرات، MRI انتخاب مناسب تری نسبت به سی تی اسکن است.