دوتکه شدن ماهیچه راست یعنی ماهیچه راست شکم دچار شکاف شده و به عضلات چپ و راست تقسیم شده است. این عارضه در میان زنان باردار بسیار شایع است و حدود دو سوم زنان باردار به آن مبتلا می شوند.

نوزادان تازه متولد شده نیز می توانند این جدایش شکمی را تجربه کنند و در اغلب موارد خود به خود از بین می رود. مردان نیز می توانند این بیماری را به احتمال زیاد از طریق رژیم غذایی یو یو، دراز نشست یا وزنه برداری به روش غلط یا دلایل دیگر تجربه کنند.

داشتن بیش از یک کودک احتمال ابتلا به این شرایط را بیشتر می کند به ویژه اگر سن آنها نزدیک باشد. اگر در بارداری بیش از 35 سال سن داشته باشید یا کودک سنگین وزن یا دوقلو یا بیشتر باردار باشید به احتمال زیاد به آن مبتلا خواهید شد.

بارداری آنقدر به شکم فشار می آورد که گاهی اوقات عضلات جلوی بدن نمی توانند شکل خود را حفظ کنند. هنگامی که عضلات شکم به این ترتیب کنار می روند و به دو بخش تقسیم می شوند رحم، روده ها و سایر اندام ها فقط یک باند نازک از بافت همبند دارند که آنها را در جای خود نگه می دارد. بدون حمایت عضلانی لازم  زایمان واژینال دشوارتر خواهد بود.

همچنین این بیماری می تواند باعث کمردرد، یبوست و نشت ادرار شود. حتی می تواند تنفس و حرکت طبیعی را دشوار کند. این موارد نادر است، اما در موارد شدید ممکن است بافت پاره شود و اندام ها از دهانه خارج شوند که به آن فتق گفته می شود. باز شدن عضله اغلب پس از زایمان کاهش می یابد، اما در برخی از مطالعات روی زنان مبتلا به دیاستاز عضلات راست شکمی عضله حتی یک سال بعد به حالت طبیعی بازنمی گردد.

بیشتر بخوانید: فتق دیسک چیست ؟ + علائم و راه های جلوگیری از آن

باید ها و نباید ها

در این حالت به شکم خود فشار وارد نکنید زیرا این کار می تواند شرایط را بدتر کند. یبوست و بلند کردن اجسام و چیزهای سنگین از جمله بلند و بغل کردن بچه ها آن بافت همبند را صاف می کند. ایستادن و نشستن نیز در این حالت به عنوان وزنه برداری محسوب می شود زیرا شما وزن بدن خود را بالا می برید.

هنگام زایمان به پایین فشار می آورید، اما اگر این کار اشتباه انجام شود این عمل فشار زیادی بر بافت ضعیف شکم وارد می کند.

مراقب ورزش باشید. برخی از حرکات معمول تناسب اندام جدایش شکمی را بدتر می کند. شنا، برخی از حالت های یوگا و انجام هر کاری روی دست ها و زانوها نیز می تواند روی تشدید این شرایط اثرگذار باشد. برخی از مربیان ممکن است این تمرینات را برای زنان مبتلا به جدایش شکمی پیشنهاد دهند بدون اینکه بدانند چه اتفاقی می افتد.

شکم خود را درمان کنید. فیزیوتراپیست ها یک دستورالعمل استاندارد در مورد اینکه چه حرکتی عضلات شکم را به حالت اول برگرداند، ندارند. برخی تحقیقات با تکنیک Tupler موفقیت کسب کردند که شامل تمرینات خاصی است که هنگام پوشیدن آتل شکمی انجام می شود که از ماهیچه های شکم محافظت می کند و وضعیت آن را بهبود می بخشد.

هنگامی که بافت همبند بهبود یافت برخی از تمرینات پیلاتس یا سایر تمرینات ممکن است به شما کمک کند تا به جای عضلات خارجی، ماهیچه عرضی شکم (هسته عمیق) خود را تقویت کرده و بیشتر اعتماد کنید. همه حرکات پیلاتس یا تقویت کننده در دوران بارداری خوب نیستند، بنابراین مطمئن شوید که با مربی کار می کنید که می داند معنی “دیاستاز چیست”.

بهترین زمان برای شروع تقویت هسته قبل از بارداری است. قبل از شروع تمرینات حین بارداری یا بعد از آن حتما از پزشک خود بپرسید چه تمرینی برای شما مناسب و چه مواردی ممنوع است.

درمان جدایش شکمی

اگر جدایش شکمی شما خیلی زیاد نباشد ممکن است تصمیم بگیرید با آن زندگی کنید، اما قبل از اینکه بارداری دیگری داشته باشید باید آن عضلات را بهم برگردانید.

پزشک شما می تواند با استفاده از عرض انگشتان، نوار اندازه گیری یا ابزار یا سونوگرافی فاصله عضلات شما را اندازه گیری کند، سپس آنها می توانند ببینند آیا شرایط بهتر یا بدتر شده است.

بسیاری از زنان می توانند جدایش شکمی خود را با یادگیری حرکات ملایم درمان کنند. از پزشک خود راهنمایی بخواهید، وی ممکن است شما را به یک متخصص طب فیزیکی ارجاع دهد.

اگر توانبخشی و انجام ورزش برای شما مفید نباشد، شاید گزینه جراحی به شما توصیه شود. یک عمل برای اصلاح دیاستاز را می توان “ابدومینوپلاستی” یا “جراحی شکم” نامید. توسط جراح برجستگی ضعیف مرکزی جمع و دوخته می شود. انجام لاپاراسکوپی نیز ممکن است در این شرایط مفید باشد، جراحی که به جای جراحی بزرگ فقط با برش های کوچک انجام می شود. در نظر داشته باشید ایجاد زخم، عفونت و سایر عوارض جانبی در هر عملی ممکن است.

مترجم: الهه زارعی