شما اکنون وارد هفته بیست و یکم بارداری خود شده اید و این نشان می دهد توانسته اید سه ماه اول و نیمی از سه ماه دوم را به سلامتی سپری کنید. اکنون دیگر بسیاری از علائم حاملگی که شما را آزار می دادند، از بین رفته و جنین درون شکمتان شروع به تکان خوردن کرده است. در این مطلب قصد داریم شما را با مراقبت ها و توصیه های هفته بیست و یکم بارداری آشنا نماییم.

کودک شما در هفته بیست و یکم چگونه تغییر میکند؟

پس از گذشت هفته بیستم بارداری و در هفته بیست و یکم، ابروها و پلکهای کودک شما کامل شده اند و مسلما شما حرکتهای او را احساس می کنید. کودک شما به برنامه روزانه و کارهایی که ممکن است داشته باشید توجه نمی کند؛ پس اگر هنگامی که در شب آماده خوابیدن می شوید او تکان خوردن را آغاز کرد، تعجب نکنید. اگر شما یک دختر در شکم خود داشته باشید واژن او کاملا شکل گرفته است هرچند رشد این اندام تا زمان تولد او ادامه خواهد یافت.
جنین می تواند حالا بشنود، زیرا جنین به هر صدایی واکنش متفاوتی نشان می دهد. صدای بلند و شدید می تواند جنین را شکه کند. حرکات جنین مرتبن از هماهنگی بیشتری برخوردار می گردند، چراکه شبکه عصبی رشد و پیشرفت می کند. در شش ها مایع مهمی به نام سورفاکتان به وجود می آید. اگر این مایع نباشد شش ها مچاله می شوند، به دلیل وجود همین مایع وقتی که بچه به بیرون نفس می کشد همیشه مقداری هوا در شش ها باقی می ماند.

اندازه جنین داخل رحم مادر در هفته بیست و یکم بارداری

مادران حامله باید به یاد داشته باشند که اندازه جنین آن ها، در هفته بیست و یکم بارداری به اندازه یک هویج یا یک موز بزرگ خواهد بود. معمولا در هفته بیست و یکم بارداری مادر، در یک اندازه گیری طبیعی از تاج سر تا پاشنه پای جنین، اندازه قد او نزدیک به 51/10 اینچ (7/26 سانتی متر) خواهد بود. خوب است به عنوان یک مادر باردار بدانید که فرزند شما در این دوره از بارداری حدود 70/12 اونس (حدود 360 گرم) وزن دارد.

بدن مادر در هفته بیست و یکم بارداری چگونه تغییر می کند؟

احتمالا شما این روزها کاملا احساس آرامش می کنید. شکم شما هنوز خیلی بزرگ نشده است و بخش عمده دردها و عوارض اولیه حاملگی از بین رفته اند. در سه ماهه سوم حاملگی به خاطر اینکه رشد کودک شما تقریبا کامل می شود، دردهای خفیفی خواهید داشت. البته این بدان معنا نیست که شما در این دوران هیچگونه مشکل جزئی نخواهید داشت.

1- تغییراتی در تمایلات جنسی 

به عنوان یک مادر باردار به یاد داشته باشید که تغییرات زیادی در میزان تمایلات جنسی در طول دوران بارداری اتفاق خواهد افتاد. ممکن است بعضی مواقع، ولع شما برای داشتن رابطه جنسی بیشتر شود و زمانی هم ممکن است احساس کنید که هرگز دیگر نمی توانید رابطه جنسی را دوباره در زندگی خودتان تجربه کنید.

اگر شما مادر باردار ، با آغاز هفته بیست و یکم بارداری ولع داشتن رابطه جنسی در شما بیشتر شده و می خواهید از صمیمیت و رابطه عاطفی با همسر خود لذت ببرید، بهتر است برای انجام این کار در یک موقعیت بهتر و امن تر، تحقیقاتی انجام دهید و یا با دکتر معالجتان مشورت کنید. حتما سعی کنید که در این دوره از بارداری خود، از حرکات Kamasutra استفاده نمایید. ولی اگر شما احساس کردید که تمایلی به داشتن رابطه جنسی با همسرتان ندارید، در این مورد با او حرف بزنید و به او بگویید که خیلی دوستش دارید، اما در حال حاضر نمی خواهید رابطه افراطی با او داشته باشید. مطمئنا همسرتان هم تصمیم شما قبول خواهد کرد، چون می داند که این حالت در دوران بارداری هر زنی، به صورت گذرا اتفاق می افتد. همچنین، خوب است به عنوان یک خانم باردار به یاد داشته باشید که نگرانی ها و احساس ناامنی همسرتان از این که شما حامله هستید و احتمال دارد از او دور شوید، کاملا طبیعی می باشد.

2- افزایش احساس تشنگی

همان طور که می دانید، افزایش اشتها در دوران بارداری هر مادری، امری طبیعی است . از این رو، کمی هم افزایش تشنگی مادر باردار دور از انتظار نخواهد بود.  اما اگر شما مادر حامله، احساس کردید که افزایش ناگهانی در میزان تشنگی شما روی داده است و این تشنگی، با تیره شدن رنگ زرد ادرار شما همراه باشد، بدانید که بروز این علائم می تواند نشانه ای از بروز کم آبی در بدن شما باشد. با افزایش تشنگی در بدن شما، احتمال ابتلا به دیابت دوران بارداری و نیاز به دفع ادرار هم در بدن شما افزایش می یابد.

راه حل: 

  • مقدار زیادی مایعات بنوشید
  • در اسرع وقت اختلالات به وجود آمده را به اطلاع پزشک معالج خود برسانید

3- درد شدید در شکم

داشتن درد شکم و انقباضات شدید رحمی در طول سه ماهه دوم دوران بارداری یک مادر باردار می تواند به خوبی، مبتلا شدن مادران حامله به بیماری پره اکلامپسی(مسمومیت بارداری) را آشکار کند.

این بیماری خطرناک زمانی اتفاق می افتد که جفت به درستی کار نمی کند. در چنین شرایطی باید به سرعت درمان شوید تا بیماری به جنین در حال رشد آسیبی نرساند.  با عملکرد نامناسب جفت، جنین نمی تواند اکسیژن و مواد مغذی لازم را دریافت کند.

علائم پره اکلامپسی

علائم پره اکلامپسی شامل فشار خون بالا و وجود پروتئین در ادرار است. این علائم به سرعت توجه شما را جلب نمی کند، بنابراین باید به علائم دیگری مانند علائم زیر توجه کنید:

  • افزایش ناگهانی ورم در دست و پا
  •  ورم صورت
  • حالت تهوع و استفراغ
  • درد ناگهانی زیر قفسه سینه
  • سردرد
  • مشکل بینایی
  • چشمک زدن غیر ارادی
  • احساس کثیف بودن بدن

به علائم بالا بی توجهی نکنید، زیرا درمان به موقع باعث می شود بارداری راحت و خوبی داشته باشید.

درد در قسمت پایین شکم یا دو طرف شکم نیز نباید نادیده گرفته شود. معمولا درد بدون درمان آرام می شود و فقط در هنگام کشیدگی یا اعمال فشار بر ماهیچه ها و رباط ها بروز می کند.

درد شدید و دائمی نشانه یکی از مشکلات زیر است:

  • زایمان زودرس
  • سقط جنین
  • حاملگی خارج از رحم
  • جداشدگی جفت از دیواره رحم که افتادگی جفت نامیده می شود.
  • خونریزی فیبروئید

4- افزایش درجه حرارت بدن

با آغاز دوران بارداری، یک مادر حامله حتی با مشاهده افزیش اندکی در دمای بدن خود، نیاز به مشاوره با پزشک معالجش خواهد داشت، تا از بروز هر گونه آسیب جدی در مورد رشد جنین و سلامتی خودش جلوگیری کند.
بروز تب در مادران باردار ممکن است ناشی از وجود نوعی عفونت در بدن آن ها باشد. وجود عفونت هم برای جنین و هم برای خود مادر می تواند خطرناک باشد.

راه حل:

– حتما با دکتر معالج خود مشورت کنید.

– استفاده منظم و دقیق از داروهای تجویز شده توسط دکتر معالج و استراحت مادر باردار تا زمانی که احساس کند حالش بهتر شده و درجه حرارت بدن او، بار دیگر نرمال گردیده است.

5- گرفتگی عضلات و درد شدید

افزایش درد بدن و گرفتگی عضلات بدن، به ویژه در پاهای مادر با ورود به هفته بیست و یکم بیشتر احساس می شود.

راه حل: 

  • پاهای خود را کمی بالاتر از سطح بدن خود قرار دهید.
  • از پوشیدن کفش های پاشنه بلند خودداری کنید.
  • از لباس های راحتی و گشاد استفاده کنید.

6- افزایش شور و نشاط در خلق و خوی

با ورود به هفته بیست و یکم بارداری تغییرات اساسی و مثبتی در خلق و خوی مادر بروز خواهد کرد. در واقع، می توان ادعا کرد که با آغاز هفته بیست و یکم بارداری، بسیاری از مادران ممکن است بر خلاف اوایل دوران بارداری خود، دوباره کنترل خلق و خوی خود را به دست بگیرند.

ورزش در هفته بیست و یکم بارداری

در هنگام ورزش کردن احتمالا آب زیادی از بدن شما به صورت تعریق از دست خواهد رفت. برای جبران آن، حتما از آب و نوشیدنی های انرژی زای ورزشی به مقدار کافی مصرف کنید تا آب از دست رفته بدن شما را جبران کند. اگر رنگ ادرار شما روشن و شفاف باشد، نشان دهنده آن است که آب کافی در بدن موجود است. ولی اگر رنگ ادرار تیره و کدر باشد، نشان دهنده آن است که مایعات بدن تان کم شده و به آب و نوشیدنی های مفید نیاز دارید.

7- بروز کلاسما یا ماسک حاملگی

کلاسما یک بیماری پوستی در دوران بارداری است که به صورت نقاط و لکه های تیره بر روی پوست صورت مادر باردار ظاهر می شود. این مشکل، به دلیل افزایش رنگ پوست مادر باردار که ناشی از تغییرات هورمونی در بدن او است، اتفاق می افتد که به طور معمول، بیشتر گونه ها و پیشانی مادر را پوشش می دهد. ه یاد داشته باشید که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض مستقیم نور خورشید، شانس ابتلا به این لکه های تیره را در مادران باردار افزایش خواهد داد.

تغذیه در هفته بیست و یکم بارداری

1. شیر و ماست منبع خوبی هستند، اما در مصرف بستنی و پنیر احتیاط کنید. بستنی‌هایی را انتخاب کنید که شکر کمتری دارند و شکلات کمتری در آن استفاده شده است.
2. در هفته بیست و یکم بارداری مصرف 27 میلی گرم آهن در روز برای شما واجب است و شما را از ابتلا به کم خونی نجات می‌دهد.
3. حال زمان مناسبی برای اجتناب از خوردن رژیم غذایی بدون چربی نیست. آواکادو منبع خوبی است. روغن زیتون داخل سالاد و پنیر نیز مواد خوبی هستند.
4. آب میوه منبع خوبی از فولات است. از آب میوه‌های 100% طبیعی و بدون شکر استفاده کنید.

هشدارها درهفته بیست و یکم بارداری

1- تورم بیش از حد:

ممکن است نشانه ای از مسمومیت حاملگی باشد، اگر همراه با تورم بیش از حد خود، علائم زیر را داشتید سریعا به پزشک خود مراجعه کنید.

  • سردرد های شدید مخصوصا در ناحیه پیشانی
  • تاری دید
  • دفع پروتئین در ادرار

2- خونریزی:

به عنوان یک مادر باردار لازم است به خاطر بسپارید که خونریزی واژینال در دوران بارداری به خصوص در هفته بیست و یکم بارداری، از هر نوعی که باشد، نباید نادیده گرفته شود. در برخی مواقع، هورمون هایی که باعث به وجود آمدن عادت ماهانه در مادر می شوند، با آغاز دوران بارداری هم به تغییرات خود ادامه خواهند داد که این تغییرات باعث زیاد شدن فشار بر در رحم مادر و لکه بینی یا خونریزی واژینالی در او خواهد شد. این شرایط، یک وضعیت بی ضرر است و احتمال دارد در دوران بارداری بیشتر مادران رخ دهد.
اگر خونریزی در مادر باردار، همراه با علائم زیر باشد، می تواند نشان دهنده مسائل بهداشتی جدی باشد. مهم ترین این علائم عبارتند از:

  • درد یک طرفه در شکم مادر
  • لخته شدن خون در بدن مادر باردار
  • بروز خونریزی شدید در بدن مادر حامله
  • درد پشت و شکم در مادر باردار، که از بین نمی رود.
  • خونریزی ناگهانی و بدون درد مادر باردار

بروز خونریزی واژینالی در مادران باردار می تواند نشانه ای از بروز مشکلات و برخی بیماری ها در بدن این مادران باشد، که مهم ترین این مشکلات عبارتند از:

  • وجود بیماری پره اکلامپسی
  • حاملگی خارج رحمی
  • سقط جنین
  • جداشدن زودرس جفت
  • جفت praevia (یک بیماری که در آن جفت پایین در جای اصلی خود قرار ندارد)
  • زایمان زودرس

علائم زایمان زود رس در هفته بیست و یکم بارداری:

  • داشتن بیش از 6 انقباض در یک ساعت
  • پاره شدن پرده آب
  • افزایش بیش از حد ترشحات واژینال
  • خونریزی
  • درد های کمری یا شکمی که شبیه دردهای قاعدگی است
  • فشار لگنی

توصیه های مذهبی در هفته بیست و یکم بارداری

از ابتدای ماه پنجم در وقت نماز دست بر روی شکم نهاده، اذان و اقامه بگویید. هر روز بر یک عدد تخم مرغ سوره “حمد” بخوانید و آن را ناشتا بخورید. مادرانی که می خواهند فرزندی دانشمند به جامعه تحویل دهند، می بایست هنگام بارداری روزی یک عدد تخم مرغ و مقداری کنجد بخورند. توصیه شده است که در شب های جمعه سوره “ص” قرائت شود. نوشیدن روزانه شیر را فراموش نکنید زیرا پیامبر اکرم فرموده اند : “به زنان باردار خود شیر بنوشانید که موجب زیاد شدن عقل کودک خواهد شد.

 

نکاتی برای پدرها در هفته بیست و یکم بارداری:

  • سعی کنید حرکات جنین در رحم همسر را حس کنید. این تجربه احساس خوبی به شما خواهد دارد.
  • برای همسر و فرزند خود آشپزی کنید.

هرگونه کپی برداری با نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.

 

بیشتر بخوانید:

هفته شانزدهم بارداری و مراقبت های لازم

هفته هفدهم بارداری و مراقبت های لازم

هفته چهاردهم بارداری و مراقبت های لازم

هفته سیزدهم بارداری و مراقبت های لازم